Bez tytu u-1 - UJK

Rola procesów odpornoœciowych w infekcjach pochwy
Komórki NK w sposób bezpoœredni hamuj¹ wzrost niektórych grzybów. Powy¿sze
zjawisko wi¹¿e siê z dzia³aniem cytotoksycznym komórek NK oraz stymulowaniem
grzybobójczych w³aœciwoœci granulocytów poprzez wydzielanie TNF
(tumor necrosis factor).
Niewielk¹ rolê w zwalczaniu infekcji grzybiczych odgrywa odpowiedŸ swoista,
a mianowicie limfocyty o fenotypie CD4. Ich aktywnoϾ polega na stymulowaniu
produkcji swoistych przeciwcia³ (wspomagaj¹cych fagocytozy, hamuj¹cych
adhezjê grzybni do komórek gospodarza, ADCC) oraz uwalnianiu cytokin, stymuluj¹cych
komórki ¿erne (INF-gamma, GM-CSF).
W wielu pracach wykazano brak znaczenia systemowej odpowiedzi komórkowej
o typie Th1 dla zwalczania infekcji pochwowych. Stwierdzono brak zmian
w surowiczych stê¿eniach cytokin odpowiedzi komórkowej typu Th1 (IL-2, IFN-
-gamma i IL-12), jak równie¿ nie zaobserwowano zmian w fenotypach limfocytów
T w œcianie pochwy podczas infekcji. Prób¹ wyjaœnienia tego zjawiska jest
wykazanie zwiêkszonej ekspresji TGF beta1 (cytokiny charakterystycznej dla odpowiedzi
typu Th2) w œcianie pochwy. Ze wzglêdu na swój immunomoduluj¹cy
potencja³ uwa¿a siê, ¿e mo¿e byæ ona odpowiedzialna za brak adekwatnej odpowiedzi
komórkowej na zaka¿enie Candida albicans [1].
Inn¹ sytuacj¹ kliniczn¹ s¹ stany przebiegaj¹ce z zaburzeniami odpornoœci,
wynikaj¹ce z patologii wrodzonych (bardzo rzadkie wrodzone niedobory immunologiczne)
jak i zaburzeñ nabytych. Istnieje jednak wiele sytuacji, kiedy dochodzi
do zaburzeñ odpornoœci, których czêstokroæ jedynym objawem s¹ nawracaj¹ce
infekcje pochwy i szyjki macicy, górnych dróg oddechowych czy b³on œluzowych
górnego odcinka przewodu pokarmowego. W wiêkszoœci z tych sytuacji
rutynowymi badaniami nie daje siê okreœliæ konkretnych niedoborów odpornoœciowych,
poniewa¿ patologie te dotycz¹ g³ównie odpornoœci lokalnej. Sytuacje kliniczne,
w których najczêœciej dochodzi do niedoborów odpornoœciowych to: niedo¿ywienie,
nowotwory, zaka¿enia (odra, gruŸlica, HIV), immunosupresja, leki
cytotoksyczne, alkoholizm, narkotyki, urazy (operacje, oparzenia), niewydolnoϾ
nerek, zaburzenia endokrynologiczne, nasilony katabolizm (zespó³ nerczycowy,
enteropatie z utrat¹ bia³ek).
W obecnych czasach w Polsce rzadko mamy do czynienia z takim stopniem
niedo¿ywienia, w którym obserwowano by zaburzenia immunologiczne. Niemniej
istnieje wiele sytuacji, w których dochodzi do nich w podobnym, jak w chronicznym
niedoborze kalorii i ró¿nych sk³adników od¿ywczych, mechanizmie. Z takimi
przypadkami mamy do czynienia u osób nadu¿ywaj¹cych alkoholu i u narkomanów,
w niewydolnoœci nerek, w sytuacjach przebiegaj¹cych z nasilonym katabolizmem,
np.: w zespole nerczycowym z du¿¹ utrat¹ bia³ek i przeciwcia³, w enteropatiach,
po urazach i operacjach. W przypadku mechanizmów prowadz¹cych
do zaburzeñ odpornoœciowych w powy¿szych sytuacjach klinicznych, to przede
wszystkim w wyniku ciê¿kiego niedoboru bia³ka i kalorii dochodzi do zaniku grasicy
i stref grasiczo-zale¿nych wêz³ów ch³onnych. Charakterystyczne dla niedo-
37