46Urodzi³am siê w warszawskim getcie.To wiem na pewno. Metryk¹ jest srebrna³y¿eczka z wygrawerowanym moim imieniemi dat¹ urodzenia, ocala³y za³¹cznikdo ocalonego dziecka. (...) Miêdzy ceg³amiumieszczono skrzynkê z otworami, a wniej uœpione niemowlê, tzn. mnie. 1 Od takichwspomnieñ rozpoczê³a siê lekcja jêzykapolskiego w naszym liceum w pi¹tek3 paŸdziernika. Goœciem by³a pani El¿bietaFicowska, przewodnicz¹ca StowarzyszeniaDzieci Holocaustu skupiaj¹cego¯ydów, którzy uniknêli zag³ady w czasieostatniej wojny. Pani Ficowska, jako szeœciomiesiêczneniemowlê, trafi³a do Stanis³awyBussoldowej wspó³pracuj¹cej z¯egot¹ (kryptonim konspiracyjnej organizacjiutworzonej w grudniu 1942 pomagaj¹cejukrywaj¹cym siê ¯ydom). Przybranamama ofiarowa³a uratowanemu dzieckuszczêœcie i pe³ne mi³oœci dzieciñstwo 2 .El¿bieta Ficowska jest absolwentk¹ naszegoliceum i w³aœnie w jego murach,jako siedemnastolatka, dowiedzia³a siê oGAZETAJak walczyæ z antysemityzmem?W <strong>Otwock</strong>u, zapewne jak w ka¿dymmieœcie, istniej¹ miejsca, które szczególnieprzyci¹gaj¹ tych, którzy najczêœciej wanonimowy sposób komunikuj¹ œwiatu,i¿... tak naprawdê nie maj¹ nic do zakomunikowania.Pó³ biedy, jeœli s¹ to zwyk³ewyg³upy, gorzej, jeœli napisy uderzaj¹w konkretnych ludzi lub konkretne narodowoœci.Takim miejscem w naszym mieœciejest muszla koncertowa w miejskimparku. Jako uczniowie szko³y s¹siaduj¹cejz parkiem czujemy siê w pewien sposóbodpowiedzialni za to, co dzieje siê w okolicy.17 paŸdziernika postanowiliœmy, razemz naszym polonist¹ Piotrem Cmielemoraz we wspó³pracy z naczelnikiem Wydzia³uKultury panem Leszkiem Korczakiem,zamalowaæ rasistowskie symbole iantysemickie napisy w parku. W czasie zamalowywaniabazgro³ów szczególnie wyró¿nilisiê ch³opcy z klasy IV d. Na zakoñczenieakcji skierowaliœmy apel doswoich rówieœników nastêpuj¹cej treœci:Przez ponad 700 lat ¯ydzi mieszkali i pracowaliwœród Polaków. M¹drej polityce naszychOjców zawdziêczamy to, i¿ diaspora¿ydowska w Polsce nale¿a³a do najwiêkszychw Europie. Obecnie w naszym krajumieszka niewielu ¯ydów, zastanawia jednakmnogoœæ obra¿aj¹cych ich napisów,od czego <strong>Otwock</strong>, niestety, nie jest wolny.Ubolewamy nad g³upot¹ naszych rówieœnikównierespektuj¹cych zasad tolerancji czynawet zwyk³ej przyzwoitoœci. Mamy nadziejê,i¿ na swej drodze spotkaj¹ ludzi,którzy pomog¹ im w odkryciu tego, co w¿yciu naprawdê wa¿ne.Dwa dni po wspomnianej akcji w naszymliceum mia³a miejsce promocjaksi¹¿ki ks. prof Micha³a Czajkowskiego(w ramach cyklu Spotkania z kultur¹¿ydowsk¹. Józefów-<strong>Otwock</strong>-Karczew,paŸdziernik-listopad 2003) „Co nas³¹czy. ABC relacji chrzeœcijañsko-¿ydowskich”, któr¹ uœwietni³a swym wystêpempieœniarka z Telawiwu, paniTowa ben Cwi, laureatka Nagrody„Cz³owiek Pojednania” przyznawanejprzez Polsk¹ Radê Chrzeœcijan i ¯ydów.Bezpoœrednio po zakoñczeniu tego spotkaniaw parku miejskim Komuna<strong>Otwock</strong> zaprezentowa³a spektakl multimedialny„Ha Makom we he Ishim”[hebr. „miejsce i ludzie”].Na szczególne s³owa uznania zas³ugujedeterminacja lidera Komuny Grze-Córka dwóch matekswoim ¿ydowskim pochodzeniu. Kilkadziesi¹tlat po tym wydarzeniu ponowniegoœci³a w „Ga³czyñskim” - tym razem jakonasz Goœæ. Jej