qronika+28(205)
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
aa. amaze ambob uars da umciresobis<br />
xmis gagonebaze, CarTulobis<br />
uzrunvelyofaze, gansxvavebuli<br />
azris miuReblobaze, am gziT siaruli,<br />
saboloo jamSi, ganapirobebs<br />
imas, rom uars ambob demokratiaze,<br />
qarTvelma xalxma ki demokratiis<br />
sasargeblod arCevani didi<br />
xania, gaakeTa, miT umetes, rodesac<br />
evropul demokratiaze vsaubrobT<br />
da ara mgonia, xelisuflebis<br />
es gza iyos swori da Sedegiani!<br />
NDI-s bolo kvlevebma daadastura,<br />
rom mavnebluri gadawyvetileba<br />
7 TviTmmarTveli qalaqis<br />
gauqmebasTan dakavSirebiT damazianebeli<br />
iqneba xelisuflebisTvis.<br />
aqve aucileblad unda gavixseno:<br />
vetos daZlevis dros, gedevan<br />
fofxaZis, ar vici, wamocdena, Tu<br />
Segnebuli naTqvami, _ viciT, rom<br />
es CvenTvis damazianebeli gadawyvetilebaa<br />
da xmebs davkargavTo.<br />
es kidev ufro amZimebs situacias!<br />
xelisufleba amazec ki midis, icis<br />
da Segnebulad akeTebs! amas sxva<br />
sityvas ver davarqmev garda adgilobrivi<br />
demokratiis ugulebelyofisa<br />
da kanonze Zaladobis gziT<br />
aRebuli gezisa, rac Zalian miuRebelia!<br />
_ rodesac parlamentis sxdomaze<br />
prezidentis motivirebuli<br />
SeniSvnebi ixileboda, parla-<br />
mentis Tavmjdomare irakli<br />
kobaxiZesa da prezidentis sapar-<br />
lamento mdivan ana doliZes Soris<br />
dapirispireba moxda, romel-<br />
ic sityvier SeuracxyofaSic ki<br />
gadaizarda. garda amisa, parla-<br />
mentis Tavmjdomarem erT-erTi<br />
telekompaniis eTerSi ganacxada,<br />
rom „moqmedi konstituciis Tanaxmad,<br />
prezidenti unda iyos nei-<br />
traluri arbitri, Tumca Cven<br />
yvelam viciT, rom prezidenti<br />
2014 wlidan aris opoziciaSi. aqedan<br />
gamomdinare, es dapirispire-<br />
ba aris sruliad bunebrivi”. Tqven<br />
rogor SeafasebT am faqts? ra-<br />
tom gadaizarda sakonstitucio<br />
procesi dapirispirebaSi da rog-<br />
or fiqrobT, margvelaSvili mar-<br />
Tlac opoziciis prezidentia?<br />
_ pirvel rigSi, isev 7 TviTmmarTveli<br />
qalaqisTvis statusis<br />
warTmevis pirobebSi ganvixilav am<br />
sakiTxs. rodesac argumentebi ar<br />
gaqvs, maSin gadadixar aseT kinklaobaze<br />
da lanZRva-ginebaze. es<br />
kidev erTxel niSnavs, rom xelisufleba<br />
marTlac martoa darCenili<br />
da is argumentebic ki ar gaaCnia,<br />
romelic misi partiis SigniT<br />
mainc iqneba farTod gaziarebuli.<br />
imitom, rom winasaarCevno periods<br />
Tu gadaxedavT, saarCevno kampania<br />
warmarTes TviTmmarTveli qalaqebis<br />
damoukideblobis garantirebisTvis,<br />
romelsac axla TviTonve<br />
uyares kenWi da damoukidebloba<br />
waarTves. garda amisa, Tuki TviTmmarTvelobis<br />
Sinaarss kargad<br />
warmovidgenT, bunebrivia, es niSnavs,<br />
rom adgilze unda Caitano<br />
meti kompetencia. es, TavisTavad,<br />
