323 π.Χ.
323 π.Χ.
323 π.Χ.
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
1100-700 <strong>π</strong>.<strong>Χ</strong>.AΠΟ ΤO XΑΛΚΟ ΣΤΟ ΣΙΔΗΡΟ -- Ο ΚΟΣΜΟΣ ΑΛΛΑΖΕΙΤον 8ο αιώνα <strong>π</strong>.<strong>Χ</strong>. όμως, στον ελλαδικό χώρο τα <strong>π</strong>ράγματα είναι <strong>π</strong>ολύδιαφορετικά. Δεν υ<strong>π</strong>άρχει <strong>π</strong>ια ειδική τάξη γραφέων. Η γραφή <strong>π</strong>λέον α<strong>π</strong>οκτάένα ρόλο τελείως διαφορετικό α<strong>π</strong>' ό,τι στα βασίλεια της Μεσο<strong>π</strong>οταμίαςκαι της Αιγύ<strong>π</strong>του: χρησιμο<strong>π</strong>οιείται για τις ανάγκες της ε<strong>π</strong>ικοινωνίας καιτης έκφρασης γενικότερα. Τα αλφαβητικά κείμενα γράφονται α<strong>π</strong>ό τουςανθρώ<strong>π</strong>ους για <strong>π</strong>ροσω<strong>π</strong>ική τους ευχαρίστηση. Δεν έχουμε λοι<strong>π</strong>όν εδώ ούτεβασιλικές ε<strong>π</strong>ιγραφές ούτε χρονικά <strong>π</strong>ου μιλούν για νικηφόρες εκστρατείες<strong>π</strong>έρα α<strong>π</strong>ό τα σύνορα. Αντίθετα έχουμε κείμενα, ό<strong>π</strong>ως η ε<strong>π</strong>ιγραφή α<strong>π</strong>ό τηνΚύμη, την ευβοϊκή α<strong>π</strong>οικία στην Ιταλία, <strong>π</strong>ου λέει:Είμαι η λήκυθος της Ταταίης, ό<strong>π</strong>οιος με κλέψει να τυφλωθεί.Οι αλφαβητικές ε<strong>π</strong>ιγραφές όμως δε μας λένε <strong>π</strong>ού, <strong>π</strong>ώς και <strong>π</strong>ότε ακριβώςχρησιμο<strong>π</strong>οιήθηκε για <strong>π</strong>ρώτη φορά το ελληνικό αλφάβητο. Μάλλονοι Έλληνες <strong>π</strong>ήραν το φοινικικό αλφάβητο όταν ήρθαν σε ε<strong>π</strong>αφή με τουςΦοίνικες σε κά<strong>π</strong>οιο τό<strong>π</strong>ο της ανατολικής Μεσογείου. Πιθανόν οι μικτοίγάμοι να δημιούργησαν δίγλωσσες οικογένειες κι έτσι το αλφάβητο να<strong>π</strong>έρασε στους 'Ελληνες. Ε<strong>π</strong>ειδή οι Ευβοείς διατηρούσαν τις <strong>π</strong>ιο στενέςσχέσεις με τους Φοίνικες, μάλλον έ<strong>π</strong>αιξαν σημαντικό ρόλο στη διάδοσητης αλφαβητικής γραφής. Η γραφή ήταν εύκολη κι αυτό έκανε αρκετούςΈλληνες να τη μάθουν.Το ελληνικό αλφάβητο <strong>π</strong>ήρε τα σχήματα των γραμμάτων α<strong>π</strong>ό το αλφάβητο <strong>π</strong>ου χρησιμο<strong>π</strong>οιούσανοι Φοίνικες. Οι αρχαίοι Έλληνες ονόμαζαν τα γράμματα τους «φοινίκειαγράμματα» και ο Ηρόδοτος μας λέει ότι το ελληνικό αλφάβητο κατάγεται α<strong>π</strong>ό το φοινικικό.Οι Έλληνες <strong>π</strong>ροσάρμοσαν το φοινικικό αλφάβητο στις ανάγκες της γλώσσας τους καιτελειο<strong>π</strong>οίησαν την αλφαβητική γραφή, <strong>π</strong>ροσθέτοντας τα φωνήεντα.Η διάδοση της ε<strong>π</strong>ικής <strong>π</strong>οίησης και η λατρεία των ηρώωνΤον 8ο αιώνα <strong>π</strong>.<strong>Χ</strong>., ο <strong>π</strong>οιητής Όμηρος έδωσε στα ηρωικά έ<strong>π</strong>η, Ιλιάδακαι Οδύσσεια, τη σημερινή τους μορφή. Αρχικά τα έ<strong>π</strong>η μεταδίδονταν<strong>π</strong>ροφορικά, για αιώνες, α<strong>π</strong>ό <strong>π</strong>λανόδιους αοιδούς (τραγουδιστές) καιαργότερα γράφτηκαν.Τα ομηρικά έ<strong>π</strong>η έχουν μεγάλη λογοτεχνική αξία, γιατί είναι α<strong>π</strong>ό τα ωραιότερα και ζωντανότερα<strong>π</strong>οιήματα της <strong>π</strong>αγκόσμιας λογοτεχνίας. Περιέχουν όμως και <strong>π</strong>ολύτιμες <strong>π</strong>ληροφορίες,<strong>π</strong>ου βοηθούν τους ιστορικούς να μάθουν για την κοινωνία και τον τρό<strong>π</strong>ο ζωής. Ωστόσοδεν είναι <strong>π</strong>άντα εύκολο να καταλάβουμε <strong>π</strong>οια στοιχεία ανήκουν σε κάθε ε<strong>π</strong>οχή.Ο Όμηρος αναφέρει ορισμένα α<strong>π</strong>ό τα βασικά χαρακτηριστικά της <strong>π</strong>όλης-κράτους, γιατην ο<strong>π</strong>οία θα μιλήσουμε στο ε<strong>π</strong>όμενο κεφάλαιο. Τέτοια χαρακτηριστικά είναι η αγορά, ταδημόσια κτίρια και ο ναός μέσα στην <strong>π</strong>όλη, <strong>π</strong>ου είναι αφιερωμένος στην <strong>π</strong>ολιούχο θεότητα.Στην Οδύσσεια μάλιστα αναφέρεται και το Μαντείο των Δελφών. Ε<strong>π</strong>ίσης, για <strong>π</strong>ρώτη φορά, οιδώδεκα θεοί του Ολύμ<strong>π</strong>ου εμφανίζονται όλοι μαζί στα ομηρικά έ<strong>π</strong>η.57