16.01.2013 Views

22 advision acron 50, 100, 200 - brilum

22 advision acron 50, 100, 200 - brilum

22 advision acron 50, 100, 200 - brilum

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

58 TECHNIKA ŚWIETLNA<br />

nia ustala się indywidualnie dla każdego<br />

dzieła sztuki. Zwykle dobór natężenia<br />

odbywa się po konsultacji z konserwatorem<br />

sztuki. Największe znaczenie dla<br />

obrazów ma składowa pionowa natężenia<br />

oświetlenia. Wartość tej składowej<br />

uzależniona jest od rodzaju przedmiotu,<br />

jego wielkości oraz indywidualnych<br />

aspektów. Ustalając poziom natężenia<br />

oświetlenia należy kierować się zarówno<br />

możliwością olśnienia przez źródło światła,<br />

jak i jego szkodliwym wpływem na<br />

obiekty muzealne. Jest to istotne w przypadku<br />

obiektów o szczególnej wartości<br />

muzealnej i dużej wrażliwości na działanie<br />

światła. Dolna granica natężenia<br />

oświetlenia umożliwia dobre rozróżnianie<br />

szczegółów. Górna wynika z ograniczenia<br />

skutków działania światła. W przypadku,<br />

gdy nie stosuje się filtrów ograniczających<br />

szkodliwe promieniowanie UV lub<br />

nie korzysta z oświetlenia pośredniego<br />

dla przedmiotów wrażliwych na działanie<br />

światła, zaleca się zmniejszenie natężenia<br />

oświetlenia.<br />

Równomierność oświetlenia<br />

Oprócz zachowania odpowiednich<br />

poziomów natężenia oświetlenia należy<br />

pamiętać o równomierności oświetlenia<br />

na płaszczyźnie oświetlanej. Poziomy<br />

wymagane do oświetlenia pomieszczenia<br />

są także wykorzystywane do oświetlenia<br />

wnętrza. Ważne jest także oddanie klimatu<br />

epoki, w której zostały wykonane<br />

prezentowane zbiory.<br />

Wymagania normatywne<br />

Wymagania jakościowe i ilościowe<br />

Fot. 2. Wystawa w Muzeum Włókiennictwa w Łodzi<br />

dotyczące oświetlenia pomieszczeń zamieszczone<br />

zostały w Polskiej Normie<br />

PN-EN 12464-1 [3]. Norma ta odnosi się<br />

również do oświetlenia wnętrz muzealnych.<br />

Nie ogranicza jednak w żaden<br />

sposób projektantów, gdyż nie narzuca<br />

stosowania technik oświetlania. Wspomaga<br />

natomiast dowolność stosowania<br />

różnych źródeł światła. Rozkład natężenia<br />

oświetlenia pomiędzy polem pracy,<br />

a otoczeniem wpływa na człowieka pod<br />

kątem jego efektywności pracy. Samo<br />

natężenie oświetlenia w obszarze jego<br />

bezpośredniego otoczenia powinno być<br />

związane z natężeniem w polu pracy.<br />

Oczywiście może być od niego mniejsze,<br />

jednak musi zapewniać odpowiedni rozkład<br />

luminancji w obszarze widzianym.<br />

Norma sugeruje, by zostały w tym wypadku<br />

spełnione wymienione zależności [4].<br />

Poziom natężenia oświetlenia w obszarze<br />

zadania i jego bezpośredniego otoczenia<br />

przedstawiony został w tabeli 1.<br />

Obszar<br />

Obszar<br />

zadania bezpośredniego<br />

otoczenia<br />

≥7<strong>50</strong> <strong>50</strong>0<br />

<strong>50</strong>0 300<br />

300 <strong>200</strong><br />

E obszaru zadania<br />

≤<strong>200</strong><br />

wzrokowego (Etask)<br />

Tabela 1. Poziom natężenia oświetlenia w obszarze<br />

zadania i jego bezpośredniego otoczenia.<br />

Źródło: Opracowanie własne na podstawie Polskiej<br />

Normy Oświetleniowej PN-EN 12464.1:<strong>200</strong>4.<br />

Różnicowanie poziomów natężenia<br />

oświetlenia<br />

Różnice w poziomach natężenia<br />

oświetlenia pola wzrokowego i jego<br />

bezpośredniego otoczenia w muzeach<br />

wynikają z doświetlania obszarów zadania<br />

wzrokowego dodatkowymi źródłami<br />

oświetlenia miejscowego. Zmiany<br />

poziomu natężenia oświetlenia powyżej<br />

sugerowanych poziomów mogą doprowadzić<br />

do odczucia niewygody u odwiedzających,<br />

szczególnie tam, gdzie<br />

układ pomieszczeń jest powtarzający się<br />

i wymaga skupienia u odbiorcy.<br />

Przy oświetlaniu wnętrz muzealnych<br />

wymaga się osiągnięcia wystarczającej<br />

równomierności oświetlenia na oświetlanej<br />

płaszczyźnie oraz w całym pomieszczeniu.<br />

Płaszczyzną oświetlenia może<br />

być dowolny przedmiot. Osiągnięcie nieznacznej<br />

nierównomierności może być<br />

pomocne w celu podkreślenia wartości<br />

szczególnie istotnych eksponatów. Celem<br />

projektanta nie jest tutaj stworzenie<br />

idealnej równomierności. Muzeum ma<br />

tworzyć odpowiedni klimat, a osiągnięcie<br />

pewnej nierównomierności pomaga<br />

zaakcentować wybrane miejsca i punkty<br />

w pomieszczeniu. Projektant oświetlenia,<br />

opierając się na wyczuciu tematu oraz<br />

bazując na doświadczeniu, ustala strategię<br />

oświetlenia poszczególnych sal.<br />

Im oświetlenie bardziej zaskakuje widza,<br />

tym ma on większą ochotę tam wejść<br />

i dać się prowadzić przez światło. Nie<br />

znajdują tutaj zastosowania szablonowe<br />

schematy oświetleń, ono musi być dobre,<br />

nie może stwarzać problemów w odbiorze.<br />

Najpierw należy dobrać oświetlenie<br />

do konkretnych eksponatów, a następnie<br />

dopasować je do całej sali. Odwrotna<br />

droga postępowania wydaje się nieuzasadniona.<br />

Często zauważyć można<br />

sale, w których projektantowi zależy na<br />

możliwie dużej ich nierównomierności.<br />

W każdym przypadku wymagania zależą<br />

od projektanta. Uważa się, że dobra<br />

równomierność w polu zadania istnieje<br />

wtedy, gdy spełnione są następujące<br />

warunki:<br />

E<br />

E<br />

min ≥<br />

śr<br />

0,<br />

8<br />

Emax<br />

oraz ≤ 1,<br />

2<br />

E<br />

Wymagania te są wysokie i nie zawsze<br />

ich spełnienie jest w każdym przypadku<br />

uzasadnione. Jest to jednak pożądane<br />

śr

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!