22 advision acron 50, 100, 200 - brilum
22 advision acron 50, 100, 200 - brilum
22 advision acron 50, 100, 200 - brilum
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
58 TECHNIKA ŚWIETLNA<br />
nia ustala się indywidualnie dla każdego<br />
dzieła sztuki. Zwykle dobór natężenia<br />
odbywa się po konsultacji z konserwatorem<br />
sztuki. Największe znaczenie dla<br />
obrazów ma składowa pionowa natężenia<br />
oświetlenia. Wartość tej składowej<br />
uzależniona jest od rodzaju przedmiotu,<br />
jego wielkości oraz indywidualnych<br />
aspektów. Ustalając poziom natężenia<br />
oświetlenia należy kierować się zarówno<br />
możliwością olśnienia przez źródło światła,<br />
jak i jego szkodliwym wpływem na<br />
obiekty muzealne. Jest to istotne w przypadku<br />
obiektów o szczególnej wartości<br />
muzealnej i dużej wrażliwości na działanie<br />
światła. Dolna granica natężenia<br />
oświetlenia umożliwia dobre rozróżnianie<br />
szczegółów. Górna wynika z ograniczenia<br />
skutków działania światła. W przypadku,<br />
gdy nie stosuje się filtrów ograniczających<br />
szkodliwe promieniowanie UV lub<br />
nie korzysta z oświetlenia pośredniego<br />
dla przedmiotów wrażliwych na działanie<br />
światła, zaleca się zmniejszenie natężenia<br />
oświetlenia.<br />
Równomierność oświetlenia<br />
Oprócz zachowania odpowiednich<br />
poziomów natężenia oświetlenia należy<br />
pamiętać o równomierności oświetlenia<br />
na płaszczyźnie oświetlanej. Poziomy<br />
wymagane do oświetlenia pomieszczenia<br />
są także wykorzystywane do oświetlenia<br />
wnętrza. Ważne jest także oddanie klimatu<br />
epoki, w której zostały wykonane<br />
prezentowane zbiory.<br />
Wymagania normatywne<br />
Wymagania jakościowe i ilościowe<br />
Fot. 2. Wystawa w Muzeum Włókiennictwa w Łodzi<br />
dotyczące oświetlenia pomieszczeń zamieszczone<br />
zostały w Polskiej Normie<br />
PN-EN 12464-1 [3]. Norma ta odnosi się<br />
również do oświetlenia wnętrz muzealnych.<br />
Nie ogranicza jednak w żaden<br />
sposób projektantów, gdyż nie narzuca<br />
stosowania technik oświetlania. Wspomaga<br />
natomiast dowolność stosowania<br />
różnych źródeł światła. Rozkład natężenia<br />
oświetlenia pomiędzy polem pracy,<br />
a otoczeniem wpływa na człowieka pod<br />
kątem jego efektywności pracy. Samo<br />
natężenie oświetlenia w obszarze jego<br />
bezpośredniego otoczenia powinno być<br />
związane z natężeniem w polu pracy.<br />
Oczywiście może być od niego mniejsze,<br />
jednak musi zapewniać odpowiedni rozkład<br />
luminancji w obszarze widzianym.<br />
Norma sugeruje, by zostały w tym wypadku<br />
spełnione wymienione zależności [4].<br />
Poziom natężenia oświetlenia w obszarze<br />
zadania i jego bezpośredniego otoczenia<br />
przedstawiony został w tabeli 1.<br />
Obszar<br />
Obszar<br />
zadania bezpośredniego<br />
otoczenia<br />
≥7<strong>50</strong> <strong>50</strong>0<br />
<strong>50</strong>0 300<br />
300 <strong>200</strong><br />
E obszaru zadania<br />
≤<strong>200</strong><br />
wzrokowego (Etask)<br />
Tabela 1. Poziom natężenia oświetlenia w obszarze<br />
zadania i jego bezpośredniego otoczenia.<br />
Źródło: Opracowanie własne na podstawie Polskiej<br />
Normy Oświetleniowej PN-EN 12464.1:<strong>200</strong>4.<br />
Różnicowanie poziomów natężenia<br />
oświetlenia<br />
Różnice w poziomach natężenia<br />
oświetlenia pola wzrokowego i jego<br />
bezpośredniego otoczenia w muzeach<br />
wynikają z doświetlania obszarów zadania<br />
wzrokowego dodatkowymi źródłami<br />
oświetlenia miejscowego. Zmiany<br />
poziomu natężenia oświetlenia powyżej<br />
sugerowanych poziomów mogą doprowadzić<br />
do odczucia niewygody u odwiedzających,<br />
szczególnie tam, gdzie<br />
układ pomieszczeń jest powtarzający się<br />
i wymaga skupienia u odbiorcy.<br />
Przy oświetlaniu wnętrz muzealnych<br />
wymaga się osiągnięcia wystarczającej<br />
równomierności oświetlenia na oświetlanej<br />
płaszczyźnie oraz w całym pomieszczeniu.<br />
Płaszczyzną oświetlenia może<br />
być dowolny przedmiot. Osiągnięcie nieznacznej<br />
nierównomierności może być<br />
pomocne w celu podkreślenia wartości<br />
szczególnie istotnych eksponatów. Celem<br />
projektanta nie jest tutaj stworzenie<br />
idealnej równomierności. Muzeum ma<br />
tworzyć odpowiedni klimat, a osiągnięcie<br />
pewnej nierównomierności pomaga<br />
zaakcentować wybrane miejsca i punkty<br />
w pomieszczeniu. Projektant oświetlenia,<br />
opierając się na wyczuciu tematu oraz<br />
bazując na doświadczeniu, ustala strategię<br />
oświetlenia poszczególnych sal.<br />
Im oświetlenie bardziej zaskakuje widza,<br />
tym ma on większą ochotę tam wejść<br />
i dać się prowadzić przez światło. Nie<br />
znajdują tutaj zastosowania szablonowe<br />
schematy oświetleń, ono musi być dobre,<br />
nie może stwarzać problemów w odbiorze.<br />
Najpierw należy dobrać oświetlenie<br />
do konkretnych eksponatów, a następnie<br />
dopasować je do całej sali. Odwrotna<br />
droga postępowania wydaje się nieuzasadniona.<br />
Często zauważyć można<br />
sale, w których projektantowi zależy na<br />
możliwie dużej ich nierównomierności.<br />
W każdym przypadku wymagania zależą<br />
od projektanta. Uważa się, że dobra<br />
równomierność w polu zadania istnieje<br />
wtedy, gdy spełnione są następujące<br />
warunki:<br />
E<br />
E<br />
min ≥<br />
śr<br />
0,<br />
8<br />
Emax<br />
oraz ≤ 1,<br />
2<br />
E<br />
Wymagania te są wysokie i nie zawsze<br />
ich spełnienie jest w każdym przypadku<br />
uzasadnione. Jest to jednak pożądane<br />
śr