ra Tqma unda, niSnavs centraluri<br />
xelisuflebis „dasustebas” da<br />
demokratiis, xalxis CarTulobis<br />
gaZlierebas, pasuxismgeblobis<br />
ufro kargad da efeqtianad gadanawilebas<br />
da, saboloo jamSi,<br />
xalxTan erTad marTvas. demokratia<br />
xalxis mmarTvelobas niSnavs<br />
da ara xalxis marTvas! rogorc<br />
Cans, Cveni xelisufleba, winac da<br />
amJamindelic, demokratias ase<br />
kiTxulobs, _ xalxis marTva. ara,<br />
batonebo, demokratia niSnavs xalxis<br />
mmarTvelobas! rac Seexeba<br />
politikur konteqsts da kinklaobas,<br />
romelsac Tvalyurs vadevnebT,<br />
Zalian mniSvnelovani ram<br />
unda gaviTvaliswinoT: CvenTan xom<br />
politikaSi saerTod gamoucdeli<br />
politikosebi movidnen im poziciebze,<br />
sadac normalur, ganviTarebuli<br />
demokratiis qveynebSi ase<br />
advilad veravin moxvdeboda. Tundac<br />
irakli RaribaSvili aviRoT,<br />
romelic flagmani iyo prezidentze<br />
Tavdasxmebisa, Tundac biZina<br />
ivaniSvili, arc is iyo politikosi,<br />
amas TviTonve ambobda, ver gavxdi<br />
politikosio, Tundac kobaxiZe.<br />
romels hqonda politikuri<br />
gamocdileba?! ra Tqma unda, arc<br />
erTs.<br />
es aris diagnozi Cveni dRevandeli<br />
yofisa, rodesac politika-<br />
Si xar politikuri gamocdilebis<br />
gareSe da jdebi ara rigiT poziciaze,<br />
aramed qveynis wamyvan, mmarTvelobiT<br />
poziciaze, bunebrivia,<br />
ar ici, ras niSnavs pasuxismgebloba,<br />
saxelmwifos meTauri warmodgenili<br />
gyavs, rom unda iyos<br />
Seni partiis msaxuri da misi poziciis<br />
upirobod gamziarebeli,<br />
aqedan ukve gadadixar bavSvur, infantilur<br />
kinklaobaze da asaki-<br />
Tac patarebi arian. bunebrivia,<br />
gaizrdebian, magram manamde vSiSob,<br />
iseTi Secdomebi ar dauSvan, rom<br />
ara mxolod TavianT politikur<br />
karieras dausvan wertili, aramed<br />
profesiulsac! axlo periodSi gvinaxavs<br />
amgvari gancxadebebic da is<br />
konteqstic, rom ai, Cven varT xelisuflebaSi<br />
da rasac gvinda, imas<br />
vizamTo, am dros vin arian profesiuli<br />
Tu politikuri kuTxiT,<br />
aravin icis. maTgan gansxvavebiT,<br />
dRevandelebis didi nawili ufro<br />
axalgazrdebi arian da menanebian<br />
am yvelafrisTvis. ase rom, Tuki<br />
maT vinme hyavT damrigebeli, minimum,<br />
mouniSnaven da ise mainc waakiTxeben,<br />
SeiZleba TviTon ar da<br />
ver kiTxuloben da ar axsovT is<br />
periodi.<br />
_ im saxiT, rogoriTac konstituciis<br />
proeqti Camoyalibda, ase-<br />
Ti konstituciis pirobebSi ra<br />
suraTs miviRebT da, savaraudod,<br />
rogor aisaxeba igi qveynis Sida<br />
politikaze?<br />
_ SeiZleba, gagikvirdeT, magram<br />
am konstituciaze msjelobis<br />
dros, ufro mniSvnelovani, romelic<br />
qveynisTvis damazianebeli<br />
iqneba da Semdgom ukve myisieri<br />
gavlena eqneba politikaze da<br />
Cvens cxovrebaze, ori sakiTxia.<br />
