You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
www.samajweekly.com
TÓ≈‰ Íø‹≈ÏΔ¡ª Â∂T ¡øÂappleapple≈Ù‡appleΔ
√≈«‘Â’ Óø⁄ Á∂ ⁄∂¡appleÓÀÈ √Ã
Ò÷«ÚøÁapple «√øÿ Òμ÷≈ √Ò∂ÓÍ∞appleΔ Á∂
Ó≈apple◊ Áapple√È ‘∂· Ù∞’appleÚ≈apple D
ÎappleÚappleΔ B@BB ˘ ÍappleØ◊apple≈Ó ⁄Ó’Á∂
«⁄‘apple∂ «‘Â, √ÃΔÓÂΔ ‘appleÁΔÍ ’Ωapple
‹μ√ØÚ≈Ò ‹Δ √appleث¡ª Á∂ apple»-Ïapple» ‘ج∂Õ
‚≈.√«ÂøÁapple‹Δ ’Ωapple Ï∞μ‡apple ‹Δ È∂
‘Ø√‡ ÁΔ Ì»«Ó’≈ Ï≈÷»ÏΔ «ÈÌ≈¬Δ ¡Â∂
ÍÃØ◊apple≈Ó Á≈ ¡≈◊≈‹ Ï‘∞ ‘Δ
ÚËΔ¡≈ „ø◊ È≈Ò ’ΔÂ≈ ¡Â∂ √Ã
Ò÷«ÚøÁapple «√øÿ Òμ÷≈ ‹Δ Á≈ ËøÈÚ≈Á
’ΔÂ≈, ‹Ø ⁄Ó’Á∂ «⁄‘apple∂ «‘Â
Ó‘≈È √÷√Δ¡Âª ˘ √appleث¡ª Á∂
apple»Ïapple» ’appleÚ≈¿∞∫Á∂ ‘ÈÕ √ÃΔÓÂΔ ‘appleÁΔÍ
’Ωapple ‹μ√ØÚ≈Ò ‹Δ «’√∂ ‹≈‰-ͤ≈‰
Á∂ Ó∞Ê≈‹ È‘Δ∫ ‘ÈÕ ÓÀ‚Ó ‹μ√ØÚ≈Ò
‹Δ È∂ ¡≈͉∂ ‹ΔÚÈ Á∂ ¡È∂’ª
‹appleÏ∂ √ªfi∂ ’ΔÂ∂ ¡Â∂ Áμ«√¡≈ «’
¿∞È∑ª Á≈ ‹ΔÚÈ ÏÛ≈ √øÿapple√Ó¬Δ
«apple‘≈ ‘À, ÍÂΔ Á∂ Á∂‘ªÂ ÂØ∫ Ï≈¡Á
¿∞È∑ª ÁΔ Êª Â∂ ÏΔ.¡À√.¡ÀÈ.¡ÀÒ.
«Úμ⁄ ÈΩ’appleΔ ‹∞¡≈«¬È ’ΔÂΔÕ BG
√≈Ò ÁΔ ÈΩ’appleΔ ’appleÈ ÂØ∫ Ï≈¡Á
√∞ÍappleÚ≈¬Δ‹apple «apple‡≈«¬apple ‘ج∂Õ ¡È∂’ª
’·È≈¬Δ¡ª Á≈ √≈‘Ó‰≈ ’appleÁ∂ ‘ج∂
Ï∂‡Δ ÁΔ ÍappleÚ«apple√ ’ΔÂΔ, ¿∞√ ˘
ÍÛ∑≈«¬¡≈ «Ò÷≈«¬¡≈ «Ú¡≈«‘¡≈
¡Â∂ ¡μ‹ ¿∞‘ ’ÀÈ∂‚≈ «Úμ⁄ ⁄ø◊∂
¡‘∞Á∂ Â∂ «Ïapple≈‹Ó≈È ‘ÀÕ Â’appleΔÏÈ