wizyta rozpoczê³a cykl imprezpt. Spotkania z kultur¹ ¿ydowsk¹.Józefów - <strong>Otwock</strong> - Karczew. Pani El¿-bieta barwnie opowiada³a o swoich m³odzieñczychlatach, interesuj¹cych wydarzeniachzwi¹zanych z dzia³alnoœci¹ antykomunistyczn¹oraz odpowiedzialnej pracyw Stowarzyszeniu. M³odzie¿ s³ucha³aw skupieniu, wielu uczniów naszej szko³yuczestniczy³o wczeœniej w inicjatywachSpo³ecznego Komitetu Pamiêci ¯ydówotwockich i karczewskich; pojawia³y siêgorza Laszuka, który w minusowej temperaturzewystêpowa³ rozebrany do pasa.Oryginalne przedstawienie zakoñczy³opytanie: Jak pamiêtaæ?Karolina Biedrzycka, Anna Gryglas,Krzysztof Kryszkowski, Artur Skwarek -uczniowie klasy IVd L. O. im. K.I. Ga³czyñskiegoWarto przy tej okazji przedstawiæ wynikiankiety przeprowadzonej w paŸdziernikuwœród tegorocznych maturzystów „Ga³czyna”i „Nukleonika”. Dla 97.4% respondentówantysemityzm to wrogi stosunek do ¯ydów iich kultury, ale nale¿y pamiêtaæ, i¿ ludamisemickimi s¹ równie¿ Arabowie. 56.1% zetknê³asiê z antysemityzmem w <strong>Otwock</strong>u ijego okolicach (46.2% maturzystów siê niezetknê³o). Jako najczêstsze przejawy antysemityzmuwymieniano napisy na murach oraztzw. dowcipy. 22.6% respondentów nie wie,jak reagowaæ na antysemityzm, 1.3% popierago, a 9.3% deklaruje obojêtnoœæ. Najbardziejskrajne odpowiedzi wzbudzi³o pytanie Jakreagowaæ na antysemityzm? Zdecydowanawiêkszoœæ wymienia³a edukacjê, ale równie¿proponowano ca³kowit¹ ignorancjê antysemitów.Zastanawiaj¹ce jest pytanie, jakie by³ybywyniki ankiety, gdyby przeprowadzono j¹wœród starszych mieszkañców <strong>Otwock</strong>a?polonista Piotr Cmielte¿ trudne pytania: o stosunek do Boga, o wra-¿enia, jakie wywo³a³a wizyta na terenie dawnegoobozu zag³ady w Treblince, czy o to, coznaczy byæ ¯ydem dzisiaj. Pani Ficowska stara³asiê udzielaæ wyczerpuj¹cych i szczerychodpowiedzi, co zosta³o zauwa¿one przez m³odzie¿i docenione d³ugimi gromkimi brawamina zakoñczenie lekcji. Ostatnim akordem spotkaniaby³a recytacja aktorki Szkolnego Ko³aTeatralnego TEST wiersza autorstwa JerzegoFicowskiego pt. „Twoje matki obie” dedykowanego¿onie. Pi¹tkowa lekcja pokaza³a, i¿wydarzenia sprzed ponad szeœædziesiêciu lat,przybli¿one przez autentycznego œwiadka,mog¹ interesowaæ wspó³czesn¹ m³odzie¿.Piotr Cmiel1 Dzieci Holocaust mówi¹..., Warszawa 1993, s. 2342 tam¿e, s. 23524 X 2003 w LO im. K.I.Ga³czyñskiego w <strong>Otwock</strong>u odby³a siê sesja popularnonaukowaprzygotowana przez Spo³eczny Komitet Pamiêci ¯ydów <strong>Otwock</strong>ich i Karczewskich.Wyk³ady przeprowadzi³y pracownice ¯ydowskiego Instytutu Historycznego - p. IwonaBrzewska (temat: „Judazim - œwiêta, cykl ¿ycia od narodzin do œmierci”) oraz p. MagdaTarnowska (temat: „Jerozolima - miasto trzech religii”). Na zakoñczenie spotkania wyst¹pilim³odzi aktorzy ze szkolnego ko³a teatralnego TEST, którzy zaprezentowali liczniezgromadzonej m³odzie¿y spektakl przybli¿aj¹cy humor ¿ydowski.