pirveli: konstituciis proeqtSi<br />
asaxuli e. w. SeTavsebiTi moqalaqobis<br />
koncefcia, rac imas niSnavs,<br />
rom saqarTvelos moqalaqes See-<br />
Zleba sxva qveynis moqalaqeobis<br />
miReba. dRes es ar aris SesaZlebeli.<br />
am ideis avtorebs arc ufiqriaT,<br />
ra safrTxis matarebeli Sei-<br />
Zleba iyos es Cveni qveynisTvis.<br />
N28 (<strong>205</strong>) 1.08-7.08.2017 w.<br />
294 69 77; qronikaqronika@gmail.com<br />
`CvenTan xom politikaSi saerTod gamoucdeli politikosebi movidnen im<br />
poziciebze, sadac normalur, ganviTarebuli demokratiis qveynebSi ase<br />
advilad veravin moxvdeboda. Tundac irakli RaribaSvili aviRoT,<br />
romelic flagmani iyo prezidentze Tavdasxmebisa, Tundac biZina<br />
ivaniSvili, arc is iyo politikosi, amas TviTonve ambobda, ver gavxdi<br />
politikosio, Tundac kobaxiZe. romels hqonda politikuri gamocdileba?!<br />
ra Tqma unda, arc erTs~<br />
samwuxarod, Cven dakarguli gvaqvs<br />
teritoriebi, Cvei qveynis 20%-ze<br />
meti okupirebulia ruseTis mier,<br />
es damaluli ar aris, swored es ar<br />
gaiTvaliswines! Tuki medias gadaxedavT,<br />
maisidan okupirebul teritoriebze<br />
da aqcentirebulad vityvi,<br />
afxazeTis teritoriaze,<br />
ruseTi da misi adgilobrivi marionetebi<br />
ras akeTeben _ gamalebuli<br />
mcdelobebi aqvT sxvadasxva<br />
formiTa Tu xerxiT, rom daiwyon<br />
da ganaxorcielon pasportizacia.<br />
eubnebian, _ uari Tqvi saqarTvelos<br />
moqalaqeobaze da aqauri moqalaqeoba<br />
miiReo. adgilobrivi,<br />
galis mosaxleoba, ra Tqma unda,<br />
maT uars eubneba, radgan sakuTar<br />
samSobloSi Semosvlisas kanondamrRvevebi<br />
aRmoCndebian. SeTavsebiT<br />
moqalaqobis es SemoTavazebuli<br />
modeli, am SemTxvevaSi, xel-fexs<br />
vis gauxsnis?! _ ruseTs, ra Tqma<br />
unda! ras miviRebT saqarTvelo-<br />
Si?! legalizebul ruseTs! „qarTuli<br />
ocneba” konstituciis am<br />
proeqtiT axdens rusuli pasportizaciis<br />
legalizebas! es okupirebul<br />
teritoriebze da ruseTma<br />
sadac pasportizacia ganaxorciela,<br />
imis gagrZeleba ra iyo, yvelgan<br />
samwuxaro Sedegebi dadga, Tavisi<br />
moqalaqeebis dacvis droSis<br />
qveS! mere saerTaSoriso asparezze<br />
Tavs imarTlebda, me Cems moqalaqeebs<br />
vicavo! am SemTxvevaSi ruseTs<br />
aneqsia aRar dasWirdeba! elementarul<br />
sakiTxze miwevs yuradRebis<br />
gamaxvileba, magram, rogorc<br />
Cans, Cvens politikosebs sWirdebaT<br />
miniSneba! mere Zalian gvian<br />
iqneba, es verafriT gamoswordeba,<br />
es konstitucia Tu ase miiRes,<br />
erT TveSi damTavrdeba yvelaferi!<br />
bunebrivia, arCevans gaakeTeben<br />
am gadawyvetilebidan TavianT<br />
sasargeblod, ra meqanizmebi dagvrCeba<br />
mere Cven Tundac ruseTis<br />
saxelmwifosTan sasaubrod, an igive<br />
galis mosaxleobasTan, saqarTvelos<br />
moqalaqeebTan raime kav-<br />
Siris SesanarCuneblad?! analogiuri<br />
