Bez tytu u-1 - UJK
Bez tytu u-1 - UJK
Bez tytu u-1 - UJK
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
Wspó³czesne pogl¹dy na ciê¿kie urazy czaszkowo-mózgowe<br />
Z przyczyn zewn¹trzczaszkowych nale¿y wymieniæ:<br />
1) niewydolnoœæ oddechow¹ z hipoksemi¹ i hiperkapni¹,<br />
2) uk³adowe niedociœnienie têtnicze,<br />
3) nadciœnienie w uk³adzie ¿ylnym,<br />
4) zatory szpikowe i t³uszczowe,<br />
5) hiperglikemiê,<br />
6) zmiany osmolarnoœci surowicy krwi,<br />
7) zaburzenia krzepliwoœci krwi [2, 7, 6].<br />
FIZJOLOGIA I PATOLOGIA CIŒNIENIA WEWN¥TRZCZASZKOWEGO<br />
Czaszka jest hermetycznie zamkniêtym uk³adem, którego zawartoœæ stanowi:<br />
masa komórkowa (mózg) – ok. 80–85%<br />
p³yn mózgowo-rdzeniowy (CSF) – ok. 5–15%<br />
krew (w/czaszkowa obj. krwi – CBV) – ok. 3–6%.<br />
Wed³ug regu³y Monro – Kelly [3] suma sk³adowych wnêtrza czaszki jest wielkoœci¹<br />
sta³¹. W celu utrzymania ciœnienia wewn¹trz tego uk³adu – ciœnienia wewn¹trzczaszkowego<br />
(w/cz) – w granicach normy, tj. 5–20 mmHg (0,7–2 kPa) w pozycji<br />
le¿¹cej, zmiany w objêtoœci jednego z wy¿ej wymienionych sk³adników wymagaj¹<br />
odpowiednich zmian pozosta³ych. W stanach patologii wartoœci ciœnienia<br />
w/cz mog¹ siêgaæ nawet 75 mmHg (10 kPa).<br />
Ciœnienie wewn¹trzczaszkowe (ICP) to tzw. parcie zawartoœci czaszki na jej<br />
œciany. Ma ono charakter pulsuj¹cy z wahaniami czêstotliwoœci ok. 0,3–20 Hz.<br />
Uk³ad ten ma pewn¹ rezerwê umo¿liwiaj¹c¹ kompensacjê przyrostu ICP zarówno<br />
w stanach fizjologicznych, jak i ró¿nego rodzaju patologiach. Zdolnoœæ tê charakteryzuj¹<br />
dwa pojêcia:<br />
ΔP<br />
Elastancja (miara sztywnoœci uk³adu) =<br />
ΔV<br />
ΔV<br />
Podatnoœæ (miara zdolnoœci wyrówn. przyrostu obj.) =<br />
ΔP<br />
ΔP – przyrost ciœnienia w mmHg<br />
ΔV – przyrost objêtoœci w ml<br />
Ilustracj¹ przyrostu ICP jest krzywa ciœnienia w/cz naniesiona na uk³ad wspó³rzêdnych,<br />
gdzie na osi odciêtych uwidoczniona jest przyrastaj¹ca objêtoœæ w ml,<br />
a na osi rzêdnych przyrastaj¹ce wartoœci ciœnienia w mmHg. Z obrazu krzywej<br />
wynika, ¿e przyrastaj¹ca objêtoœæ do pewnego momentu, dziêki mo¿liwoœciom<br />
kompensacyjnym wnêtrza czaszki, powoduje tylko nieznaczne przyrosty ciœnienia.<br />
Moment ten to tzw. punkt krytyczny, w którym dalszy przyrost objêtoœci<br />
powoduje ju¿ znaczny i niekontrolowany przyrost ciœnienia wewn¹trzczaszkowego.<br />
63