«Í¤Ò∂ Íø‹ ’∞ √≈Òª ÂØ∫ ‘Δ ’«ÚÂ≈Úª
«Ò÷ apple‘∂ ‘ÈÕ Í«appleÚ≈apple’ ÓÀ∫Ïappleª ÁΔ
‹≈‰’≈appleΔ Á∂∫Á∂ ‘ج∂ ¿∞È∑ª È∂ Áμ«√¡≈
«’ ¿∞È∑ª Á≈ √Ó∂∫ √Ó∂∫ Â∂ √«‘ÔØ◊
«ÓÒÁ≈ «apple‘≈ ‘ÀÕ ¡≈Í ÁΔ¡ª
apple⁄È≈Úª ¡’√apple ÓÀ◊‹ΔȪ «Úμ⁄
¤ÍÁΔ¡ª apple«‘øÁΔ¡ª ‘ÈÕ ¡≈Í √Ó∂∫
Á∂ Í≈ÏøÁ, «ÓÒ≈ÍÛ∂ √∞Ì≈¡ Á∂ ¡Â∂
√≈«‘Â’ ÍÃØ◊apple≈Óª «Úμ⁄ ÚμË ⁄Û∑ ’∂
«‘μ√≈ ÒÀ‰ Ú≈Ò∂ ‘ÈÕ ’¬Δ √ø√Ê≈Úª
ÂØ∫ Ó≈‰ √ÈÓ≈È ‘≈√Ò ’apple ⁄∞μ’∂
‘ÈÕ ¡≈ÍÈ∂ ÍÃØ◊apple≈Ó ÁΩapple≈È
¡≈Í‰Δ¡ª ’«ÚÂ≈Úª Óª, ËΔ¡ª,
Ó∂appleΔ ⁄∞μÍΔ, ‹ΔÚÈ Á∂ ÍÀ∫‚∂, ‹«?øÁ◊Δ
Â∂ ÓΩ ¡≈«Á √∞‰≈¬Δ¡ª ‹Ø ‹ΔÚÈ
«ÚÙ∂Ù
ÁΔ ¡√ÒΔ¡Â ˘ Í∂√ ’appleÁΔ¡ª ‘ÈÕ
ÓΩ‹»Á≈ ÍÃÏøË’Δ ‡ΔÓ Á∂ ÓÀ∫Ïappleª È∂ ¡≈Í
ÁΔ¡ª apple⁄È≈Úª ÁΔ Ï‘∞ √apple≈‘‰≈
’ΔÂΔÕ ÍÃØ Á«ÚøÁapple ÷∞√ Ë≈ÒΔÚ≈Ò ‹Δ
È∂ ’∞ÛΔ¡ª ÁΔ √appleÁ≈appleΔ, Ô≈Áª,
‚≈.«¬øÁappleÍ≈Ò ’Ωapple ‹Δ È∂ ¡μ‹ ÁΔ
◊μÒ, ‘≈Ò∂ ÚΔ, Ó«‘’, ‚≈.√«ÚøÁapple
’Ωapple Ï∞μ‡apple ‹Δ È∂ «‘øÓ È≈ ‘≈appleÈ≈,
Ϋapple¡≈Á, ‹‹Ï≈ , ¡μ‹ Î∂apple, «¬‘
Á∞ÈΔ¡≈ Á≈ «¬μ’Ø ‘μÒ ¡≈«Á
’«ÚÂ≈Úª ‹ΔÚÈ ÁΔ √⁄≈¬Δ ˘ Í∂√
’appleÁΔ¡≈ √∞‰≈¬Δ¡ªÕ ‹μ√ØÚ≈Ò ÓÀ‚Ó
È∂ ÈØ‹Ú≈È ÍΔÛ∑Δ ˘ ¡≈͉∂ Íø‹≈ÏΔ
«Úapple√∂ È≈Ò ‹∞Û∂ apple«‘‰ Á≈ √øÁ∂√
«ÁμÂ≈Õ Ó≈‰ Íø‹≈ÏΔ¡ª Â∂
¡øÂappleapple≈√‡appleΔ √≈«‘Â’ Óø⁄ ⁄Ó’Á∂
11/02/2022
Ó≈‰ Íø‹≈ÏΔ¡ª Â∂ ¡øÂapple-apple≈Ù‡appleΔ √≈«‘Â’ Óø⁄ ÁΔ √Ó∞μ⁄Δ ‡ΔÓ,
