Puls Szpitala nr 32 - Wojewódzki Szpital Specjalistyczny w Olsztynie

kwiecień • maj • czerwiec 2011Skomplikowany proces logistycznyRozmawiamy z lek. med. Jerzym Badowskim,specjalistą medycyny nuklearnej, kierownikiemds. medycznych Pracowni PET-CT przy WojewódzkimSzpitalu Specjalistycznym w Olsztynie– Jakim aparatem jest wykonywanebadanie PET-CT?– To badanie wykonujemy aparatemBiograph. Jest to nowoczesny sprzęt,nowej generacji. W tej chwili skaneryPET-CT stanowią już regułę. Nie wykonujesię samych badań PET, a skaneremPET-CT, który składa się z dwóchaparatów: komputerowej tomografiii pozytonowej emisyjnej tomografii, coumożliwia nam fuzję obrazów. Badanietomograficzne poprawia jakość obrazuPET i pozwala zlokalizować ogniska nowotworowe.– Jakie rodzaje izotopów podajesię pacjentom przed tym badaniem?– W początkowej fazie będziemy stosowaliizotop fluoru 18, którym jest znakowanadezoksyglukoza, czyli tzw. FDG.Jest to izotop, którego okres półtrwaniawynosi około 110 minut i dlatego zespółmusi bardzo sprawnie i szybko współpracować,aby nie tracić ani minutycennego czasu. Prawdopodobnie 95%wszystkich badań PET-CT na świeciewykonywanych jest właśnie przy użyciutego izotopu. W niektórych rzadszychprzypadkach stosuje się inne izotopy,jak radioaktywny węgiel, tlen, czy innefarmaceutyki znakowane fluorem 18,W trakcie badaniajak cholina, metionina, które mogą byćskuteczniejsze w niektórych chorobachnowotworowych, przy diagnozowaniuktórych FDG jest mało skuteczny, jakrak prostaty, trzustki, nerki. Te badaniasą zarezerwowane dla ośrodków, dysponującychcyklotronem, ośrodki te sameprodukują izotopy, których okres półtrwaniawynosi tylko 20 minut. Przy tychizotopach transport nie wchodzi w grę.Te izotopy od razu po produkcji podajesię pacjentowi.– Skąd bierzemy FDG?– Mamy zawartą umowę z niemieckąfirmą, która drogą lotniczą transportujeizotop z Berlina do Olsztyna. Takapodróż trwa około 1,5 godziny. Na raziewszystko przebiegało bez najmniejszychkomplikacji. Z lotniska na Dajtkachspecjalny samochód odbiera izotopi przywozi go do Zakładu MedycynyNuklearnej. W naszej pracowni jest onrozdozowywany. Zależy nam zawsze naszybkim podaniu dawki pierwszemupacjentowi, bo od tego wyznacza sięgodzinę dla następnych oczekujących.A zawsze w pełni chcemy wykorzystaćizotop. Po podaniu dawki pacjentowi,kierowany jest on do specjalnego pokoju,gdzie w ciszy i spokoju musi odczekaćgodzinę na przeprowadzenie badania.– Dlaczego pacjent musi czekaćna badanie w specjalnym pokojuodpoczynku?– Wszelkie sytuacje stresowe mogą aktywowaćdo nadmiernego wychwytudeoksyglukozy: mięśnie, węzły chłonne,mózg w sposób nadmierny, gdy pacjentjest zdenerwowany, co może powodowaćfałszywy obraz, tzw. aktywacjębrązowego tłuszczu. To nic innego, jakzobrazowanie fałszywego, dodatniegowychwytu fluoru w węzłach chłonnych:szyjnych, śródpiersiowych, co stwarzaproblemy z rozpoznaniem przerzutów.Dlatego, abyśmy mogli prawidłowo wykonaćto badanie, musimy zapewnićpacjentowi maksymalny spokój, wyciszenie,odpowiednie nawodnienie pacjentaprzez tę godzinę, z jednoczesnymutrzymaniem poziomu glukozy poniżej150 mg/%. Zbyt wysoki poziom glukozymoże powodować też względne osłabieniewychwytu izotopu przez ogniskagorące / złośliwe.– Jakie szkolenia musiał przejśćpersonel, aby móc samodzielniewykonywać takie badania przyWojewódzkim Szpitalu Specjalistycznymw Olsztynie?– Do badań PET-CT przygotowujemysię już od ponad 2,5 roku, wtedy właśniewykonaliśmy pierwsze u nas badaniamobilnym petem i właściwie od tegoczasu lekarze, technicy i pielęgniarkiszkolą się regularnie na zjazdach, sympozjachi konferencjach. Dodatkowo od1,5 roku szkolimy się we współpracy zeŚwiętokrzyskim Centrum Onkologiiw Kielcach. W naszym zespole są ludziez różnych dziedzin: specjaliści z medycynynuklearnej, specjaliści z radiologii,technik elektroradiolog, fizyk, inspektorochrony radiologicznej, pielęgniarkikwalifikowane, bardzo sprawne przypodawaniu izotopu. Pielęgniarki musząmieć co najmniej 3-letni staż pracyw zakładzie medycyny nuklearnej,żeby nie bały się podawania izotopu dożyły pacjentowi. Aby nie zmarnowaćizotopu i uniknąć ewentualnego skażenia.Wszystko musi przebiegać szybko,sprawnie, bez komplikacji. Dlategomusi to być doświadczona kadra ludzi,dobrze ze sobą zgranych, potrafiącychze sobą współpracować. Właśnie w tymskładzie pierwsze badania przeprowadziliśmyw kwietniu 2011 r. Do 1 czerwcaprzebadaliśmy już 66 pacjentów z całegowojewództwa.6