Nr 107/2008 - Tuchów

11 Tuchowskie Wieści 4(107)/2008
Nasz anioł stróż w jasnym płaszczu
Różni byli nauczyciele tuchowskiego liceum (w latach
1954-1958) - wspaniali, bardzo dobrzy, dobrzy i tacy, których
podniesiony ton głosu i komentarze deprymowały uczniów.
Do wspaniałych nauczycieli należał ks. prof. Stefan
Biesiadecki. Uczył nas tylko dwa lata, ale wywarł na nas
duży wpływ. To on wyprowadził nas ze szkoły i zaczął organizować
wycieczki, a ściślej pielgrzymki, ale nie wolno było
ich tak nazywać. Byliśmy z nim w Oświęcimiu, Częstochowie,
Kalwarii Zebrzydowskiej.
Lekcje religii odbywały się początkowo w domu katechetycznym,
a po „odwilży" październikowej (1956) w szkole. Ks.
Biesiadecki prowadził je inaczej, niż pozostali nauczyciele.
Katecheza była swobodną rozmową na tematy interesujące
młodzież. Nasz katecheta mówił dużo i ciekawie, ukazywał
wartości i ideały, za którymi warto podążać. Nie narzucał niczego,
ale na podstawie przedstawionych treści i przykładów,
mogliśmy dokonywać wyborów. Wybór prawidłowej opcji był
prosty jak jego wykład. Imponował nam, nastolatkom, odwagą,
otwartością, opanowaniem, kulturą bycia, komunikatywnością
i optymizmem. Był naszym ulubionym nauczycielem i wzorowym
wychowawcą.
Zapamiętaliśmy jego pogodną twarz i sylwetkę w jasnym
płaszczu, poruszającą się energicznym, niemal wojskowym
krokiem. Emanowała z niego dobroć. Robił wrażenie anioła
stróża nieustannie czuwającego nad nami.
W 1958 r. opuściliśmy szkołę. Ks. profesor wyjechał z Tuchowa
i kontakt się urwał. Spotkaliśmy go po pięćdziesięciu
latach w Zbylitowskiej Górze (Dom Księży Emerytów) i rozpoznali
bez trudu. Dopiero teraz po pół wieku opowiedział nam
historię swojego życia, zanim został kapłanem.
Urodził się 3 października 1924 r. w Kolbuszowej Dolnej
jako najmłodszy syn Jana i Marii Skowrońskiej. Gdy miał 3
lata, zmarł ojciec. Matka, głęboko religijna, pracowita, wrażliwa
na potrzeby innych poświęciła się całkowicie wychowaniu
czterech synów. Szkołę podstawową i 2 klasy gimnazjum
ukończył w rodzinnej miejscowości. Naukę przerwał wybuch
drugiej wojny światowej. Jako piętnastolatek dołączył do
młodzieży zrzeszonej w Związku Strzeleckim (organizacja patriotyczno-wojskowa).
Na początku września 1939 r. z tą grupą
uciekał na wschód i dotarł do Krzemieńca. Tam 17 września
otoczyły ich wojska rosyjskie. Po oddzieleniu oficerów, pozostałych
wypuszczono. Wracających do Polski w Jarosławiu
złapali Niemcy, ale udało im się zbiec (brat Bronisław, kolega
i Stefan). Żywiąc się marchwią i rzepą zerwaną w polu, dotarli
z powrotem do Kolbuszowej. Dom rodzinny Stefana, jak
i część miasta były doszczętnie spalone. Zaczęli odbudowywać
dom i rozpoczęli życie pod okupacją hitlerowską. Pracowali
też dla ojczyzny starsi bracia - Bronisław, Stanisław, Franciszek
wstąpili w szeregi Armii Krajowej w 1942 roku. Stefan
dołączył do nich w 1943 r. Należał do obwodu Kolbuszowa
„Kefir", placówka „Dolina" w Kolbuszowej Dolnej, pseudonim
„Burza". Uczestniczył w szkoleniach wojskowych, patriotycznych,
brał udział w akcjach w czerwcu i lipcu 1944 r. (m.in.
przejęcie zrzutu broni w Kłapówce) i aktywnie uczestniczył
w akcji „Burza".
