Kreshmet kohë pendese, kthimi dhe faljeje - kishadhejeta.com

shkurt 2008 Kisha dhe jeta
12
Kosova asht e jona
At Gjergj Fishta
SHQYPNIJA E LIRE
Viti 1921 ( MRIZI i ZANAVE)
(Fragment)
… Po, por nesër me ndihme te Zotit,
Do ta bajmë prap Shqypni t’lire
Prej Prevezet n’Leqe t’Hotit,
Prej Tivarit n’Manastir:
Edhe Flamuri i Shqypnisè
Si flake mnije t’Perendisè
Do t’valvitet n’Kaçanik,
M‘Kaçanik, po do të valvitet
Kuq e Zi Flamuri i shqyptarve,
Përse toka shqyp ku flitet
Ajo vete asht që prej t’Parve
Trashëgim na e kemi pasë:
Mbrende i huej, jo ma s’do t’shklasë
Posë atëherë kur vjen për mik.
Jo. Po: na sod ktu sundojmë,
Ktu s’ ece fjale e tejterkujt
Gjallë lirinë na nuk e lshojmë,
S’njohim mbret as krajl të huej
Zoti n’Qiell e na mbi tokë;
Me gjithkend vllazen e shokë,
Por seicili m’cak te vet…
KOSOVA ASHT E JONA
(Botuar në vitin 1918)
Serbët i janë vu punës seriozisht. Duen me
çdo mjet e me çdo mënyrë ta bëjnë të tyren
përgjithmonë Kosovën tonë. Nuk gjendet në
tanë Evropën një tjetër minoritet që të vuajë
aq sa vuajnë kosovarët në Serbi. Asnjë e drejtë
nga sa janë të parapame në traktatet e gatituna
posaçërisht për minoritetet, nuk respektohet
kur është fjala për shqiptarët e Kosovës, të
cilët Serbisë i pëlqen t’i trajtojë si turq e jo
si shqiptarë, që të bajë të humbasë gjurma e
kombësisë së tyre. Që tash e gjashtë vite serbët
po përpiqen t’i shuajnë Kosovës karakterin
krejt shqiptar. Një aktivitet i madh asht zhvillue
nga ana e Belgradit në këtë drejtim dhe frutat
e këtij aktiviteti janë mjaft të kënaqshme për
serbët dhe shumë të hidhura për ne. Ata kanë
dashtë, me të mirë a me të keqe, t’i shtrëngojnë
kosovarët të ngrihen me gjithsej nga vendi i tyre
dhe të vendosen në Turqi ose gjetkë.
Në fillim për t’i mbërritur këtij qëllimi, banë
vegla të tyre disa hoxhallarë turçelinj, të cilët
barisnin fshat më fshat e banin propagandë që
popullsia të ngriheshe të shkojë për në Turqi, ku,
thoshin, e presin të mirat e Parajsës. Përmbi 100
mijë shqiptarë, burra, pleq dhe çuna, meshkuj
dhe femra, u bindën nga fjalët e hoxhallarëve, që
merrnin 1 mijë dinarë për çdo krye të emigruar,
dhe u nisën për në Azi të Vogël. Disa syresh
humbën rrugës, të tjerë u arratisën nëpër malet
e Bullgarisë dhe një pjesë mbërriti në Turqi, ku
po shuhet dita-ditës nga shkaku i fukarallëkut
dhe i klimës. Në vatrat e shqiptarëve që shkuan
kësisoj, u vendosën serbë dhe malazias. U çelën
burgjet dhe gjithë pensionarët e tyre u kolonizuan
në Kosovë, që ta serbizojnë. Haberet e vuajtjeve
të atyre që shkuan, u dëgjuan edhe te kosovarët
tanë, të cilët filluan të mos kenë më besim në
hoxhallarët sharlatanë. Por dhe serbët e këmbyen
sistemin e veprimit.
Me ndihmën e katilëve të kolonizuar në
Kosovë, formuan çeta kusarësh të përkrahura
prej organeve qeveritare, dhe me anën e tyre po
vazhdojnë të terrorizojnë popullsinë shqiptare.
Qëllimi i tyre asht një: t’i shtrëngojnë me hir a
me pahir të shkojnë ose të shpërndahen në gjithë
Jugosllavinë. Këto radhë nuk i shkruajmë as për
qeverinë tonë, që i di të tana e s’ka gja në dorë
tash për tash, as për Europën, që bëhet e shurdhër
sa herë vjen fjala për popuj të vegjël; i shkruajmë
vetëm për burrat e Kosovës trime, për kosovarët
patriotë, që të mos lëvizin nga vendi i tyre, sado
i madh qoftë terrori dhe sado e vështirë jetesa e
tyre.