Jesienny Talerz na Budowie i po koncercieP³eæ odmienna od ni¿ej podpisanegotraktuje jedn¹ kaloriê jakby 7,5 kg przyby³ejmasy cia³a w czasie 10 sekund konsumowania100 g wsadu pokarmowego. Tymczasemjest to po prostu iloœæ ciep³a potrzebnego dopodgrzania 1 g wody z temp. 14,5°C do15,5°C. Dla u³atwienia zrozumienia tematudodam, ¿e stanowi to 4,1855 d¿ule. Tê ostatni¹jednostkê miary wyliczy³ angielski fizykzajmuj¹cy siê energetyk¹ i elektryk¹ ciepln¹.Zapewne nie wiedzia³, ¿e na trwa³e zaistniejenie tylko w fizyce, gastronomii, ale te¿ napolskich skwerach i centrach wszystkichmiast, czyli tam gdzie mo¿na „wysêpiæ” 5 z³na winko. Chcia³bym niniejszym zg³osiæapel, by najdro¿szy hotel w Warszawie znajduj¹cysiê przy ul. Kolskiej, nazwaæ imieniemJamesa Prescotta. On to w³aœnie wymyœli³d¿ula, czyli dzisiejsz¹ kaloriê. Nieœwiadomiesta³ siê zapewne protoplast¹ naszegorodzimego ¿ula, który „sêpi¹c” od naspieni¹dze na ulicy podnosi Produkt KrajowyBrutto, kupuj¹c rodzime wina, które bêd¹zagro¿one(podobnie jak oscypki) po wejœciudo Unii Europejskiej. Byæ mo¿e w po-³owie przysz³ego roku na naszych ¿uli mówiæbêdziemy musieli zgodnie z konwencj¹europejsk¹ - d¿ule. Jest on przyk³adem pró¿-nego wch³aniania kalorii. Po wypiciu parubutelek ciep³a, traci je wraz z w³asnym(36,6°C) w ci¹gu paru godzin. To tak, jakbyœmywyszli z naszego zimnego mieszkania,poszli ogrzaæ siê do ogrzanego mieszkanianaszych s¹siadów, po³o¿yli rêce na grzejnikachi wrócili do w³asnych, nie ogrzanychkomnat.Niezast¹piony kucharz (leczy, afrodyzu-je, odstresowuje i inne zapotrzebowania spe³niabliŸnim, ale te¿ i odci¹¿a miejskie ciep³ownie)nie poda wtedy ch³odnika, zupyowocowej, bulioniku, czy te¿ bia³ego pieczywaz odt³uszczonymi parówkami i p³atkamiz mlekiem (oczywiœcie zero procent t³uszczu).Podejmie zmarzniêt¹ osóbkê ¿urkiem,gor¹c¹ sma¿on¹ kie³bas¹, czy te¿ grochówk¹.Tak¹ prawdziw¹, która daje kalorie, które bêdziemymogli „spaliæ” pracuj¹c fizycznie lubpodgrzewaj¹ce nam temperaturê cia³a, któresk³ada siê przecie¿ ze znacznej iloœci wody(znane s¹ przypadki, ¿e te¿ z mózgu).Dlaczego Stwórca nie posadzi³ na Arktycepomarañczy, bazylii, lub pomidorów?Bo Lapoñczyk potrzebuje renifera z jegokalorycznym t³uszczem. Dlaczego ze Œl¹skapochodz¹ dania t³uste i okraszone? Górnik¿ywiony zielenin¹ nie mia³by si³y udaæ siêna kopalniany przodek (a tym bardziej ty-³ek). Je¿eli zatem dostanie na talerzu zamiast1 g bia³ka (4,1 kcal) jeden gram t³uszczu (9,3kcal), ile¿ demonstracji bêdzie móg³ zaliczyæjednego dnia. Oczywiœcie nie oznacza to, ¿ebia³ko (b. wa¿ny materia³ budulcowy organizmu)dla osób doros³ych w tak du¿ym stopniunie jest potrzebne osobom pracuj¹cymfizycznie. Wszystkie sk³adniki pokarmowepotrzebne s¹ wszystkim. Proporcje zatemmusimy dopasowaæ do trybu pracy, masy ikonstrukcji cia³a, p³ci, wieku, zdrowia, no ioczywiœcie w³asnych kubków smakowych.Mam na myœli kubki znajduj¹ce siê w jamieustnej, a nie tych od (D)¿ula.Nie jestem seksuologiem, ani te¿ doradc¹Birexu, ale wiem, ¿e potrafimy rozbieraæ siêdo roso³u. Nie przeszkadzaj¹ nam w tymNowe w³adze otwockiego ZHP25 paŸdziernika 2003 r. w MDK przy ul. Poniatowskiego odby³ siê zjazd Hufca ZHP <strong>Otwock</strong>, podczas któregodokonano sprawozdania z dzia³alnoœci w ostatnich czterech latach dotychczasowej komendy oraz wybrano nowew³adze hufca. W sk³ad ustêpuj¹cej komendy wchodzili: hm. Tomasz Grodzki – komendant hufca, hm. UrszulaBugaj – zastêpca oraz cz³onkowie: phm. Tomasz Kuczyñski, phm. Jerzy Lis, phm. Tomasz