ud#13 (25628)

инГОЖ
Толэзь шундыез воштэ...
Леонид Ившинлэн чуръёсыз
¹ 13 (25628)
5
2018-òž àð 20-òž òóëûñïàë
* * *
Ïèøòý øóíäû, êûŸå øóëäûð!
Áàììå øóíûò íåáûò âåøà.
ÒàŸå äûðúÿ êûŸå ìàéáûð -
Êóàçåä ÷åáåð íûëëû óêøà.
* * *
Íîø èê, íóíàë îðò÷ûñà,
Øóíäû èíâèñýç ãîðäìàç,
Áåðïóì øóíûòñý øîê÷ûñà,
Íóèç þãûòñý àñ ñüќðàç.
Âûëüûñü ïåéìûò óé âóèç,
Âàòžç äóííååç àñ ïóøêàç.
Èíìå þã òîëýçü ïîòžç,
Ìќçìûò ìóçúåìåç àçâåñÿç.
Êîòüêó íî ëóý âàë òàçüû,
Êîòüêó ìåä ëóîç âàë îçüû:
Òîëýçü øóíäûåç âîøòý,
Øóíäû âàçü Ÿóêíà ïîòý…
* * *
Íþëýñ, íþëýñ, êûŸå ÷åáåð àäœèñüêèñüêîä,
Òќëî íóíàëú¸ñû êóæìî êóàøåòžñüêîä.
Òðîñ ïќéøóðú¸ñ íî òûëîáóðäîîñ,
Êîòüêó âîæåñü êûçú¸ñ íî íüûëïóîñ.
Àäÿìèëýñü êåìà òîí óëûíû êóëý
Íî êîòüêó øàò îçüû ëóý?..
Äàóðú¸ñûí òîí áóäžñüêîä íî êûäàñüêîä -
Íî... òžð óëûí øќäòýê øîðûñü èê ïîãðàñüêîä…
* * *
Ìóñîå òîí ìûíàì, ÷åáåðå,
Êèí äîðûí óëžñüêîä òàáåðå?
Ìîí ñÿñüêà òóñûäëýñü ìќçìèñüêî,
Òîí âóîä íà øóñà ìàëïàñüêî.
Òîäžñüêî íà, êûçüû ïóìèñüêèì,
Ñÿñüêàÿñü âîæ ñàäûí Ÿîø ïóêèì.
Àñüìåëû êûðœàçû óŸûîñ,
Ìàå êå âàëàçû êàäü ñîîñ.
Êќíÿ êå ãèíý äûð íîø îðò÷èç,
Óëîíìû íî ÷ûëêàê âîøòžñüêèç.
Ñþëýìàì ëåê òûëïó šóàòñà,
Òîí êîøêèä, ãàæàíäý ïќÿñà...
Лозо
Âîçü¸ñ âûëòž âèçûëàñà,
Íóý àçâåñü âóçý Ëîçî.
Îðò÷å ñî òðîñ èñüêåìú¸ñòû,
Àäœå ÷åáåð ìóçúåìú¸ñòû.
Џóêíà èê âàçü êå âàñüêèñüêî
ßðàòîíî øóðìû äîðû,
×îðûãú¸ñëû âåñü ïàéìèñüêî -
Øóìïîòîíýí òûðìå ñþëìû.
Øûïûò áûçèñü èíòûåòžç,
Òóðûí-êóàðî ÿðäóðú¸ñòžç
Áóäî ïóìòýì âîæ áàäüïóîñ,
Àñ ñàëêûìçýñ ñ¸òî ñîîñ.
Øóíäû äûðúÿ êå ó÷êèñüêî
Êàëëåí áûçèñü âóýç âûëý,
×àãûð èíìåç ìîí àäœèñüêî -
À÷èì íî êàäü áóðäúÿñüêèñüêî.
* * *
Ìàãíèòîôîí øóëäûð ãóðçý êèñüòý,
Šîìàë êàëëåí âàñüêå ìóçúåì âûëý.
Ïåéìûò âàíüçý àñëàç ïóøêàç âàòý,
Òќäüû êûçüïó ãèíý óåç þãäý…
Òќëúÿ âûðî íî øèëüûðòî êóàðú¸ñ,
Ñîîñ ïûðòž óñ¸ çîð øàïûêú¸ñ.
Êûçüïó âàäüñûí ïóðûñü ïèëåì áќðäý,
Àñëàç ñüќðàç ñî òîëýçåç âàòý.
Íîø ìàð òàŸå: ëåê òќë ïîòžç, êîêà
Âîæ êûçüïóýç, øóçèìûñà ñûíà
Œóã éûðñèçý íî êóàñàëëÿ âàéçý.
...Ìàãíèòîôîí ÷àëìèç. Íîø òќë âóçý, âóçý...
Øîðàì ó÷êî þí áàäÿðú¸ñ,
Øûïûð êàðî, òќë ïåëüòýìåí.
Ìàëû îçüû ó÷êî ñîîñ -
Œå÷úÿñüêûíû òóðòòî ìîíýí?
Áàäœûì âîæ-âîæ êóàðú¸ñ ïќëûí
ÑûŸå øóëäûð óŸû ÷èðäý!
À÷èç íîø êûò÷û âàòñêåìûí?
Âûëý ó÷êè - ìûëêûä øóðäý.
Îäžã šóæûò áàäÿð óëûí
Îøìåñ æèëüûðòûñà áûçå,
Ñþáåã ќðàç, òóðûí ïќëûí,
Þçìûò, êåçüûò âóçý âàòý.
* * *
Âàìûøòžñüêî ñþðåñ êóçÿ
Øûïûò ãèíý íî äûðòûòýê.
Øóíäû òûëñèîññý ïàçÿ,
Îçüû èê íîìûð ìàëïàòýê.
Ñþðåñëýí îäžã ïàëàç
Êûñòžñüêî œåã áóñûîñ,
Ó÷êèñüêîä êå ñîïàëàç -
Àäœèñüêî ñüќä íþëýñú¸ñ.
Âûðéûëý êå òóáèñüêî -
Ñèí àçüûí áûäýñ äóííå:
Êûä¸êûí øóðú¸ñ êîøêî,
Ïîåçä äûðòûñà ìûíý.
Êîòûðàê ìîí ó÷êèñüêî,
Âàíüìûíûç œå÷úÿñüêèñüêî.
Ýõ, êûŸå øóëäûð, ÷åáåð
Âûëýìåä, âîðäñêåì øàåð!
Малпанъёс
Èíìûí ÿðêûò òîëýçü ïèøòý,
Ìóçúåì âûëý þãûò êèñüòý.
Íîø êîòûðàç - êèçèëèîñ -
Êóðåã âќçûí Ÿóæ òþòþîñ.
Òóæ êûä¸êûí àäñêî ñîîñ,
Èíìûñü ïè÷è âќé êîìîêú¸ñ.
Àëè îò÷û ìîí ëîáûñàë,
Ìàòûñåíãåñ íî ó÷êûñàë.
Îòûí óëî àäÿìèîñ -
Ìàëû êå ÿëàí ìàëïàñüêî.
Àñüìå êàäåñü èê, äûð, ñîîñ,
Àñüìå ñÿìåí òþòþ âîðäî...
1994-òž àð
Òóñïóêòžç Ìàêñèì ÅÃÎÐÎÂ