[low res].pdf

Ołtarz NajÊwi´tszego SakramentuOłtarz NajÊwi´tszego Sakramentu znanyjest jedynie ze zdj´ç archiwalnych i wymagadokładnej rekonstrukcji opisowej.Niektóre fragmenty pozostajà nieczytelne.trzymał atrybut w prawej uniesionej przed sobà; prawy– skr´cony tułowiem w prawà stron´, w prawejr´ce trzymał atrybut przed sobà na wysokoÊci piersi,lewa r´ka odrzucona w bok.W partii cokołu głównej kondygnacji wyodr´bnioneNa skrajach cokołu z obu stron przymocowanenadwieszone postumenty w formie woluty obroÊni´tejakantem, pod figury apostołów: Êw. Piotra po lewejstronie i Êw. Pawła po prawej stronie. Âwi´tyPiotr przedstawiony jako dojrzały m´˝czyzna, o pod-Nad gzymsem głównej kondygnacji, na gierowanymcokole, na osiach kolumn dolnej kondygnacji ustawionecztery figury Ojców KoÊcioła; od lewej: Êw. GrzegorzWielki papie˝, z krzy˝em pontyfikalnym i ksi´gà,Êw. Ambro˝y i Êw. Augustyn biskupi z ksi´gà i pasto-Pole zwieƒczenia zintegrowane z polem naczółkawypełnia owalny obraz Trójca Âwi´ta, nieznanego autorstwa,wzorowana na obrazie Sz. Czechowiczaz o∏tarza g∏ównego w koÊciele parafialnym w Tykocinie,w gładkiej profilowanej ramie, uj´tej w górnej połowieTabernakulum ustawione na mensie, szeÊcioboczne,pod wzgl´dem konstrukcyjnym dwukondygnacjowe–wdolnej cz´Êci szafka na NajÊwi´tszy Sakrament,powy˝ej szeÊcioboczny korpus rzeêbiarsko dekorowany,zwieƒczony kopułkà. Jego Êcianka frontowa zwieƒ-Opispostumenty wszystkich szeÊciu kolumn, z płycinami,w których rzeêbione kartusze herbowe z dekoracja roÊ-wy˝szonym czole, brodaty; odziany w długà, obficie fałdowanàszat´, której skraj podtrzymuje prawà r´kà,rałem, Êw. Hieronim kardynał, z krzy˝em i ksi´gà.W´˝sze zwieƒczenie nastawy jednopolowe, obu-dwiema wolutami wyło˝onymi liÊçmi akantu, z muszlàw kluczu. W dolnej partii pod ramà podwieszoneczona gzymsem wygi´tym w łuk, udekorowana płaskorzeêbàprzedstawiajàca kielich z hostià w otoku z ob-Nastawa jest przyÊcienna, architektoniczna, dwu-linnà: od lewej kolejno monogram ze splecionych li-silnie skr´cony tułowiem w prawà stron´; na ramio-stronnie uj´te nało˝onymi zdwojonymi lizenami orazna wstà˝kach dwie girlandy kwiatowe oraz centralniełoków, wieƒca kwiatowego i glorii promienistej. Na wi-kondygnacjowa. W głównej kondygnacji pole Êrodkoweter „SS” (Sanctissimum Sacramentum); herb Tarłównach płaszcz spi´ty nad prawym ramieniem, w lewejwolutowymi spływami; zwieƒczone przerwanym zre-zawieszony bukiet. Pole poni˝ej wypełnione ornamen-docznych czterech Êciankach bocznych pełnoplastycz-uj´te jest po bokach zryzalitowanymi parami kolumndłoni – klucze. Âwi´ty Paweł o smuklejszych propor-dukowanym belkowaniem i otwartym od dołu trójkàt-tem akantowo-wst´gowym. Nastaw´ wieƒczy krzy˝ne hermy w postaci główek anielskich nało˝onychpołàczonych wspólnym belkowaniem, ustawionychcjach, z długà brodà; odziany w szat´ o prosto spływa-nym naczółkiem. Na lizeny nało˝one festony z bukietówo ramionach zakoƒczonych trójliÊciem, z promieniami,na wolut´ udekorowanà pasem cekinów. Na fronciena tle rozczłonkowujàcych Êcian´ pilastrów. Na skrajachkondygnacji wyst´pujà cofni´te półosie – połówkijàcych fałdach, z prawym kolanem przeÊwitujàcymprzez tkanin´; na barki zarzucony płaszcz przeło˝ony5051 52analogicznych portyków (zło˝one z jednej kolumnypod lewym ramieniem i zało˝ony za pasek; prawa r´ka53dêwigajàcej odcinek belkowania, ustawionej na tle Êcia-wsparta na długim (wysokoÊci człowieka) mieczu.ny rozczłonkowanej pilastrem). Szerokie pole Êrodkowegłównej kondygnacji wypełnia arkada w kształciestojàcego prostokàta zwieƒczonego łukiem półpełnymnadwieszonym, zawierajàca obraz Ostatnia Wieczerza,aut. przypuszczalnie Franciszka