22 advision acron 50, 100, 200 - brilum
22 advision acron 50, 100, 200 - brilum
22 advision acron 50, 100, 200 - brilum
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
62 TECHNIKA ŚWIETLNA<br />
można poczuć się przytłoczonym jego<br />
wielkością.<br />
Na efekt odbioru pomieszczenia wpływa<br />
ponadto wiele innych czynników, takich<br />
jak rodzaj światła w pomieszczeniu,<br />
kierunek jego padania, współczynnik<br />
odbicia przedmiotów oraz indywidualne<br />
cechy obserwatora.<br />
Muzea i galerie powinny być podzielone<br />
na specjalne strefy o podobnych<br />
zakresach wymaganych przeglądów<br />
i kontroli otoczenia oraz oświetlenia. Pod<br />
względem kontroli otoczenia zaleca się,<br />
aby eksponaty o podobnej wrażliwości na<br />
temperaturę i światło były zgrupowane<br />
w tych samych pomieszczeniach. Można<br />
wtedy zapewnić rygorystyczne kontrole<br />
oświetlenia w wybranych salach [10].<br />
Należy brać pod uwagę czas ekspozycji<br />
oraz zaplanowanie systemu kontroli tak,<br />
aby zapewnił on oświetlenie tylko wtedy,<br />
kiedy jest to niezbędne. Względy ochrony<br />
wymagają, aby projektant zapewnił<br />
oświetlenie alternatywne, które nie działa<br />
na eksponaty bezpośrednio. Może być<br />
ono wtedy wykorzystywane przy pracach<br />
porządkowych. Inne rozwiązania to<br />
stosowanie wyłączników, które załączają<br />
światło tylko wtedy, kiedy zadziała detektor<br />
ruchu oraz stosowanie wyłączników<br />
czasowych. Dopuszcza się jeszcze oświetlenie<br />
dynamiczne, które albo rozjaśnia<br />
albo ściemnia światło w zależności od<br />
potrzeb. Aby obliczyć dopuszczalny czas<br />
ekspozycji, należy wziąć wartość średnią<br />
natężenia oświetlenia, w jakim eksponat<br />
będzie oświetlany w czasie. W tym przypadku<br />
bierze się pod uwagę eksponaty<br />
o średniej i dużej wrażliwości. Zaleca się<br />
wprowadzenie specjalnych sal z materiałami<br />
o podwyższonej wrażliwości oraz<br />
zakomunikowanie zwiedzającym zakazu<br />
używania lamp błyskowych. Trudno wyegzekwować<br />
od zwiedzających muzeum,<br />
aby przy wybranych eksponatach oraz<br />
w niektórych salach nie używali lamp<br />
błyskowych. Jest to trudne w realizacji,<br />
ponieważ tworzy się wtedy bałagan organizacyjny.<br />
W tym wypadku zaleca się<br />
wprowadzenie zakazu używania lamp<br />
błyskowych w całym muzeum.<br />
W przypadku, gdy poziom natężenia<br />
oświetlenia jest większy niż <strong>50</strong> lx, a wy-<br />
Ultrafiolet<br />
Promieniowanie z ultrafioletowego<br />
zakresu widma (UV, promieniowanie ultrafioletowe,<br />
nadfiolet) to promieniowanie<br />
elektromagnetyczne o długości fali<br />
krótszej niż światło widzialne i dłuższej<br />
niż promieniowanie rentgenowskie (ang.<br />
X-rays). Oznacza to zakres długości od <strong>100</strong><br />
nm do 380 nm. Słowo „ultrafiolet” oznacza<br />
„powyżej fioletu”. Utworzone zostało<br />
z łacińskich słów „ultra” (ponad) i słowa<br />
„fiolet” oznaczającego barwę najmniejszej<br />
długości fali w świetle widzialnym.<br />
Dawniej było nazywane promieniowaniem<br />
„pozafiołkowym” [11].<br />
„Międzynarodowa Komisja Oświetleniowa<br />
(CIE) zaproponowała podział nadfioletu<br />
na trzy pasma (UV-A, UV-B, UV-C).<br />
Podobnie postąpiono z podczerwienią,<br />
dzieląc ją również na trzy pasma - IR-A<br />
bliska podczerwień, IR-B średnia podczerwień,<br />
IR-C daleka podczerwień”<br />
[1]. Zakresy widmowe ultrafioletu<br />
przedstawia rysunek 2.<br />
Najbardziej szkodliwe jest<br />
promieniowanie ultrafioletowe<br />
oraz podczerwone, dlatego do<br />
lamp fluorescencyjnych oraz<br />
lamp halogenowych należy<br />
stosować filtry eliminujące wysoki<br />
poziom promieniowania<br />
UV. Fale nadfioletowe zwane<br />
promieniowaniem UV mają długość<br />
poniżej 380 nm i wprowadzają<br />
największe uszkodzenia<br />
w eksponatach. Bardzo istotnym<br />
czynnikiem jest eliminacja<br />
promieniowania ultrafioletowego<br />
i podczerwonego.<br />
W tym celu należy zastosować<br />
filtry hamujące poziom<br />
promieniowania UV do światła<br />
naturalnego, neonowego oraz<br />
Fot. 6. Wystawa w Muzeum Włókiennictwa w Łodzi<br />
lamp fluorescencyjnych i halogenowych.<br />
W celu blokowania<br />
promieniowania UV na źródła<br />
stawa składa się z obiektów wrażliwych, światła nakłada się filtry akrylowe, któ-<br />
czas wystawy powinien być zmniejszony rych zasada działania polega na zmniej-<br />
tak, aby nie przekroczyć dopuszczalnych szaniu intensywności w kierunku środka<br />
wartości. Zaleca się, żeby materiały wy- filtru. Zaleca się stosowanie filtrów UV na<br />
sokiej wrażliwości nie były wystawiane wszystkie źródła światła, a także na miej-<br />
na długich ekspozycjach. Łatwiej jest sca przeszklone, aby chronić eksponaty<br />
kontrolować oświetlenie, jeżeli wyeli- przed dostępem światła słonecznego.<br />
minowane zostanie światło dzienne. Filtry mineralne wytrzymują wysokie<br />
Dla niektórych eksponatów (instalacji) temperatury i są bardziej skuteczne, przy<br />
oświetlenie dzienne stanowi jego inte- stosowaniu oświetlenia punktowego.<br />
gralną całość i decyduje o jego odbiorze. Ze względów konserwatorskich zaleca