problema Seiqmneba meore okupirebul<br />
teritoriaze, „samxreT<br />
oseTSi” da ar davkonkretdebi, radgan<br />
xelisuflebisgan da maTi politikosebisgan<br />
gansxvavebiT, pasuxismgebloba<br />
maqvs, magram, savaraudod,<br />
sxvaganac SeiZleba vixiloT<br />
amgvari movlena. es aris pirveli<br />
safrTxe! CemTvis saarCevno<br />
sistema ar aris prioritetuli, _<br />
prezidenti airCeva pirdapir Tu<br />
ara, upirvelesia is sakiTxi, razedac<br />
axla vilaparakeT! Semdeg Sei-<br />
Zleba gadavideT am sakiTxebze.<br />
meore mniSvnelovani sakiTxia,<br />
romelSic warmoCindeba ara mxolod<br />
problema, aramed, Tu rogor<br />
atyuebs „qarTuli ocnebis” umravlesoba<br />
rogorc qveynis SigniT<br />
mosaxleobas, aseve qveynis gareT.<br />
gvaxsovs, „veneciis komisias” erTi<br />
proeqti gaugzavnes da kenWisyraze<br />
sxva gavida. mTeli am xnis ganmavlobaSi<br />
gaxsovT, albaT, ara mxolod<br />
konstituciis SemuSavebis procesSi,<br />
aramed, winasaarCevnod, xelisufleba<br />
miwis ucxoelebze<br />
gasxvisebaze saubrobda da ambobda,<br />
rom mxolod SeizRudeboda sasoflo-sameurneo<br />
miwis gasxviseba.<br />
jer erTi, aseTi formulirebiT<br />
TavisTavad ar aris swori saubari,<br />
rodesac aseTi mcire ekonomika<br />
gaqvs da okupirebuli teritoriebi,<br />
sainvesticio garemo advilad<br />
gasaumjobesebeli ar aris, magram<br />
amasac rom Tavi davaneboT, sinamdvileSi,<br />
iciT, ra Cawera mmarTvelma<br />
Zalam? saubrobda sasoflosameurneo<br />
miwaze da konstitucia-<br />
Si weria, _ miwa, anu ucxoelebs ara<br />
mxolod sasoflo, aramed yvela<br />
saxis miwis sakuTreba SeuzRuda.<br />
TbilisSi an quTaisSi ucxoels<br />
rom aqvs aSenebuli sastumro, an<br />
apirebs aSenebas, im uflebasac ki<br />
uzRudavs. es ra gavlenas iqoniebs<br />
ekonomikaze, rogorc minimum, kvirikaSvilma<br />
unda icodes. ar var<br />
darwmunebuli, rom icis ekonomika,<br />
magram TviTon xom ambobs, vici<br />
da is Tanamdebobis piri var, romelic<br />
ekonomikur ganviTarebaze<br />
pasuxismgeblobas viRebo. ar icis<br />
es, ra gavlenas moaxdens sainvesticio<br />
garemoze ara saSualovadian<br />
perspeqtivaSi, aramed miRebisTanave.<br />
SegaxsenebT: cota xnis win<br />
es swored ucxoelma Tqva, romelic<br />
araerTi welia, saqarTveloSia<br />
da romelic avtoritetuli amerikuli<br />
savaWro palatis warmomadgenelia<br />
saqarTveloSi. es Zalian<br />
saxifaToa da Zalian mkafio signali<br />
unda iyos xelisuflebisTvis,<br />
Torem CemTvis isedac aris. es gaxlavT<br />
is konstitucia, romlis mi-<br />
Reba araviTar SemTxvevaSi ar Sei-<br />
Zleba! ori mosmena aqvs gavlili,<br />
politikosebi cdiloben, vireSmakobiT<br />
sazogadoebas SemoasaRon<br />
TiTosda SesaZlebelia mesame mosmenaze<br />
raime Seicvalos, ver Seicvleba!<br />
amas ar icnobs ara mxolod<br />
qarTuli kanonmdebloba, aramed,<br />
saerTaSoriso sistema, rodesac<br />
