Pokaż treść!

POEZJA
O twórczości
Tadeusza Gierymskiego
Elżbieta Hurnikowa
Tadeusz Gierymski w naszej pamięci pozostanie
jako poeta, prozaik, publicysta,
przez wiele lat ważny uczestnik życia literackiego
w Częstochowie, którą sobie obrał
jako miejsce zamieszkania już jako dorosły
człowiek. Toteż próba pełnego przedstawienia
Jego sylwetki twórczej musiałaby
uwzględniać różne nurty działalności pisarskiej
i zawodowej, drogę dochodzenia
do własnego światopoglądu i warsztatu literackiego,
ale także sposoby zakorzeniania
się w środowisku literackim Częstochowy
i rozliczne z nim więzi. W Jego dorobku
są wiersze drukowane w pismach ogólnopolskich
(w „Poezji”, „Życiu Literackim”,
„Nowym Wyrazie” i in.), arkusz poetycki
Krótka oda do lampy (1967), zbiory wierszy:
Rosa i rdza (1982), Wiersze (1999), Wyścig
z czasem (2002), Tulia (erotyki) (2003),
Piołun (2003), zbiory prozy Notatki z czasu
(2001), Opowiadania najkrótsze (2002),
praca o charakterze literaturoznawczym Region
częstochowski w literaturze pięknej
(2003) oraz Miscelanea literackie (2005),
które są zbiorem wspomnień osobistych
oraz poświęconych znanym postaciom z życia
literackiego i kulturalnego Częstochowy,
recenzji teatralnych, felietonów i reportaży,
a także wypowiedzi pisarzy, publicystów
i znajomych o Autorze (publikowanych
wcześniej w „Alejach” i in.). Debiut
poetycki Tadeusza Gierymskiego miał
miejsce w latach pięćdziesiątych na łamach
ogólnopolskiego „Tygodnika Powszechnego”,
pierwszy zbiór wierszy ukazał się
w Warszawie, kolejne wychodziły w Częstochowie.
Rozdział „częstochowski” w życiu
poety – ponad pół wieku - był zatem bardzo
obszerny i bogaty w dokonania. Autor
Wierszy związał się z miastem pracą zawodową
(w Bibliotece Miejskiej), współpracą
z lokalnymi gazetami i pismami („Gazeta
Częstochowska”, „Dziennik Częstochowski
– 24 Godziny”, „Aleje 3”), z instytucjami
kulturalnymi, ze środowiskiem piszących,
zwłaszcza z debiutantami, a przede wszystkim
- poprzez ważne inicjatywy kulturalne
i literackie. Każde z tych zadań wymagałoby
osobnego, szerokiego omówienia; ważny
przyczynek stanowić mogą wspomnienia
przyjaciół, znajomych, współpracowników
poety (sporo takich wypowiedzi zawierają
Miscellanea literackie). Należy zaznaczyć,
że twórczość Gierymskiego była już
przedmiotem wnikliwszej uwagi, np. lirykę
analizował przed paroma laty Arkadiusz
Frania w książce „Solidne niefarbowane retro”.
O poezji Tadeusza Gierymskiego (Częstochowa
2004); na studiach podyplomowych
w AJD powstała praca ukazująca sylwetkę
poety na tle środowiska artystycznego
i kulturalnego Częstochowy.
Tadeusz Gierymski tworzył wiersze,
opowiadania, notatki literackie zakorzenione
mocno w podłożu autobiograficznym.
Notatki z czasu to wyprawa w głąb
własnej biografii, którą rekonstruują wyznania
o charakterze intymnym – o chorobie,
życiowych doświadczeniach, o cierpieniu,
nadziei. Z przeżyć osobistych wyrastają
również Opowiadania najkrótsze.
Autor powraca tu do różnych okresów życia,
a przede wszystkim do lat wojennych,
jak w opowiadaniu Pierwsza miłość zaczynającym
się od słów: Trwała wojna. Roznosiłem
konspiracyjne gazetki, chodziłem
na tajne komplety i usilnie uczyłem się nie-
22 aleje III