16.01.2013 Views

22 advision acron 50, 100, 200 - brilum

22 advision acron 50, 100, 200 - brilum

22 advision acron 50, 100, 200 - brilum

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

60 TECHNIKA ŚWIETLNA<br />

Fot. 5. Bruno Schulz – Republika Marzeń”, Teatr Wielki-Opera Narodowa, Muzeum Teatralne Warszawa <strong>200</strong>3<br />

nych ku południu niż tych skierowanych<br />

na północ.<br />

Modelowanie oświetlenia<br />

Modelowanie oświetlenia w muzeach<br />

wykorzystuje się, aby wytworzyć równowagę<br />

lub kontrast pomiędzy światłem<br />

kierunkowym, a rozproszonym. Kryterium<br />

to jest szczególnie istotne przy wnętrzach<br />

muzealnych. Ogólny wygląd wnętrza ulega<br />

poprawie, gdy kształt i powierzchnia<br />

znajdujących się w nim eksponatów ukazane<br />

są w dość wyrazisty sposób. Ma to<br />

miejsce, gdy światło dociera głównie z<br />

jednego kierunku, wówczas cienie, które<br />

mają bardzo istotne znaczenie dla dobrego<br />

modelowania tworzą się bez wyraźnego<br />

nieładu i mają uporządkowany szereg.<br />

Zastosowane oświetlenie nie może być<br />

zbytnio kierunkowe, gdyż wytworzy za<br />

ostre cienie, ani zbyt rozproszone, gdyż<br />

wtedy otoczenie może stać się dość monotonne.<br />

Konsekwencją tego może być<br />

to, że środowisko uzyska efekt nieciekawy<br />

i bez wyrazu [6].<br />

Sztuka wzrokowego<br />

prowadzenia widza<br />

Odpowiednie zaplanowanie drogi<br />

zwiedzania muzeum wpływa w dużej<br />

mierze na satysfakcję widza. Umożliwia<br />

zapoznanie się z całością zbiorów bądź<br />

tylko z wybraną ich częścią i najcenniejszymi<br />

eksponatami. Prowadzenie widza<br />

po takiej drodze można wspomóc<br />

dobierając stosowne oświetlenie. Przy<br />

planowaniu drogi zwiedzania nie jest<br />

wskazane ustawianie blisko siebie stref<br />

(sal, pomieszczeń) o różnych poziomach<br />

oświetlenia. Ma to zły wpływ na prowadzenie<br />

wzrokowe widza oraz przystosowanie<br />

wzroku obserwatorów do odmien-<br />

nych warunków panujących w sąsiednich<br />

pomieszczeniach. Zazwyczaj projektanci<br />

planują układ eksponatów według określonych<br />

kategorii. Ma to duże znaczenie<br />

dla odbioru wystawy przez widza. W samym<br />

muzeum powinny być wyznaczone<br />

szlaki główne, oraz szlaki wewnętrzne dla<br />

eksponatów w salach. Podział szlaków<br />

wewnętrznych musi wiązać się z ważnością<br />

eksponatów. Podczas projektowania<br />

wnętrza muzeum należy pamiętać o zachowaniu<br />

równowagi pomiędzy wolnym<br />

miejscem w muzeum, a miejscami do<br />

koncentracji. Czas na zwiedzanie nie powinien<br />

przekraczać 1 godziny z uwagi na<br />

możliwości koncentracji człowieka. Układ<br />

eksponatów powinien być taki, aby wrażenia<br />

oglądającego następowały stopniowo.<br />

Jeżeli zamierzone jest zaakcentowanie<br />

wybranego obrazu kosztem innych,<br />

należy wprowadzić kontrast oświetlenia<br />

tego obrazu z otoczeniem.<br />

Psychologia widzenia widza<br />

Wchodząc do pomieszczenia, widz<br />

stara się od razu ogarnąć je wzrokiem.<br />

Pierwsze wrażenie decyduje o dalszym<br />

odbiorze i późniejszym samopoczuciu.<br />

