2(6) 2007 - Akademia Pedagogiki Specjalnej w Warszawie

„CZŁOWIEK-NIEPEŁNOSPRAWNOS´Ć-SPOŁECZEŃSTWO”
Nr 2, 2007
ARTYKUŁY I ROZPRAWY
ARCHETYP OJCA W UJE˛ CIU PSYCHOLOGII
ANALITYCZNEJ K.G. JUNGA
Cze˛s´ć II
Archetypowe wypaczenia relacji z córka˛
KAZIMIERZ POSPISZYL
„Jaki ojciec taki syn, jaka matka taka córka” mówi wyraz˙aja˛ce ma˛dros´ć
potoczna˛ stwierdzenie. Unaocznia ono pewien stereotyp, według którego istotnos´ć
wpływu wychowawczego rodziców (a szerzej, członków starszego pokolenia)
na młodziez˙ zwykło sie˛ uzalez˙niać od zgodnos´ci płci wychowuja˛cego
i wychowanka.
Elizabeth Badinter, autorka bardzo popularnej swego czasu ksia˛z˙ki pt. XY,
toz˙samos´ć me˛z˙czyzny (zadedykowanej swemu synowi), taka˛ identyczna˛ pod
wzgle˛dem płci linie˛ oddziaływańwychowawczych starszego na młodsze pokolenie
nazywa wre˛cz „pedagogika˛ homoseksualna˛”! (por. E. Badinter, 1993).
Nie kwestionuja˛c istotnos´ci siły oddziaływań przedstawicieli tej samej płci
w kreowaniu sposobów zachowania sie˛, nie sposób zepchna˛ć na drugi plan
doniosłos´ci wpływów wychowawczych osobników płci przeciwnej, a w szczególnos´ci
rodziców płci przeciwnej, i to nie tylko na orientacje˛ płciowa˛ potomstwa,
lecz takz˙e na wszystkie relacje i postawy społeczne.
Moz˙na nawet powiedzieć, z˙e wpływ osobników tej samej płci na kształtowanie
okres´lonych sposobów zachowania sie˛ jest bardziej widoczny, niekiedy
wre˛cz „namacalny”, podczas gdy wpływ przedstawicieli płci przeciwnej jest
bardziej subtelny. Temat ten od najdawniejszych czasów podejmowany był
przez obdarzonych wie˛ksza˛ wraz˙liwos´cia˛ na przez˙ycia psychiczne pisarzy,
a dopiero w czasach nie tak odległych stał sie˛ tematem badań i obserwacji
klinicznych współczesnej postaci psychologii.
Poniz˙ej postaram sie˛ przedstawićciekawy według mego przekonania
układ szes´ciu najbardziej typowych dla naszej, zachodniej kultury, wypaczeń
układu ojciec córka przedstawionych przez Barbare˛ Goulter i Joan Minninger