Lubas, phm. Izabela£abudzka, Tomasz Kêpka ora honorowo: hm. W³adys³aw Setniewski i pwd. £ukasz Kostrzewa. Ich praca zaowocowa³am. in. inicjowaniem dzia³añ programowych, nadzorem i ocen¹ pracy jednostek hufca, wieloma formami wypoczynkuharcerzy, aktywnym udzia³em hufca w obchodach rocznic pañstwowych i lokalnych, uroczystoœciami harcerskimi,Wielk¹ Orkiestr¹ Œwi¹tecznej Pomocy, promocj¹ harcerstwa w spo³ecznoœci lokalnej, a tak¿e wspó³prac¹ z w³adzamisamorz¹dowymi i innymi œrodowiskami harcerskimi i pozaharcerskimi.Za cztery lata pracy jako komendanta Hufca ZHP <strong>Otwock</strong> Tomasz Grodzki otrzyma³ rozbit¹ klepsydrê, oznaczaj¹c¹,¿e „czas min¹³’’. Tak mo¿e wskazywa³a klepsydra, ale czas pokaza³ inaczej. Na nowego komendanta zosta³wybrany ponownie hm. Tomasz Grodzki. A nowa komendê bêd¹ tworzyæ: Tomasz Kêpka – zastêpca komendanta,Agnieszka Federowicz – cz³onek komendy i Miros³aw Grodzki – cz³onek komendy.Czuwajwpatrzone w nas oka p³ywaj¹ce na lustrzezupy. Te t³uste oka s¹ sprawc¹ negli¿u. Przecie¿przy zupie gazpacho (przepis poda³emmiesi¹c temu) rzadziej siê rozbieramy: chyba,¿e uszczêœliwimy j¹ np. szparagami. Aliœcit³uszcz to si³a i ciep³o. Niestety te¿ cholesterol(ale o tym przy innej sposobnoœci).Nie pozosta³o nam nic innego, jak ugotowaægrochówkê. Przepisu na tê najs³ynniejsz¹nie zdradzê, bo to tajemnica wojskowa,dla ka¿dej jednostki oczywiœcie inna, wzale¿noœci od czujnoœci wartowników. Podamzatem przepis, którego trzyma³a siê p.Nela Rubinstein, szykuj¹c ow¹ zupê mê¿owipo koncercie dla 7 osób. Prawdopodobniewiêkszoœæ nie by³a pracownikami fizycznymi,przeto iloœæ kalorii nie musia³a byæ imponuj¹ca:0,25 kg namoczonego grochu,w³oszczyzna, pieprz, koœci od szynki, 2 cienkopokrojone parówki i 2 szklanki grzanek.A teraz przepis klasyczny, rêk¹ i chochl¹tworzony przez p. Lucynê Æwierciakiewiczz 1911 r.: na 4 osoby wzi¹æ pó³ kwarty(ok.0,5 kg) grochu, zalaæ kwart¹ wody miêkkiej,zagotowaæ, odlaæ t¹ wodê, groch wyp³ukaæi nalaæ inn¹ gor¹c¹ wod¹, nalany bowiemzimn¹ nigdy miêkki nie bêdzie. Osobnougotowaæ funt (0,5 kg) wêdzonki œwie-¿ej. Gdy groch bêdzie miêkki, przefasowaægo przez durszlak smakiem z miêsa, zapaliæmas³em z m¹k¹, wieprzowinê pokrajaæ wkawa³ki, w³o¿yæ w zupê, ogrzaæ razem iwydaæ z grzankami z bu³ki w kostkê pokrajanymii na maœle usma¿onymi. Do wazywsypaæ trochê majeranku.Z powy¿szego wynika, ¿e nasza staropolskagrochówka jest bardziej treœciwa (kaloryczna)od przygotowanej dla maestro ArturaRubinsteina, który ciê¿ko, acz nie fizycznie,pracowa³. Z ca³¹ te¿ pewnoœci¹ niezbytczêsto przysz³o mu marzn¹æ.Nadesz³a pora obligatoryjnych - dla wielufirm - posi³ków regeneracyjnych dla pracuj¹cychna zimnym powietrzu. Z ca³¹ pewnoœci¹spotkaj¹ siê oni parokrotnie z zup¹grochow¹. Dlaczego? A no dlatego: bu³ka272, wêdzonka 237, groch 68 (iloœæ kcal w100 g), wywar warzywny 54 (kcal/1 litr). Ile¿to wody mo¿na by³oby podgrzaæ tak¹ energi¹ciepln¹? A przecie¿ my sk³adamy siêg³ównie z wody. No i z tego, jak mu tam, zmózgu, czy jakoœ tak...Rych GulczñskiWesela, przyjêcia, grille, dania na zamówienieRestauracja i Bar „Rych”<strong>Otwock</strong>, ul. Ko³³¹taja 1; tel. 0 602 322 034, 710 08 04www.rych.netprojket.pl e-mail: rych@netprojekt.plGAZETA 47