Óª ÏØÒΔ Íø‹≈ÏΔ Á∂ ÍÃ⁄≈apple/Í√≈apple Ò¬Δ Ú‚Ó∞μÒ≈ ÔØ◊Á≈È Í≈ apple‘Δ ‘À
35
«⁄‘apple∂ ÍÃØ◊apple≈Ó Â«‘ ¿∞Ȫ ˘
√appleث¡ª Á∂ apple»Ïapple» ’appleÚ≈ ’∂ ÏÛ≈ Ó≈‰
Ó«‘√»√ ’apple «apple‘≈ ‘ÀÕ ¡ø Â∂ ÍÃØ
Á«ÚøÁapple ÷∞√ Ë≈ÒΔÚ≈Ò ‹Δ,
‚≈.√«ÂøÁapple‹Δ ’Ωapple Ï∞μ‡apple ‹Δ ¡Â∂
‚≈.«¬øÁappleÍ≈Ò ’Ωapple ‹Δ È∂ ÓÀ‚Ó
‘appleÁΔÍ ’Ωapple ‹μ√ØÚ≈Ò ‹Δ ¡Â∂ √≈apple∂
√appleث¡ª Á≈ ËøÈÚ≈Á ’ΔÂ≈Õ
‘appleÍÃΔ ¡Â∂ apple≈‹ÚΔapple ÁØÚ∂∫ √apple’≈appleΔ
¡«Ë¡≈Í’≈Úª Á∂ È≈Ò È≈Ò Íμ’Δ¡ª
√‘∂ÒΔ¡ª ÚΔ √ÈÕ ‘appleÍÃΔ Á≈ «Ú¡≈‘
apple≈‹ÚΔapple È≈ÒØ∫ Ò◊Í◊ ÁØ ’∞ √≈Ò
Í«‘Òª ‘Ø«¬¡≈ √Δ ¡Â∂ apple≈‹ÚΔapple Á≈
«Ú¡≈‘ Ó‘ΔÈ≈ ’∞ Í«‘Òª ‘Ø«¬¡≈ √Δ
Íapple «Ú¡≈‘ «Íμ¤Ø∫ apple≈‹ÚΔapple ÊØÛ∑Δ
¿∞Á≈√ apple«‘‰ Òμ◊Δ Õ
«¬’ «ÁÈ ‘appleÍÃΔ È∂ apple≈‹ÏΔapple ÂØ∫
¿∞Á≈√Δ Á≈ ’≈appleÈ Í∞쫤¡≈ ª
apple≈‹ÏΔapple È∂ Áμ«√¡≈ «’ ÿapple Á≈ Ó≈‘ΩÒ
ª Ï‘∞ ÚËΔ¡≈ Õ ¿∞√
ÁΔ √μ√, √‘∞apple≈ ,ȉÁ
¡Â∂ ÍÂΔ ¿∞√ Á≈ Ï‘∞Â
√≈apple≈ «Ë¡≈È appleμ÷Á∂ ‘È
Íapple «¬μ’ «ÁÈ ’Δ
‘Ø«¬¡≈ «‹Ú∂∫ appleؘ≈È≈ ÁΔ
¡≈Á ¡È∞√≈apple √’»Ò ÂØ∫
Ú≈Í√ ¡≈¿∞∫«Á¡ª ‹ÁØ∫
¿∞√ È∂ ¡≈͉≈ Íapple√
Ò≈ÏΔ «Úμ⁄ Í¬Δ Ó∂˜ Â∂
appleμ«÷¡≈ ª ¡⁄≈È’
Á∂«÷¡≈ «’ ¿∞√ ÁΔ
ȉÁ ˘ ÍÀ«√¡ª ÁΔ
˜apple»appleÂ Í¬Δ Âª ¿∞√ÁΔ
ÓøÓΔ (apple≈‹ÚΔapple ÁΔ √μ√ )
