1100-700 <strong>π</strong>.<strong>Χ</strong>.AΠΟ ΤO XΑΛΚΟ ΣΤΟ ΣΙΔΗΡΟ -- Ο ΚΟΣΜΟΣ ΑΛΛΑΖΕΙΣ’ όλη τη διάρκεια του 9ουκαι του 8ου αιώνα <strong>π</strong>.<strong>Χ</strong>.οι Ασσύριοι <strong>π</strong>ολεμούνεναντίον των γειτονικώνλαών. Έτσι τα μικρά κράτητης Μεσο<strong>π</strong>οταμίας και τηςΣυρο<strong>π</strong>αλαιστίνης χάνουντην ανεξαρτησία τους.Τα ανάκτορα τωνΑσσυρίων ήταν α<strong>π</strong>ό ταμεγαλύτερα καισημαντικότεραοικοδομήματα τηςε<strong>π</strong>οχής. <strong>Χ</strong>τίστηκαν για να<strong>π</strong>ροβάλλουν τη δύναμη τουβασιλιά, αλλά και για να<strong>π</strong>ροκαλούν το θαυμασμόκαι το φόβο στο λαό.Ανα<strong>π</strong>αράσταση νεο-ασσυριακού ανακτόρου α<strong>π</strong>ό τον 8ο αιώνα <strong>π</strong>.<strong>Χ</strong>. Βλέ<strong>π</strong>ουμεαγάλματα φτερωτών ταύρων με ανθρώ<strong>π</strong>ινο κεφάλι <strong>π</strong>ου φρουρούσαν τις <strong>π</strong>ύλες.Οι ΕβραίοιΚατά την <strong>π</strong>ερίοδο της Βασιλείας του Σολομώντα, <strong>π</strong>ου ήταν ο διάδοχος τουβασιλιά Δαβίδ, το Βασίλειο του Ισραήλ είχε ευημερία και ειρήνη.Όμως μετά το θάνατο του, το 922 <strong>π</strong>.<strong>Χ</strong>., το βασίλειο χωρίστηκε σε δύοτμήματα: το Ισραήλ στο Βορρά και την Ιουδαία στο Νότο. Οι Εβραίοι δενμ<strong>π</strong>όρεσαν στη συνέχεια να διατηρήσουν για <strong>π</strong>ολύ την ανεξαρτησία τους.Έτσι οι Ασσύριοι κυρίεψαν το Ισραήλ στο τέλος του 8ου αιώνα <strong>π</strong>.<strong>Χ</strong>.Η Ιουδαία κατακτήθηκε αργότερα, το 586 <strong>π</strong>.<strong>Χ</strong>., α<strong>π</strong>ό τους Βαβυλώνιους, οιο<strong>π</strong>οίοι κατέστρεψαν την Ιερουσαλήμ και εξόρισαν τους Εβραίους.Οι ΦοίνικεςΟι μεγάλες αναταραχές άφησαν τις <strong>π</strong>αραλιακές <strong>π</strong>όλεις τηςσυρο<strong>π</strong>αλαιστινιακής ακτής ελεύθερες α<strong>π</strong>ό κάθε κυριαρχία. Έτσι, μετά το1200 <strong>π</strong>.<strong>Χ</strong>. οι <strong>π</strong>όλεις αυτές ανα<strong>π</strong>τύχθηκαν σε ανεξάρτητες <strong>π</strong>όλεις-κράτη καιοι κάτοικοι τους είναι γνωστοί ως Φοίνικες.Δες τοχάρτη 3.23.Πα <strong>π</strong>ολλούς αιώνες οι Φοίνικες κυριαρχούσαν στο εμ<strong>π</strong>όριο στη Μεσόγειο και στην ΕγγύςΑνατολή: α<strong>π</strong>ό την Αίγυ<strong>π</strong>το, την Αραβική χερσόνησο και τη Μεσο<strong>π</strong>οταμία μέχρι τηνΙβηρική χερσόνησο και τη βόρεια Αφρική. Ανάμεσα στα εμ<strong>π</strong>ορεύματα <strong>π</strong>ου μετέφερανήταν μεταλλεύματα, <strong>π</strong>ά<strong>π</strong>υρος και σχοινί α<strong>π</strong>ό την Αίγυ<strong>π</strong>το, ξυλεία (κέδροι α<strong>π</strong>ό το Λίβανο,κυ<strong>π</strong>αρίσσια, <strong>π</strong>εύκα, δρυς), λάδι α<strong>π</strong>ό κέδρο (α<strong>π</strong>αραίτητο στους Αιγυ<strong>π</strong>τίους για την ταρίχευση),ζώα (βοοειδή, κατσίκες, αρνιά, άλογα, καμήλες), κρασί, δημητριακά, αλάτι και<strong>π</strong>αστά ψάρια, μέλι, ξηροί καρ<strong>π</strong>οί και φρέσκα φρούτα (χουρμάδες, σύκα, ρόδια, αχλάδια).Ακόμη μετέφεραν μ<strong>π</strong>αχαρικά, αβγά στρουθοκαμήλου και ήλεκτρο (κεχριμ<strong>π</strong>άρι).59
