22 advision acron 50, 100, 200 - brilum
22 advision acron 50, 100, 200 - brilum
22 advision acron 50, 100, 200 - brilum
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
się, aby każde źródło światła posiadało<br />
filtr UV. Filtry te powinny być okresowo<br />
kontrolowane w celu sprawdzenia, czy<br />
ich wydajność nie spadła poniżej minimalnego<br />
poziomu oraz czy są właściwie<br />
zamontowane.<br />
Promieniowanie to niesie energię,<br />
która zapoczątkowuje reakcje fotochemiczne<br />
w eksponatach. W przypadku<br />
obrazów można zaobserwować zmianę<br />
ich barwy oraz pęknięcia na powierzchni.<br />
Taką samą szkodę niesie promieniowanie<br />
podczerwone o długości powyżej zakresu<br />
widzialnego 780 nm. Promieniowanie<br />
to, w przeciwieństwie do nadfioletowego,<br />
powoduje zwiększenie temperatury<br />
ponad poziom otoczenia. Zjawisko to<br />
zachodzi tym intensywniej, im obiekty<br />
mają ciemniejszy kolor.<br />
Reasumując średni oraz daleki nadfiolet<br />
są najbardziej szkodliwe. Promieniowania<br />
te są niewidzialne dla ludzi,<br />
gdyż znajdują się poza zakresem widzialnym.<br />
Nie są potrzebne do prawidłowego<br />
widzenia obiektów, więc należy w jak<br />
największym stopniu ograniczać je. Tak<br />
samo należy postępować w miejscach,<br />
w których występuje dostęp światła z zewnątrz.<br />
Istotna jest również zawartość<br />
wilgoci w eksponatach oraz ich stopień<br />
wrażliwości na światło. Czynnikami pomocnymi<br />
mogą być również unikanie<br />
wysokich poziomów natężenia oświetlenia,<br />
stosowanie klimatyzacji w miejscach<br />
szczególnie narażonych poprzez<br />
zainstalowanie dużej ilości źródeł światła<br />
na zwiększenie temperatury oraz respektowanie<br />
zasad ograniczających czas wystawiania<br />
obiektów na działanie oświetlenia.<br />
W zależności od tych wszystkich<br />
czynników zmienia się ich stopień czułości.<br />
Promieniowanie UV w warunkach<br />
względnej wilgotności powietrza, która<br />
wynosi 70% oraz temperaturze 20ºC,<br />
czyli takich, jakie panują w muzeach są<br />
głównym czynnikiem do rozwoju różnych<br />
grzybów. Później w procesie metabolicznym<br />
przyspieszonym promieniowaniem<br />
widzialnym i UV zmieniają kolor i niszczą<br />
papier, skórę oraz drewno.<br />
Poprawne oświetlenie muzeum powinno<br />
spełniać jednocześnie kilka celów.<br />
Przy zachowaniu właściwego stylu wystawy<br />
musi zarówno spełniać wymogi konserwacyjne.<br />
Wielkość promieniowania<br />
nadfioletowego nie może przekraczać 75<br />
mW/lm, natomiast dla materiałów szcze-<br />
gólnie wrażliwych na światło 10 mW/lm.<br />
Dla tych obiektów oświetlenie w ciągu<br />
roku nie może przekroczyć 12.<strong>50</strong>0 luksogodzin<br />
przy natężeniu <strong>50</strong> lx. Dla pozostałych<br />
obiektów 33.600 luksogodzin<br />
w ciągu roku. Planowanie oświetlenia<br />
powinno uwzględniać szkodliwy wpływ<br />
światła na poszczególne składniki eksponatów,<br />
uwzględniając jednocześnie<br />
ich właściwości fizyczne. Planowanie to<br />
powinno następować po porozumieniu<br />
z konserwatorem sztuki.<br />
Używane źródła światła powinny<br />
być wysokiej jakości, nie wydzielać gazów<br />
