Å UMARSKI LIST 1-3/1978

AKTUALNA PROBLEMATIKA
ULOGA INŽENJERA I TEHNIČARA ŠUMARSTVA
U PRIPREMI OPERATIVE ŠUMARSTVA ZA OPŠTENARODNU
ODBRANU*
Šume se još i danas najčešće shvataju kao objekat za proizvodnju drveta
za potrebe stanovništva i industrije. To je, međutim, samo tek jedna funkcija
šume. U novije vreme opšte korisne funkcije šuma imaju sve veći značaj,
kao jedna od bitnih komponenata uslova življenja. Ovaj dvojni karakter daje
šumama poseban značaj i uvrštava ih u dobra od opšteg interesa »koja uživaju
posebnu zaštitu i koriste se pod uslovima i na način koji je propisan
zakonom« (Ustav SFRJ, član 85—86).
U uslovima eventualnog rata šume dobijaju još veći značaj, jer predstavljaju
važan faktor za organizaciju odbrane zemlje.
Koliki je značaj šuma, najpotpunije i najbolje se vidi tamo gde šuma
nema.
Upravo naša iskustva iz poslednjeg rata potvrđuju značaj šuma:
— za organizaciju strategije i taktike odbrane,
— za skloništa za narod i njegovu imovinu,
— za razne delatnosti za potrebe armije i naroda, sklonjene od oka neprijatelja,
— stratešku zaštitu za vreme kretanja vojske i njene opreme i materijala
po šumskim putevima i drugo.
Globalno gledano, šume su rasprostranjene po celoj teritoriji SFR Jugoslavije,
u ravnicama i planinskim predelima. Međutim, njihova konkretna
rasprostranjenost ne zadovoljava, jer ima velikih površina i šumskog zemljišta,
po svim socijalističkim republikama i pokrajinama, koje su bez šumskog
pokrivača.
U Jugoslaviji ima ukupno oko 8,7 miliona hektara šumom obraslih površina.
Po šumovitosti naša zemlja zauzima u Evropi sedmo mesto. Pored odraslih,
ima još oko 1,6 miliona hektara neobraslog šumskog zemljišta. Obrasla
površina čini šumovitost od 34% u odnosu na ćelu teritoriju SFRJ, i po ovom
pokazatelju zauzimamo peto mesto u Evropi. Na jednog stanovnika dolazi
0,36 ha šumom obrasle površine, što nas u Evropi svrstava takođe na peto
mesto.
Iskazano stanje treba, međutim, sagledati i sa drugih aspekata. Tako na
primer, od ukupno obraslih šuma samo je 63% očuvanih šuma, a 37% su
degradirane šume, šikare i makije. Peto mesto u Evropi po pošumljenosti je
* Referai održan na Savjetovanju o ulozi inženjera i tehničara u općenarodnoj
obrani, održanom u Zagrebu od 7. do 9. XII 1977. god.
76