1100-700 <strong>π</strong>.<strong>Χ</strong>.ΚΕΦΑΛΑΙΟ 3ΦΟΙΝΙΚΙΚΕΣ ΠΟΛΕΙΣ-ΚΡΑΤΗΙΣΡΑΗΛ ΚΑΙ ΙΟΥΔΑΙΑ/ΙεσόγειοςθάλασσαΜικρά Ασία5οςΓιάφα;ΒύβλοςΑΒηρυτός·*Σιδώνα4#Τύρος^Ιερουσαλήμ\*Α*Οι κυριότερες φοινικικές <strong>π</strong>όλεις-κράτη:Σιδώνα, Τύρος, Πάφα και το Κίτιο στηνΚύ<strong>π</strong>ρο. Ακόμη βλέ<strong>π</strong>ουμε τα βασίλεια τουΙσραήλ και της Ιουδαίας.Φοινικικός α<strong>π</strong>οικισμόςΟ χάρτης δείχνει τις φοινικικές <strong>π</strong>όλεις-κράτη και τις <strong>π</strong>ορείεςτων φοινικικών <strong>π</strong>λοίων στη Μεσόγειο. Οι Φοίνικες, α<strong>π</strong>ό ταμέσα του 9ου αιώνα <strong>π</strong>.<strong>Χ</strong>. μέχρι και τα τέλη του 8ου αιώνα<strong>π</strong>.<strong>Χ</strong>., δημιούργησαν α<strong>π</strong>οικίες και εμ<strong>π</strong>ορικούς σταθμούςσε στρατηγικά σημεία, α<strong>π</strong>’ ό<strong>π</strong>ου <strong>π</strong>ερνούσαν τα καράβιαταξιδεύοντας α<strong>π</strong>ό την Ανατολή στη Δύση. Η σημαντικότερηα<strong>π</strong>οικία των Φοινίκων ήταν η Καρχηδόνα στις ακτές τηςσημερινής Τυνησίας, στη βόρεια Αφρική.Ήδη α<strong>π</strong>ό το 10ο αιώνα <strong>π</strong>.<strong>Χ</strong>. οι Φοίνικες ήταν γνωστοίθαλασσο<strong>π</strong>όροι. Μαθαίνουμε μάλιστα α<strong>π</strong>ό τις <strong>π</strong>ηγές ότιείχαν υ<strong>π</strong>ογράψει μια εμ<strong>π</strong>ορική συμφωνία με το βασιλιά τουΙσραήλ για την ανταλλαγή <strong>π</strong>ροϊόντων.Για να μ<strong>π</strong>ορούν να έχουν <strong>π</strong>ρώτες ύλες, οι Φοίνικες<strong>π</strong>λήρωναν φόρο υ<strong>π</strong>οτέλειας στους Ασσύριους. Στα τέλητου 9ου αιώνα <strong>π</strong>.<strong>Χ</strong>. όμως οι Ασσύριοι έφτασαν για <strong>π</strong>ρώτηφορά ως τις ακτές της Μεσογείου. Αύξησαν τους φόρουςκαι αυτό είχε ως συνέ<strong>π</strong>εια τη στροφή των Φοινίκων <strong>π</strong>ροςτη θάλασσα: δημιουργήθηκε έτσι ένα <strong>π</strong>ρώτο κύμα φυγής.Είναι η ε<strong>π</strong>οχή <strong>π</strong>ου οι Φοίνικες μετακινούνται <strong>π</strong>ρος τηνΚύ<strong>π</strong>ρο, ό<strong>π</strong>ου ιδρύουν το Κίτιο. Λίγο αργότερα ιδρύουν καιτην Καρχηδόνα στη βόρεια Αφρική.Το δεύτερο κύμα μετακίνησης <strong>π</strong>ληθυσμών α<strong>π</strong>ό τηνΑνατολή <strong>π</strong>ρος την Κύ<strong>π</strong>ρο, τα Δωδεκάνησα, την Κρήτη καιτο Αιγαίο φαίνεται ότι ξεκίνησε μετά το 750 <strong>π</strong>.<strong>Χ</strong>., ότανο ηγεμόνας της Ασσυρίας υ<strong>π</strong>έταξε την Τύρο και τη Βύβλο.Μέχρι το τέλος του 8ου αιώνα <strong>π</strong>.<strong>Χ</strong>. η Κιλικία έγινε ε<strong>π</strong>αρχίατης Ασσυρίας, ενώ και η Κύ<strong>π</strong>ρος φαίνεται ότι εξαρτιότανα<strong>π</strong>ό τον Ασσύριο βασιλιά.60