(ozonu), nie nagrzewać się i dawać<br />
stabilne światło. Oświetlenie obiektów<br />
muzealnych jest bardzo ważne, dlatego<br />
też konserwator zabytków musi kontrolować<br />
i rejestrować liczbę luksogodzin<br />
przypadających w ciągu roku na konkretny<br />
eksponat. Pomocnym przy tym<br />
urządzeniem jest luksomierz. W tabeli<br />
3 podane zostały zalecenia dotyczące<br />
warunków oświetlania dzieł sztuki.<br />
Wartości natężenia i czasu podane<br />
w powyższej tabeli dotyczą promieniowania,<br />
z którego zostało wyeliminowane<br />
lub też bardzo ograniczone promieniowanie<br />
nadfioletowe. W przeciwnym wypadku<br />
wysiłek włożony w utrzymanie na<br />
niskim poziomie natężenia oświetlenia<br />
i czasu oświetlenia pozostanie bezowocny,<br />
tzn. niszczące zmiany w dziełach<br />
sztuki będą zachodziły. W przypadku<br />
obiektów bardzo wrażliwych na światło<br />
wartości natężenia i czasu mogłyby być<br />
niejednokrotnie zwiększone po przeprowadzonej<br />
analizie odporności konkretnego<br />
obiektu. Jeżeli jednak nie jest<br />
możliwe przeprowadzenie dokładnych<br />
badań odporności należy stosować się<br />
do wymagań.<br />
Łukasz Anikiej<br />
TECHNIKA ŚWIETLNA 63<br />
Bibliografia<br />
[1] L. Leniarski<br />
Oświetlenie muzeów – sprzęt i systemy<br />
oświetleniowe, Technika Świetlna 1996<br />
Poradnik – Informator<br />
[2] J. Bąk<br />
Technika oświetlania,<br />
Państwowe Wydawnictwo Naukowe,<br />
Warszawa 1981<br />
[3] PN-EN 12464-1<br />
Światło i oświetlenie. Oświetlenie miejsc<br />
pracy Część 1: Miejsca pracy we wnętrzach,<br />
PKN <strong>200</strong>4<br />
[4] A. Wolska, A. Pawlak<br />
Syntetyczna charakterystyka oświetlenia<br />
elektrycznego na stanowiskach pracy<br />
Strona internetowa:<br />
www.ciop.pl/15835.html<br />
[5] W. Pabjańczyk<br />
Zasady racjonalnego oświetlenia<br />
Technika świetlna Poradnik-Informator<br />
Warszawa<br />
[6] Strona internetowa: www.ciop.pl/11583<br />
[7] P. Oziemblewski<br />
Oświetlenie dekoracyjne i akcentujące<br />
Widzieć więcej, nr 1(5)/<strong>200</strong>5<br />
Philips Lighting<br />
[8] J. Niezgoda<br />
Architektura wnętrz obiektów handlowych.<br />
Oświetlenie, kolor, proporcje, cz.1<br />
[9] A. Mingozzi, S. Bottiglioni<br />
Enhance daylight inside museums.<br />
[10] D. Szubert<br />
Nowe tendencje w projektowaniu<br />
oświetlenia muzeów i galerii sztuki<br />
Konferencja naukowa Zarządzanie procesami<br />
inwestycyjnymi w budownictwie<br />
Politechnika Krakowska<br />
[11] Strona internetowa<br />
www.pl.wikipedia.org<br />
[12] Strona internetowa:www.bn.gov.pl/doc/<br />
b_tarcza/zalecenia_konserwatorskie.doc<br />
Wystawy prezentowane na fotografiach 2, 3, 6<br />
pochodzą z Muzeum Włókiennictwa w Łodzi<br />
Zdjęcia: Sylwia Sokolnicka<br />
Wystawy prezentowane na fotografiach 1, 4, 5<br />
powstały w latach <strong>200</strong>2 - <strong>200</strong>9.<br />
Projekty scenografii wystaw:<br />
Żaneta Govenlock i Violetta Damięcka<br />
Oświetlenie wystaw zaprojektowane<br />
i zrealizowane przez:<br />
03-936 Warszawa<br />
ul. Bajońska 13<br />
tel.: (<strong>22</strong>) 616-36-55<br />
fax: (<strong>22</strong>) 616-35-14<br />
e-mail: studio@studiogovenlock.pl