Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
Tymoteusz Pawłowski<br />
Wojska powietrzno-lądowe<br />
po II wojnie światowej<br />
2<br />
66<br />
Zimna wojna toczyła się pomiędzy<br />
blokiem wschodnim<br />
i blokiem zachodnim. Blok<br />
wschodni stanowił Związek<br />
Sowiecki i jego sojusznicy<br />
– nazywani też „satelitami”<br />
ze względu na ograniczoną<br />
suwerenność – z których<br />
najważniejsi skupieni byli<br />
od 1955 r. w Układzie Warszawskim.<br />
Blok zachodni<br />
stanowiły państwa niekomunistyczne<br />
ze Stanami Zjednoczonymi<br />
na czele, skupione<br />
od 1949 r. w NATO.<br />
Zimna wojna to rywalizacja pomiędzy<br />
Stanami Zjednoczonymi a Związkiem<br />
Socjalistycznych Republik Sowieckich,<br />
zakończona upadkiem tego ostatniego państwa<br />
26 grudnia 1991 roku. Początek konfliktu<br />
trudno jednoznacznie wyznaczyć, jego geneza<br />
sięga II wojny światowej, która nie przyniosła<br />
Moskwie oczekiwanych owoców zwycięstwa:<br />
podporządkowania sobie Europy Zachodniej<br />
i zwycięstwa komunizmu na świecie.<br />
W pierwszych latach po 1945 r. współpraca<br />
w ramach koalicji antyhitlerowskiej jeszcze<br />
trwała, ale pogarszała się z roku na rok. Punktów<br />
zapalnych było wiele, ale najważniejszym<br />
z nich była przyszłość okupowanych<br />
Niemiec: Moskwa miała nadzieję, że Stany<br />
Zjednoczone wycofają się z Europy, a Niemcy<br />
zostaną zneutralizowane, co będzie pierwszym<br />
krokiem do ich skomunizowania. Amerykanie<br />
rozważali nawet opuszczenie Europy,<br />
ale najpierw chcieli dać jej solidne podstawy<br />
gospodarcze i uregulować sprawy niemieckie.<br />
Sowieci zareagowali na to bardzo agresywnie<br />
i w nocy 23/24 czerwca 1948 r. rozpoczęli<br />
blokadę zachodnich stref okupacyjnych<br />
Berlina. Dziś powszechnie uznaje się, że był<br />
to pierwszy incydent zimnej wojny.<br />
Blokada Berlina doprowadziła do pełnego<br />
zaangażowania Stanów Zjednoczonych<br />
w sprawy europejskie, a jednocześnie do podziału<br />
Niemiec trwającego do 3 października<br />
1990 roku. 23 maja 1949 r. nastąpiło zjednoczenie<br />
stref okupacyjnych angielskiej, francuskiej<br />
i amerykańskiej oraz Protektoratu Saary,<br />
co uznaje się za początek istnienia Republiki<br />
Federalnej Niemiec. 7 października 1949 r.<br />
proklamowano powstanie Niemieckiej Republiki<br />
Demokratycznej. RFN – powszechnie<br />
znana jako Niemcy Zachodnie – była kapitalistycznym<br />
państwem o demokratycznym<br />
ustroju, mającym 248 717 km², którego ludność<br />
zwiększała się z 50 do 60 milionów. NRD<br />
– powszechnie znana jako Niemcy Wschodnie<br />
– była socjalistycznym państwem, w którym<br />
władzę niedemokratycznie utrzymywała<br />
partia komunistyczna, mającym 108 333 km²,<br />
którego ludność zmniejszała się – głównie<br />
na skutek ucieczek do Niemiec Zachodnich<br />
– z 18 do 16 milionów.<br />
Sowieckie wojska<br />
powietrznodesantowe<br />
Podczas II wojny światowej wojska powietrzno-lądowe<br />
Związku Socjalistycznych<br />
Republik Sowieckich wykazały się tak niewielką<br />
skutecznością, że pod koniec 1944 r.<br />
dziesięć dywizji powietrzno-desantowych<br />
zostało przemianowanych na gwardyjskie<br />
dywizje strzeleckie i rzucone do walki jako<br />
zwykła piechota, przede wszystkim na kierunku<br />
węgierskim. W 1946 r. formacje te wróciły<br />
do swoich dawnych nazw i stworzono<br />
z nich pięć korpusów. W 1948 r. sformowano<br />
Pierwsza „pokojowa” operacja powietrznodesantowa, czyli lądowanie Brytyjczyków w Norwegii;<br />
maj 1945 r. W tle: samolot transportowy Short Stirling Mk V.
Change language