Sinaarsobrivi mosmena, gadawyvetilebebi<br />
masTan dakavSirebiT ukve<br />
miRebulia da mesame, teqnikur nawilze<br />
arsobrivi cvlileba SeiZleba<br />
ganicados ama Tu im gadawyvetilebam.<br />
saboloo jamSi, es aris<br />
is sakiTxebi, ris gamoc ar SeiZleba<br />
am konstituciis miReba. arc<br />
TeoriaSi da arc praqtikaSi, arsad<br />
ar arsebobs precedenti, rom mesame,<br />
teqnikuri ganxilvis dros Seicvalos<br />
Sinaarsobrivi gadawyvetileba.<br />
ase rom, ver movtyuvdebiT<br />
da Tuki am dokuments, konstituciis<br />
proeqti rom hqvia, saboloo<br />
saxiT miviRebT, sainvesticio<br />
garemo Seicvleba, rac ekonomikisTvis<br />
Zalian did safrTxes<br />
Seicavs, aseve pasportizaciisTvis,<br />
Sida politikuri stabilurobisTvis<br />
(saarCevno sistema iqneba<br />
Tu parlamentis arCevis kompleqtacia)<br />
arastabilurobis safrTxe<br />
iqneba procesebis ganviTarebisa,<br />
aseve saxelmwifos meTauris arCevnebTan<br />
dakavSirebiT, romelic pirdapir<br />
kavSirSia parlamentis kompleqtaciasTan.<br />
analogiurad, er-<br />
Tad ganixileba partiul politikas<br />
daqvemdebarebuli saxelmwifos<br />
meTauri. saboloo jamSi, demokratiis<br />
aq raRa rCeba?! demokratia<br />
am qveyanaSi aRar darCeba! Tu<br />
am yvelafers imasac davumatebT,<br />
razedac, samwuxarod, aqcenti ar<br />
keTdeba da me mxolod ori problema<br />
gamovyavi _ SeTavsebiT moqalaqeobisa<br />
da miwis sakiTxebi, _<br />
samwuxaroa, rom arc parlamentis,<br />
arc opoziciis, arc sxva jgufebis<br />
mxridan konstituciis ganxilvis<br />
procesSi aqcenti amaze ar gakeTebula<br />
da samwuxaroa, rom amaze<br />
me miwevs saubari. maTTvis ufro<br />
mniSvnelovania arCevnebi. ar vakritikeb,<br />
SeiZleba, es maTi prioriteti<br />
iyos da ufro radikaluri pozicia<br />
daikavon SeTavsebiT moqalaqeobasTan<br />
dakavSirebiT.<br />
mesame sakiTxi, romelsac aseve<br />
yuradReba unda mivaqcioT: konstituciaSi<br />
icvleba konstituciis<br />
cvlilebis wesi. dRes erT parlaments<br />
SeuZlia konstituciaSi<br />
cvlilebebis miReba da amoqmedeba,<br />
am proeqtis mixedviT ki ori<br />
parlamenti dasWirdeba konstituciaSi<br />
cvlilebis Setanas. es konstitucia<br />
Tu miiRo „qarTulma<br />
ocnebam”, am parlamentis pirobeb-<br />
Si kidev SeuZlia erTi cvlilebis<br />
gakeTeba, romelic aseve amoqmeddeba,<br />
magram samomavlod maT konstituciuri<br />
umravlesoba Tu<br />
dakarges, SenarCunebas mainc Se-<br />
Zleben imitom, rom verc erTi<br />
jgufi moagrovebs imden xmas, Cemi<br />
azriT, uaxloesi 10-15 wlis ganmavlobaSi,<br />
rom parlamentSi konstituciuri<br />
umravlesoba moagrovos.<br />
vin isargeblebs amiT? TviT „qar-<br />
Tuli ocneba”, romelic dRes aris<br />
xelisuflebaSi da im gadawyvetilebas<br />
iRebs, romelic grZelvadian<br />
perspeqtivaSi uzrunvelyofs<br />
politikur cxovrebas. es ar aris<br />
demokratiuli gza!<br />
17