You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
ΠΑΙΔΕΙΑ<br />
Του Γιάννη Παπαδάκη<br />
Αναπληρωτή Καθηγητή<br />
Πανεπιστημίου Κύπρου<br />
Ιστορία της Κύπρου:<br />
Μια σύγκριση ελληνοκυπριακών και<br />
τουρκοκυπριακών σχολικών εγχειριδίων<br />
H<br />
διδασκαλία της ιστορίας μπορεί να έχει διάφορους<br />
στόχους: την δημιουργία ταυτίσεων<br />
και την καλλιέργεια της εθνικής συνείδησης,<br />
την παροχή ηθικών διδαγμάτων,<br />
την ιστορική ανάλυση όσον αφορά την ιστορική<br />
αλλαγή και ιστορικά φαινόμενα, την<br />
δημιουργία ενσυναίσθησης (empathy) και<br />
την κατανόηση διαφορετικών οπτικών, ή και<br />
την ιστορική έρευνα καθ’ αυτήν και δημιουργία<br />
κριτικά σκεπτόμενων πολιτών, μεταξύ<br />
άλλων (Barton and Levstick 2004).<br />
Στις δυο πλευρές της Κύπρου, όπως και<br />
στην Τουρκία και Ελλάδα από όπου υιοθετούνται<br />
οι βασικές αρχές διδασκαλίας της<br />
ιστορίας και τα ιστορικά μοντέλα, έχει καθιερωθεί<br />
η διδαχή της ιστορίας ως εθνική<br />
ιστορία με στόχο την καλλιέργεια εθνικής<br />
συνείδησης και ταύτισης με το τουρκικό ή<br />
ελληνικό έθνος αντίστοιχα. Τα βασικά<br />
ιστορικά μοντέλα που έχουν υιοθετηθεί στην<br />
Κύπρο είναι ταυτόσημα με αυτά της Ελλάδας<br />
και της Τουρκίας, με την ιστορία της<br />
Κύπρου να παρουσιάζεται ως παρένθεση<br />
της ιστορίας της Ελλάδας ή της Τουρκίας<br />
(Κoullapis 2002α, 2002β). Τα ελληνοκυπριακά<br />
και τουρκοκυπριακά βιβλία Ιστορίας<br />
της Κύπρου ακολουθούν τα αντίστοιχα<br />
της Ελλάδας και Τουρκίας και όσον αφορά<br />
την βασική ιδεολογία που τα διέπει, τον<br />
εθνοτικό εθνικισμό (ethnic nationalism). Ως<br />
ιδεολογία, ο εθνοτικός εθνικισμός υποστηρίζει<br />
ύπαρξη του έθνους εξ ανέκαθεν<br />
το οποίο καθορίζεται κυρίως στη βάση καταγωγής<br />
και κουλτούρας (Smith 1991). Ως<br />
εκ τούτου θεωρείται δεδομένη η ύπαρξη<br />
των «Ελλήνων» και «Τούρκων» ως έθνη<br />
εδώ και χιλιάδες χρόνια σε αντίθεση με άλλες<br />
ακαδημαϊκές απόψεις που θεωρούν το<br />
έθνος ως απόρροια κοινωνικών μετασχηματισμών<br />
που επέφερε η νεωτερικότητα.(Anderson<br />
1983, Gellner 1983, Kitromilides<br />
1989).<br />
Εξετάζοντας τα δυο βασικά ελληνοκυπριακά<br />
εγχειρίδια που παρουσιάζουν τις πιο<br />
ολοκληρωμένες επισκοπήσεις της ιστορίας<br />
για το δημοτικό (Πολυδώρου 1991) και το<br />
γυμνάσιο (ΥΑΠ 2005), προκύπτει ότι το βασικό<br />
ιδεολογικό σχήμα που τα διαπνέει είναι<br />
η έννοια του «Κυπριακού Ελληνισμού».<br />
«Ο εξελληνισμός του νησιού από<br />
τους Μυκηναίους, γεγονός που σημάδεψε<br />
την ιστορική του πορεία» (ΥΑΠ 2005α: 2)<br />
θεωρείται το σημαντικότερο γεγονός που<br />
καθόρισε τον χαρακτήρα της Κύπρου. Ως<br />
αποτέλεσμα αυτής της προσέγγισης, οι μεταγενέστερες<br />
περίοδοι της κυπριακής ιστορίας<br />
(με εξαίρεση τη Βυζαντινή) θεωρούνται<br />
ως περίοδοι υποδούλωσης σε ξένους<br />
60 ΡΕΥΜΑ
Change language