È∂ «’‘≈ «’ ¿∞‘ ¡≈͉Δ
Ì≈ÏΔ Á∂ Íapple√ «Ú⁄Ø∫ ÒÀ
ÒÚ∂ ¡Â∂ apple≈‹ÏΔapple ÁΔ È‰Á È∂ ¿∞√
ÂØ∫ Í∞μ¤∂ «ÏȪ Íø‹ √Ω apple∞ͬ∂ ÒÀ Ò¬∂ Õ
’∞fi «ÁȪ Ï≈¡Á ¿∞√ ÁΔ È‰Á ˘
«ÚÙÚ≈√
Á∞Ï≈apple≈ ÍÀ«√¡ª ÁΔ ‹apple»appleÂ Í¬Δ Âª
¿∞√ È∂ «Îapple ¿∞√∂ Âapple∑ª ‘Δ ’ΔÂ≈
,Í«‘Òª ÁΔ Âapple∑ª ¡≈͉∂ ¡≈Í Íapple√
«Úμ⁄Ø∫ ÍÀ√∂ ÒÀ Ò¬∂ Õ
«¬√ Ú≈apple apple≈‹ÏΔapple È∂ ¡≈͉∂ ÍÂΔ(
◊∞appleÍÃΔ ) ˘ ȉÁ Ï≈apple∂ Áμ√ «ÁμÂ≈
ª ◊∞appleÍÃΔ È∂ ‘μ√ ’∂ ‡≈Ò «ÁμÂ≈ Â∂
«’‘≈ ⁄μÒ Â»ø Ó∂apple∂ ÂØ∫
B@@@ apple∞ͬ∂ ÒÀ ’∂ Íapple√
«Úμ⁄ Í≈ Ò≈Õ
Íapple ¿∞√ Á∂ ÓÈ «Úμ⁄
Ï‘∞ √≈apple∂ √Ú≈Ò ¿∞√
˘ ÍÃ∂Ù≈È ’appleÈ Òμ◊∂
Õ√Ø⁄ÁΔ «’ ÚÀ√∂ ª
Í«appleÚ≈apple Á∂ √≈apple∂ ÓÀ∫Ïapple
Ó∂apple∂ È≈Ò «¬È∑ª ÚËΔ¡≈
«ÚÚ‘≈apple ’appleÁ∂, Ó∂appleΔ
‘apple ¤Ø‡Δ ¤Ø‡Δ ◊μÒ Á≈
«Ë¡≈È appleμ÷Á∂ Íapple «’Â∂
ÓÈÍÃΔÂ ’Ωapple
(√≈«¬ø√ «Ó√‡ÃÀ√)
È≈ «’Â∂ ’∞fi ·Δ’ È‘Δ∫
√Δ Òμ◊ «apple‘≈ Õ
‘appleÍÃΔ , apple≈‹ÏΔapple
Á∂ ¿∞Á≈√ «⁄‘apple∂ ÁΔ
ÍÃ∂Ù≈ÈΔ √Ófi apple‘Δ √Δ Â∂ ¿∞√ È∂
apple≈‹ÏΔapple ˘ √∞fi≈¡ «ÁμÂ≈ «’ Íapple√
«Úμ⁄ ‘∞‰ Ï‘∞Â∂ ÍÀ√∂ È≈ appleμ«÷¡≈ ’apple
ª apple≈‹ÚΔapple È∂ ¬∂Áª ‘Δ ’ΔÂ≈ Õ ÁØ ’∞
«ÁȪ Ï≈¡Á Í«‘Òª ÁΔ Âapple∑ª ¡⁄≈È’
apple≈‹ÏΔapple ÁΔ È‰Á ˘ Î∂apple ’∞fi ÍÀ«√¡ª
ÁΔ ‹apple»appleÂ Í¬Δ Õ Âª apple≈‹ÏΔapple ÁΔ
ȉÁ È∂ Á∂«÷¡≈ «’ ¿∞√ ÁΔ Ì≈ÏΔ