W sierpniu 1944 r. zaliczył 3 i 4 klasę gimnazjum przed
komisją egzaminacyjną.
Bardzo przeżył uroczystość żałobną ekshumowania i przeniesienia
ciał poległych AK-owców z miejsca walki w Porębach
Kępieńskich do zbiorowej mogiły w Kolbuszowej. Proste
trumny nieśli na barkach ich koledzy.
Na początku października 1944 rozpoczęły się represje.
W listopadzie UB aresztowało braci Biesiadeckich - Stanisława
i Franciszka. Stefan musiał się ukrywać. Niestety, niedługo został
schwytany i uwięziony w budynku UB w Kolbuszowej.
Tak wspomina ten okres
Były to ciężkie pierwsze dni. W niedużym, niskim pomieszczeniu
było nas około dziesięciu. Posadzka cementowa, a na
niej odrobina startej już słomy. Położyć się można było tylko
w skurczonej pozycji, ze względu na szczupłość miejsca.
Przesłuchania odbywały się bardzo często w nocy. Modlimy
się przyciszonym głosem, nucimy pieśni religijne i patriotyczne.
Taki był początek tej trudnej drogi cierpienia, głodu i poniżenia.
Wigilia i święta Bożego Narodzenia wtedy przeżyte utkwiły
mi w pamięci na całe życie. Ordynarne, ubliżające słowa to
zwyczajna mowa funkcjonariuszy.
31 grudnia przewieźli nas ciężarowym samochodem do
więzienia na zamku Lubomirskich w Rzeszowie. Tutaj trzymali
do 11 stycznia 1945 r. Wieczorem tegoż dnia znów do
przejściowego obozu NKWD w Bakończycachpod Przemyślem.
Następnie 13 stycznia załadowano nas w Przemyślu do dużego
wagonu jtzw. „świniarki"!, około 80 osób. Przez kilkunastocentymetrową
szparę w jednym półprzymkniętym oknie, silnie
zadrutowanym, wpadało do dużego wagonu troszkę światła. Na
środku wagonu stał mały żelazny piecyk. Blaszany lej wetknięty
w dziurę w ścianie wagonu stanowił naszą jedyną latrynę.
Strażnicy zaryglowali drzwi. Odjazd. Nasz transport ja
pociąg był dość długij ruszył na wschód w nocy z 13 na 14
stycznia. Jechaliśmy przez Lwów, Kijów. Myślimy - oby tylko
na południe. Jednak nie... dalej kierunek północny - wschód.
Jedna myśl przybijała każdego z nas - jeśli Sybir, to w tym
wagonie zginiemy. Dni były straszne: głód, mróz z każdym
dniem silniejszy, a wagon nieopalany. Nasza dzienna racja
jedzenia w przybliżeniu: 2 wiaderka zupy, coś cukru do podziału
na 80 osób i po około 280 g chleba na głowę. Noce stawały
się męczarnią. Kładliśmy się na podłodze wagonu, zgodnie
na tym samym boku, pod ścianami, okrywając się parami
wspólnym odzieniem, d^'y uzyskać odrobinę ciepła - broniąc
się przed odmrożeniem. Ja leżałem obok brata Stanisława,
starszego ode mnie o 17 lat. Troszczył się nadzwyczaj o mnie.
Uczyłem się od niego takiej postawy. Drugim koszmarem nocy
były sprawdzania liczby więźniów i stanu wagonu, przeprowadzane
co trzy godziny. Musieliśmy wstać, stłoczyć się w jedną
połowę wagonu. Konwojenci sprawdzali ściany, podłogę i dach