Smuglewicza, w gładkiej,profilowanej ramie. W naro˝nikach nad obrazemw nieco zagł´bionych płycinach – pełnoplastyczne rzeêbyaniołków, półnagich, przepasanych tkaninà; prawyprzedstawiony z profilu, w locie, z uniesionà prawàràczkà; lewy w pozie spoczywania, wsparty na łokciu,ze skrzy˝owanymi nó˝kami. Centralnie na gzymsiegłównej kondygnacji powy˝ej obrazu umieszczony kartuszw kształcie le˝àcego owalu o wywini´tych kraw´-46dziach, z uskrzydlonà główkà anielskà w kluczu, uj´tyod dołu gał´ziami palmowymi, z namalowanà inskrypcjàDeoque-Hominique (łac. Bogu-Człowiekowi). Poni-˝ej obrazu pusta predella w kształcie le˝àcego prostokàtaw ramie z gładkiego półwałka oraz trzy stopnieo wkl´słym profilu (dwa dekorowane laskowaniem,kwiatowych nanizanych na wstà˝k´ podwieszoneustawiony na profilowanym postumencie, flankowanya najni˝szy ornamentem z liÊci akantu). Na mensiepod „lilià” z liÊci akantowych; powy˝ej na gładkim fry-przez pełnoplastyczne rzeêby aniołów siedzàcychkopułki główka anielska z podwieszonà chustà wÊródustawione wolno stojàce tabernakulum.48zie belkowania umieszczona muszla. Spływy wolutowea˝urowe, w postaci wst´gi obrastajàcej liÊçmi akan-na naczółku w pozycji silnego skr´tu ciała z r´kami wyciàgni´tymiw kierunku krzy˝a. Anioły o głowach oko-obłoków; na szczycie szeÊcioboczna podstawka. Najednym z archiwalnym zdj´ç widoczna jest stojàca natu, z profilowà uskrzydlonà główkà anielskà pod gór-lonych krótkimi puklami, o du˝ych skrzydłach, odzianeniej figurka Chrystusa Zmartwychwstałego.nym kraƒcem.w długie, silnie sfałdowane szaty. Na skrajach naczół-Po bokach tabernakulum na mensie ustawioneka oraz na skrajach gzymsu dolnej kondygnacji wazydwie zachowane rzeêby kl´czàcych aniołów w pokło-płomieniste, gładkie, cz´Êciowo dekorowane puklowa-nie, kładàcych lewà r´k´ na piersi.niem.4745– Topór (topór z półksi´˝ycem i trzema gwiazdkami)i herb Gozdzkich Doliwa (w polu bł´kitnym pas srebr-5455Fryz belkowania ponad kolumnami dekorowany or-ny w lewo skos, w nim trzy czerwone ró˝e); na prawonamentem z karbowanej wst´gi w układach c´gowychod mensy takie same kartusze w odwrotnej kolejnoÊciobrastajàcej liÊçmi akantu, z centralnie umieszczonàmuszlà. Pomi´dzy kolumnami w ka˝dej z osi figura aniołastojàcego na obłokach. Aniołowie o owalnych głowachokolonych krótkimi puklami i du˝ych skrzydłach;odziani w długie równolegle fałdowane szaty i krótkiewierzchnie tuniki z r´kawami do łokci; dolne kraƒceszat dekoracyjnie zawirowane, lewe kolano wysuni´tedo przodu, silnie przeÊwitujàce przez materiał; lewyanioł przepasany dodatkowo tkaninà, której skraj powiewaz tyłu. Lewy anioł podparty lewà r´kà pod bok,i przedstawione w lustrzanym odbiciu.45 Warszawa, koÊciół Âwi´tego Krzy˝a, ołtarz Âwi´tej Trójcyi NajÊwi´tszego Sakramentu, Johannes Söffrens i MichaelBröse, 1720-1721, lewy odcinek belkowania portykukolumnowego, fragment il. 5.46 Lewa figura anielska, fragment il. 5.47 Prawa figura anielska, fragment il. 7.48 Figura Êw. Piotra, fragment il. 7.49 Figura Êw. Pawła, fragment il. 5.49Ołtarze: główny 1699-1700, ÊÊ. Felicissimy i Genowefy1704, Trójcy Âwi´tej i NajÊwi´tszego Sakramentu 1720-172118550 Warszawa, koÊciół Âwi´tego Krzy˝a, ołtarz Âwi´tej Trójcyi NajÊwi´tszego Sakramentu, Johannes Söffrens i MichaelBröse, 1720-1721, figura Êw. Grzegorza Wielkiego, fragment il. 5.51 Figura Êw. Augustyna, fragment il. 5.52 Figura Êw. Ambro˝ego, fragment il. 5.53 Figura Êw. Hieronima, fragment il. 5.54 Tabernakulum, fragment il. 5.55 Warszawa, koÊciół Âwi´tego Krzy˝a, ołtarz Âwi´tej Trójcyi NajÊwi´tszego Sakramentu, Johannes Söffrens i MichaelBröse, 1720-1721, figura lewego anioła przy tabernakulum,fot. M. Wardzyƒski, 2010.