Të mbeten atje në truallin e stërgjyshërve, në
postin e detyrës, se dita e bardhë e lirisë nuk do
vonojë të lindë edhe mbi Kosovën kreshnike, q’e
jona ka qenë dh’e jona do mbetet. Se të derdhet
gjaku i shqiptarit, kjo nuk asht nji punë e re në
jetë, historija e jonë me gjak asht shkrue, Shqipnia
e jonë me gjak asht la. Nuk ka në mal nji gur, nuk
ka në fushë nji buce që t’mos të kisht kenë ri, me
gjak të ndonji fatosit, të ndonji nierit të shkretë
ose të ndonji trathtori të huej.
Kush ka le e asht rrit me pushke në dorë,
ma të shumtën e herës, s’mund të presin se
des me krye mbi pupla. Prandaj lajmi i zi që
mija e mija shqiptarësh kane kenë mbyte prej
armikut, sadoqë nja për nja do të ma depërtonte
zemrën prej dhimet, nuk do të na kishte çuditë
aq e fort, po t’ishte kenë që kan ra në luftë me
pushkë në dorë e ballë për ballë t’armiku. Por
këto mija shqiptaresh të bamun flije në fushë
të Kosovës nuk janë ato pikat e djelmnis që
edhe sot me armë në dorë luftuen n’ ato vise
për lirin e për nam të Shqipnis: ato janë pleq të
mbetun, gra të mjera e foshnje të njomë, gjind
e paqet që, tue u shtrue ligjve nen të cilat fati
i zi i tyne e i Shqipnis desht me i citun, janë
orvatun me emnue gjallë me punë e me ndere.
Pra vepra rrënuese e Sllavëvet në Kosovë, nji
mizori, që kur ato nipa e stërnipa tonë ta lexojnë
atje me vonë ndër libra historije, pa dyshim se
atyne ka për tju dridh këmisha në shtat prej
mneret e prej trishtimit e parlamenti shqiptar,
jo veçse ka pasë të gjithë të drejtat, por ka pasë
dhe detyrë me u ankue përpara parlamentit të
Beligradit, e prandaj të përgjegjunit e kryetarit
t’atij parlamenti asht krejt i pa ndjerzishëm e
i pahishëm, e ma tepër asht cinike, i vrashtë e
krejt jashtë vendit, por shkja se asht të shprehunit
e psiches sllave, e cila sadoqë për 100 e 100
vjetësh vuejti nën zgjedhje të nji autokrati e nën
kamë të ndonji dhespoti, me gjithë këtë nuk ka
mujt m’u kursye.
Por une që kam pa mjetet barbare e mënyrat
e shpenzueme, më të cilat kombet që mbaheshin
ma të qytetnuemt të këtij shekullit, kan nisë e
kan vijue luftën e përbotshme, nuk mnerohen aq
fort për mizorit që ndodhen në tokë të Ballkanit.
Mue ma fort se mizorinat e Sllavëvet me mneren
shkaku, për të cilën u ban flije këto mija e mija
vllaznish t’onë andej kufinin e 1913. Këta burra,
këto gra e fëmi a u grinë pse dogjën e poqen, pse
vodhne a grabitnen e pse thynë rrugën e madhe e
turbulluan paqen e vendit Jo, faji për të cilin këto
të mjerë u shkrin n’atë mënyre barbare, kje pse
këto u dishmuen shqiptarë e pse tue pas ndi se ka
diku nji Shqipnie të lirë të pamvarshme, shtet me
vedi, ju luten ma të bukurit të qiellit për lulëzimin
e veprimin e shtetit të vllazënvet të vet e n’atë
shtet të vllazënve të vet.
Se sa do t’a mbajnë Pushtetet e mdha fjalën
e vet, cilsija e jeme si deputet nuk me len t’a diftoj
në kët lok të naltueshëm të Kuvendit kombtar me
atë liri fjale, me të cilën e kam pasë diftue motit,
prandaj gjyqën po i a la mendjes së kthjelltë të
Zotnis S’uej, vetëm tham se Shqipnia e lirë ka me
detyrë të përkujdeset për fatin e këtyne bijve të
vet të mjeruem. Shqiptari asht i përmenudun an
e kand mbi botë për punë që ky asht i zoti të bajë
deken dhe për njeri të huej, kur te jetë struke nën
mbrojtje të tij!