sociologji 11 liber mesuesi 16 maj - Media Print

Shkruhen në tabelë përgjigjet e nxënësve.
Realizimi i kuptimit (Përpunimi i përmbajtjes)
Metoda: Marrëdhënie pyetje –përgjigje
Nxënësit kanë informacione paraprake për treguesit e kulturës si: gjuhën, gjestet,
vlerat etj. Ky informacion shërben si moment kyç për trajtimin e informacionit të ri.
Këtu është e rëndësishme të theksohet se:
Normat shoqërore nuk janë të gjitha të sanksionuara në formën e ligjeve.
Ekzistojnë një numër rregullash shoqërore që nuk janë ligjërisht të detyrueshme për
t’u zbatuar. Ato konkretizohen me shembuj nga realiteti ynë. P.sh: Rregullat kur
takojmë dikë, si të vishemi kur shkojmë në zyrë etj.
- Këto rregulla kanë të bëjnë me vlerat kulturore të një shoqërie të caktuar dhe
njëkohësisht përcaktohen prej saj.
Çdo grup njerëzish dhe çdo individ si pjesë të tij ka pritshmërinë e tij lidhur me
mënyrën e jetesës dhe veprimet që u përshtaten vlerave të tyre. Këtë pritshmëri
sociologët e përshkruajnë me konceptin: normë.
Normat
↓
Nënkuptojnë rregullat e sjelljes që rrjedhin prej vlerave të një grupi shoqëror.
Jepen shembuj që nxënësit të kuptojnë më mirë këtë koncept të ri. P.sh: kur i japim
dorën dikujt ne presim të na japin dorën dhe jo të na godasin, kur bëjmë një urim
presim të na falënderojnë dhe jo të na shohin me inat etj.
Respektimi i normave shoqërore në mënyrë të përsëritur bëhet një sjellje rutinë.
Rutinizimi i normave shoqërore të sjelljes çon në krijimin e shprehive të sjelljes.
Në sociologji quhen: zakone.
Zakonet
↓
Janë rregulla të sjelljes së individëve dhe respektohen për shkak të traditës, jo
si detyrim ligjor.
Pyetje: A ka norma rreptësisht të detyruara për tu zbatuar?
Nxënësit japin përgjigjet e tyre të cilët tashmë kanë informacione për normat dhe
zakonet dhe dinë të bëjnë dallimin midis tyre. Këtu është e rëndësishme të
theksohet se:
Respektimi i këtyre normave është esencial për ekzistencën e shoqërisë, shkelja e
tyre shkakton kundërshtim dhe neveri tek të gjithë anëtarët e shoqërisë.
Këto norma rreptësisht të detyruara quhen: tabu.
Jepen shembuj për të konkretizuar kuptimin e konceptit tabu. P.sh: ngrënia e mishit
të njeriut (kanibalizmi) ose fenomeni i incestit etj.
46