Zależy między innymi od koloru pomieszczenia,<br />

jego wystroju, gablot użytych<br />

do prezentacji eksponatów oraz światła<br />

użytego do oświetlenia. Światło nadaje<br />

wnętrzu indywidualny i niepowtarzalny<br />

charakter. Mimo, że wnętrza będą zawsze<br />

takie same, to zmieniając oświetlenie<br />

można manipulować jego charakterem.<br />

Wnętrze muzeum, prezentujące nawet<br />

najciekawsze zbiory, przy złym oświetleniu<br />

nie będzie w ogóle widoczne.<br />

Stosując dobre oświetlenie można wydobyć<br />

„myśl przewodnią” pomieszczenia<br />

i nadać mu klimat stosowny do umieszczonych<br />

ekspozycji.<br />

Każde muzeum w zależności od prezentowanych<br />

zbiorów wymaga innego rodzaju<br />

oświetlenia. W nielicznych przypadkach można<br />

używać tylko oświetlenia ogólnego. Jednak<br />

w większości pomieszczeń wymaga się także<br />

stosowania oświetlenia miejscowego, jako<br />

oświetlenia pomocniczego.<br />

Należy pamiętać, że oświetlenie, to zawsze<br />

próba przekazania odbiorcy pewnej ekspresji<br />

oraz przeniknięcia do jego duszy. Jest to wysiłek<br />

zainteresowania go przekazem, a przy tym<br />

uchwycenia i zatrzymania na dłuższą chwilę<br />

jego uwagi. Są to kwestie niezmiernie ważne,<br />

gdyż dobra wystawa jest obecnie tak samo<br />

ważna jak ekspozycja w sklepie, która reklamuje<br />

jego wnętrze. Oświetlenie to gra światła i cienia,<br />

miejsc jasnych i ciemnych, światła oraz jego<br />

braku. To od projektanta zależy, jaki będzie<br />

odbiór wystawy przez obserwatora.<br />

Używanym parametrem, informującym<br />

o oddziaływaniu oświetlenia na odbiorcę jest<br />

wskaźnik akcentu świetlnego (Tabela 2). Wskaźnik<br />

ten podaje się jako stosunek ilości światła<br />

na oświetlanym obiekcie do ilości światła w pomieszczeniu.<br />

Im stosunek ten jest większy, tym<br />

łatwiej jest osiągnąć silniejszy akcent świetlny<br />

na oświetlanym eksponacie. Uzyskiwane efekty<br />

wahają się od efektu dramatycznego przy<br />

względnie niskim poziomie oświetlenia ogólnego<br />

do zauważalnego efektu świetlnego, przy<br />

stosunku 2:1. Wartościami pośrednimi, które<br />

mają wpływ na wskaźnik akcentu świetlnego<br />

są również współczynniki odbicia materiałów,<br />

z których wykonany jest eksponat [7].<br />

L.p. Efekt / Wskaźnik akcentu<br />

świetlnego<br />

1 Zauważalny efekt wizualny (wskaźnik<br />

akcentu 2:1)<br />

2 Słaby efekt teatralny<br />

(wskaźnik akcentu 5:1)<br />

3 Efekt teatralny<br />

(wskaźnik akcentu 15:1)<br />

4 Efekt dramatyczny<br />

(wskaźnik akcentu 30:1)<br />

5 Efekt bardzo dramatyczny (wskaźnik<br />

akcentu <strong>50</strong>:1)<br />

Tabela 2. Wskaźnik akcentu świetlnego<br />

Źródło: P. Oziemblewski Oświetlenie dekoracyjne<br />

i akcentujące, „Widzieć więcej” nr 1(5)/<strong>200</strong>5 - Philips<br />

Lighting, Kwartalnik Klubu Światła, maj <strong>200</strong>5.<br />

Światło i jego barwa, tworząc klimat świetlny<br />

pomieszczenia, oddziaływują pośrednio<br />

na ludzką psychikę i estetykę wnętrza. Barwa<br />

dobrana nieodpowiednio do wystawy, może

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!