Íapple√ «Úμ⁄ ª ’Ø¬Δ ÍÀ√≈ È‘Δ∫ ‘À, ª
¿∞√ È∂ √≈appleΔ ◊μÒ ¡≈Í‰Δ ÓøÓΔ ˘
Áμ√Δ «’ Ì≈ÏΔ «ÏȪ ÍÀ«√¡ª ÂØ∫ √’»Ò
«’Ú∂∫ ‹≈Ú∂◊Δ ?¿∞√ ˘ ÚΔ ¿∞μÊ∂
‹apple»apple ÍÀ∫ÁΔ ‘ØÚ∂◊Δ Âª ¿∞√ÁΔ ÓøÓΔ
(apple≈‹ÏΔapple ÁΔ √μ√ ) È∂ fiμ‡ A@@@
apple∞ͬ∂ Á∂ ’∂ ¡≈Í‰Δ Ï∂‡Δ (apple≈‹ÚΔapple ÁΔ
ȉÁ )˘ apple≈‹ÏΔapple Á∂ Íapple√ «Úμ⁄
Í≈¿∞‰ Ò¬Δ «’‘≈ Õ apple≈‹ÏΔapple «¬‘ √Ì
⁄∞μÍ ⁄∞ÍΔÂ∂ Ò∞’ ’∂ Á∂÷ apple‘Δ √ΔÕ «¬‘
√Ì ’∞fi Á∂÷ ’∂ apple≈‹ÚΔapple apple؉ Òμ◊Δ
¡Â∂ ¡≈Í‰Δ ˆÒÂΔ Á≈ ͤÂ≈Ú≈
’appleÈ Òμ◊Δ «’ ¡ÀÚ∂∫ ‘Δ Ùμ’ ’appleÁΔ √Δ
¿∞√ Á≈ Í«appleÚ≈apple ¿∞√ Ï≈apple∂ «’øÈ≈ ⁄ø◊≈
√Ø⁄ÁΔ √Δ «¬μ’ ¤Ø‡∂ «‹‘∂ Ùμ’ È∂
«apple٫¡ª «Úμ⁄ ÂÃ∂Ûª ÌappleÈΔ¡ª Ù∞apple»
’apple «ÁμÂΔ¡ª √ΔÕ «Îapple ¿∞√ È∂ «¬‘
√≈appleΔ ◊μÒ ¡≈͉∂ ÍÂΔ ◊∞appleÍÃΔ ˘
Áμ√Δ Â∂ ¡≈Í‰Δ ◊ÒÂΔ Á≈ ͤÂ≈Ú≈
‹≈«‘apple ’ΔÂ≈ Õ
«appleÙÂ∂ Ï‘∞ ’ØÓÒ ‘∞øÁ∂ ‘È «¬È∑ª
«apple٫¡ª ˘ Âapple∂Ûª ÂØ∫ Ï⁄≈¿∞‰ Ò¬Δ
¤Ø‡Δ¡ª- ¤Ø‡Δ¡ª ◊μÒª ˘ «÷μ⁄‰ ÁΔ
Ï‹≈¬∂ √≈˘ Í«appleÚ≈apple «Úμ⁄ ÏÀ· ’∂
,◊μÒÏ≈ ’apple ’∂, Ùμ’ ÷ÂÓ ’apple ÒÀ‰∂
⁄≈‘ΔÁ∂ ‘È Õ
«’appleÍ≈ ’apple ’∂ ÌØ∫Í» È≈ ωØ
’≈¯Δ √Óª ‘Ø «◊¡≈, ’∞fi «’‘ªÕ
«’¿∞∫«’ ÓÀ˘ Ò◊Á≈ ‘À «’ ⁄؉ª
È∂Û∂ ¡≈¿∞∫«Á¡ª ‘Δ √≈‚≈ «ÁÓ≈ˆ ÏøÁ
‘Ø ‹ªÁ≈ ‘ÀÕ ¡√Δ∫ ¡«‹‘Δ¡ª ¡ÀÈ’ª
Ò≈ ÒÀ∫Á∂ ‘ª, «‹‘Á∂ «Úμ⁄Ø∫ ¿∞‘Δ
