You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
Matargerð fyrri tíma<br />
Matargerð fyrri tíma<br />
Hvernig var íslenskur matur búinn til<br />
þegar ekkert var rafmagnið?<br />
Þekkir þú áhöld sem notuð voru við matargerð í gamla daga?<br />
Skrifaðu heiti þeirra á línurnar hér að neðan.<br />
Markmiðið er að nemendur:<br />
• þekki hvaða aðferðir voru notaðar við<br />
geymslu matvæla í gamla daga<br />
• þekki aðferðir <strong>og</strong> áhöld sem notuð voru<br />
við matargerð í gamla daga<br />
• þekki uppruna ýmissa þjóðlegra íslenskra<br />
matvæla<br />
• geti nefnt heiti <strong>og</strong> hugtök tengd þjóðlegri<br />
matargerð<br />
Námsgögn<br />
22<br />
Nemendabókin bls. 22.<br />
Gjarnan áhöld frá fyrri tímum.<br />
Kennslutilhögun<br />
1. Kennari varpar fram spurningunni: Hvernig var íslenskur matur búinn til þegar<br />
ekkert var rafmagnið? Svör nemenda skráð á töflu.<br />
2. Gott er að ræða um „gamla daga“ við nemendur þar sem þetta hugtak er víðtækt.<br />
3. Kennari <strong>og</strong> nemendur skoða verkefnið <strong>og</strong> myndir í nemendabók.<br />
4. Varpa fram spurningum til nemenda um hverja mynd fyrir sig, til dæmis mynd<br />
af hlóðum <strong>og</strong> spyrja nemendur til hvers þær hafi verið notaðar. Nemendur<br />
skrifa á línurnar nöfn þeirra matvæla sem hægt er að búa til með hverju áhaldi<br />
fyrir sig.<br />
5. Sama vinnuferli gildir fyrir verkefnið um áhöldin.<br />
6. Gaman er, ef því verður við komið, að fara á byggðasafn með nemendur.<br />
Hlóðir: Eldunaraðstaðan í húsinu. Potturinn sem eldað var í hvíldi annaðhvort á hlóðunum<br />
eða var hengdur upp fyrir ofan þær.<br />
Hjallar: Notaðir til þess að þurrka fisk svo að hann geymdist betur. Hjallar eru enn<br />
notaðir í dag.<br />
Kerald: Úr viði með viðargjörðum <strong>og</strong> viðarhlemmi. Keröld voru notuð til þess að<br />
geyma mat í, til dæmis skyr <strong>og</strong> súrmat.<br />
Strokkur: Úr viði, notaður til þess að strokka rjóma, sem svo gaf smjör <strong>og</strong> áfir.<br />
Flautaþyrill: Notaður í staðinn fyrir þeytara. Búinn til úr garni sem fest var á endann á<br />
skafti.<br />
Tr<strong>og</strong>: Úr viði, þar var mjólkin látin standa í 2–3 daga eða þar til rjóminn settist ofan á<br />
undanrennuna. Þá var undanrennunni rennt undan í einu horni tr<strong>og</strong>sins <strong>og</strong> hendinni<br />
haldið fyrir rjómann svo að hann yrði eftir.<br />
Brauðmót: Kringlóttar tréfjalir með handfangi <strong>og</strong> djúpum útskurði. Mynstrinu var<br />
þrykkt á kökur áður en þær voru bakaðar.<br />
Ítarefni<br />
Íslensk matarhefð eftir Hallgerði Gísladóttur<br />
Heimilisfræði II. Námsgagnastofnun<br />
22 18. viðfangsefni–Maturinn okkar
Change language