2(6) 2007 - Akademia Pedagogiki Specjalnej w Warszawie
2(6) 2007 - Akademia Pedagogiki Specjalnej w Warszawie
2(6) 2007 - Akademia Pedagogiki Specjalnej w Warszawie
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
„CZŁOWIEK-NIEPEŁNOSPRAWNOS´Ć-SPOŁECZEŃSTWO”<br />
Nr 2, <strong>2007</strong><br />
ALICJA SADOWNIK<br />
SEKSUALNOS´Ć OSÓB Z NIEPEŁNOSPRAWNOS´CIA˛<br />
INTELEKTUALNA˛ W DYSKURSIE PEDAGOGICZNYM<br />
Prezentowany tekst jest rezultatem krytycznej analizy naukowego dyskursu<br />
pedagogicznego dotycza˛cego integracji społecznej osób z niepełnosprawnos´cia˛<br />
intelektualna˛, z lat 2000−2004. Poniz˙ej prezentuje˛ fragment dokonanych według<br />
metodologii krytycznych analiz dyskursu (Critical Discourse Analysis C.D.A.)<br />
badań teoretycznych, koncentruja˛c sie˛ na pedagogicznej reprezentacji wa˛tku<br />
seksualnos´ci i identyfikacji rodzajowej osób z diagnoza˛ niepełnosprawnos´ci<br />
intelektualnej.<br />
Krytyczne analizy dyskursu (Critical Discourse Analysis C.D.A)<br />
C.D.A. to podejs´cie metodologiczne, którego os´ stanowi dochodzenie społeczno-politycznych<br />
warunków konstruowania okres´lonego tekstu. Jeden<br />
z głównych teoretyków tego nurtu badań krytycznych, Norman Fairclough,<br />
uznaje porza˛dek dyskursu (sposób współistnienia dyskursów: dominacje˛ jednych<br />
i marginalizacje˛ drugich) za „semiotyczny aspekt porza˛dku społecznego”<br />
(N. Fairclough, 2001, s. 124, tłum. własne) czym wskazuje na strukture˛ społeczna˛<br />
(aktualnyporza˛dek działań i praktyk) jako czynnik konstytutywny dla<br />
okres´lonego porza˛dku dyskursu.<br />
Inni teoretycy eksponuja˛c relacje˛ porza˛dek dyskursu porza˛dek społeczny,<br />
wskazuja˛ na jej dialektycznos´ć, mówia˛c z˙e „dyskurs jest konstytutywny dla<br />
i konstytuowany przez społeczne i polityczne realnos´ci (...) [A zatem A.S.]<br />
Porza˛dek dyskursu nie jest zamknie˛tym lub sztywnym systemem, ale raczej<br />
otwartym, naraz˙onym na ryzyko utraty władzy poprzez cia˛gle wydarzaja˛ce sie˛<br />
interakcje” (C. Barker, D. Galasinski 2001, s. 64−65, tłum. własne). Takie<br />
zkoleiuje˛cie pozwala badaczom na identyfikacje˛ moz˙liwos´ci oporu i formułowanie<br />
alternatywnych wersji porza˛dku dyskursu, a tym samym porza˛dku społecznego.