«Á÷Á≈ ‘À ‹Ø ¡√Δ∫ Á∂÷‰≈ ⁄≈‘∞øÁ∂ ‘ªÕ
«‹Ú∂∫ ‘appleΔ¡ª ¡ÀÈ’ª
Ò≈«¬¡ª »ÛΔ ÚΔ
Ïapple√Δ‰ ‹≈ÍÁΔ ‘ÀÕ
Ïμ√ «¬μ’Ø ◊μÒ
’‘ª◊≈Õ ⁄؉ª «√apple
“Â∂ È∂Õ «¬μ¤≈ apple÷Á∂ ‘Ø
ª Ú؇ Í≈˙, È‘Δ∫
apple÷Á∂ ª Ú؇ È≈
Í≈˙Õ ‹∂ Ú؇ Í≈¿∞‰Δ
‘À, ¿∞‘˘ Í≈ «Á˙ «‹‘˘ ÊØ‚≈ «ÁÒ
’«‘øÁÀ, «ÁÓ≈ˆ ’«‘øÁÀÕ
Íapple «’appleÍ≈ ’apple’∂ ¡≈Í‰Δ Í√øÁ ˘
‘Øappleª “Â∂ È≈ ÊØÍØ ¡Â∂ È≈ ‘Δ ¡≈͉Δ
Í√øÁ ˘ √‘Δ «√μË ’appleÈ Ò¬Δ Âμʪ ˘
ÂØÛØÓappleØÛØÕ È≈ ‘Δ «‹√ «Ú¡’ÂΔ ‹ª
Í≈apple‡Δ ˘ Ú؇ Í≈¿∞‰ ‹≈ apple‘∂ ˙∫,
¿∞‘˘ Á∞μË ËØÂΔ ¡ÀÒ≈ÈØÕ Ú؇ Í≈¿∞‰Δ
‘À, ⁄∞μÍ ’apple’∂ Í≈ «Á˙, «¬μÊ∂ Ò¬Δ
¡‹∂ Âμ’ ◊∞ÍÂÓÂÁ≈È ‘Δ
’appleÚ≈«¬¡≈ ‹ªÁ≈ ‘À ‘≈Òª«’ ‘∞‰
◊∞Í ÓÂÁ≈È Á≈ ’Ø¬Δ ¡appleÊ È‘Δ∫
apple«‘ «◊¡≈Õ
Â∞‘≈‚≈ Í√øÁΔÁ≈ È∂Â≈ ‹ª Í≈apple‡Δ
«Úμ⁄ ‘˜≈appleª ÌÀÛª ‘؉◊Δ¡ª Íapple
«’¿∞∫«’ ‘∞‰ Â∞√Δ∫
¿∞‘˘ Ú؇ ’appleÈΔ ‘À
«¬√ Ò¬Δ Â∞‘≈˘ ¿∞‘
ÌÀÛª «Á√ÁΔ¡ª ‘Δ
È‘Δ∫ ‹ª Â∞√Δ∫ Á∂÷‰≈
È‘Δ∫ ⁄≈‘∞øÁ∂Õ ¿∞√ ÂØ∫
ÚΔ ¡◊ª‘ Â∞√Δ∫ ¿∞È∑ª
ÌÀÛª “Â∂ ¡Òø’≈appleª Á≈
ÍappleÁ≈ Í≈ ’∂ ¿∞‘˘
„’‰ ÁΔ ’Ø«ÙÙ ’appleÁ∂ ˙∫Õ ¡«‹‘≈
È≈ ’appleØ «’appleÍ≈ ’apple ’∂Õ
Ó∞’ÁΔ ◊μÒ; Í≈apple‡ΔÏ≈˜Δ ÂØ∫ ¿∞μÍapple
¿∞μ·ØÕ ◊øËÒΔ apple≈‹ÈΔÂΔ Á∂ ◊øËÒ∂
È∂Â≈Úª Á∂ ÌØ∫Í» È≈ ωØÕ (Ï≈’Δ ‹∂ apple»‘
apple≈˜Δ ‘ØÚ∂ ª ¡ÀÍΔ√Ø‚ ““⁄μ’Ó≈
⁄∞μÒ∑≈““ Ú∂÷ «Ò¡≈Õ ◊appleø‡Δ Í√øÁ
¡≈¿∞‰ ÁΔÕ) ‹À ‘Ø
√Ú≈ÓΔ √appleÏ‹ΔÂ