SpoÅeczny wymiar kryzysu â lekcja dla przyszÅoÅci - Polskie ...
SpoÅeczny wymiar kryzysu â lekcja dla przyszÅoÅci - Polskie ...
SpoÅeczny wymiar kryzysu â lekcja dla przyszÅoÅci - Polskie ...
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
Szkolnictwo polskie<br />
w perspektywie 2050 r.<br />
Andrzej P. Wierzbicki<br />
Streszczenie<br />
W 2011 r. Komitet Prognoz „Polska 2000 Plus”<br />
opracował na zlecenie NBP Raport Polska 2050.<br />
Artykuł niniejszy przedstawia wnioski strategiczne,<br />
wynikające z zastosowania i rozszerzenia<br />
założeń scenariuszy tego raportu do<br />
zagadnień przyszłości szkolnictwa w Polsce,<br />
zwłaszcza wyższego.<br />
Słowa kluczowe: scenariusze rozwoju do 2050;<br />
przyszłość szkolnictwa w Polsce.<br />
1. Wprowadzenie<br />
— scenariusze rozwoju<br />
do 2050 r.<br />
W „Biuletynie PTE”, w numerze specjalnym Polska<br />
myśl strategiczna na spotkanie z enigmą XXI w. zawartych<br />
jest kilka opracowań o istotnym znaczeniu<br />
<strong>dla</strong> perspektywy strategicznej rozwoju polskiego<br />
szkolnictwa do 2050 r. (np. Kukliński, 2011; Kukliński,<br />
2011a; Wierzbicki, 2011). Jednakże od tego<br />
czasu Komitet Prognoz „Polska 2000 Plus” opracował<br />
na zlecenie NBP Raport Polska 2050 (Kleiber<br />
i in., 2011); <strong>dla</strong>tego niniejszy artykuł poświęcony<br />
jest rozszerzeniu wcześniejszych wniosków strategicznych<br />
o kwestie wynikające z tego raportu.<br />
W Raporcie Polska 2050 zawarte są dwa elementy<br />
o zasadniczym znaczeniu <strong>dla</strong> kwestii<br />
perspektyw szkolnictwa polskiego:<br />
• Szczegółowo uzasadniono twierdzenie, że<br />
rozwój ekonomiczny kraju nie przekłada się<br />
automatycznie na rozwój cywilizacyjny, natomiast<br />
zapóźnienia i luki w rozwoju cywilizacyjnym<br />
mogą długookresowo stanowić<br />
barierę <strong>dla</strong> rozwoju ekonomicznego.<br />
• Przedstawiono trzy scenariusze rozwoju<br />
Polski do 2050 r., oparte na wybranych<br />
trzech megatrendach społeczno-ekonomicznych<br />
oraz czterech megatrendach społeczno-technicznych,<br />
oraz przewidywanych<br />
czterech konfliktach o zasadniczym znaczeniu<br />
<strong>dla</strong> przyszłości.<br />
Zarówno twierdzenie o priorytecie rozwoju<br />
cywilizacyjnego, jak przewidywane w raporcie<br />
scenariusze rozwoju (których nie będziemy tu<br />
szczegółowo omawiać, wykorzystamy tylko ich<br />
założenia), wskazują na zasadnicze znaczenie<br />
szkolnictwa <strong>dla</strong> przyszłego rozwoju kraju.<br />
Rozpatrywano przy tym trzy zasadnicze<br />
megatrendy:<br />
1) demograficzny megatrend starzenia się społeczeństw,<br />
2) społeczny megatrend upowszechnienia<br />
szkolnictwa wyższego,<br />
3) gospodarczo-finansowy megatrend wirtualizacji<br />
gospodarki światowej.<br />
Wszystkie te megatrendy mają wpływ na<br />
przyszłość szkolnictwa (np. starzenie się społeczeństw<br />
związane będzie z kształceniem<br />
ustawicznym i otwartymi uniwersytetami <strong>dla</strong><br />
emerytów, zob. np. Kleer, 2008; wirtualizacja<br />
Biuletyn PTE nr 2(56), luty 2012<br />
119<br />
NAUKA I SZKOLNICTWO WYŻSZE<br />
— ELEMENTY MYŚLENIA STRATEGICZNEGO<br />
Część IV
Change language