uwarunkowania rozwoju zrównoważonej gospodarki opartej

społecznego potencjału produkcyjnego i są jednym z głównych źródeł bogactwa społecznego.
Dlatego też obszary te należy intensywnie rozwijać.
Przed każdym odniesieniem do potencjału produkcyjnego kapitału ludzkiego
należy jednakże podkreślić, że dostęp do edukacji i nauki dla każdego, możliwość pozyskania
kapitału wiedzy, to jest „tworzenie” kapitału ludzkiego samo w sobie jest
ważnym momentem zrównoważonego rozwoju, ponieważ dotyka fundamentalnej
zasady sprawiedliwości – tutaj w rozumieniu równości szans. Jak pokazuje dyskusja
na temat digital divide (wykluczenia cyfrowego), równość szans nie istnieje ani na
płaszczyźnie globalnej, ani krajowej, ani regionalnej.
Badania powinny przyczynić się do zapewnienia jakości życia, zachowania podstaw
życiowych oraz zapewnienia siły gospodarczej. W tym sensie polityka badawcza
niemieckiego rządu federalnego kieruje się zasadą „badania dla ludzi”. W „Raporcie
rządu federalnego o edukacji na rzecz zrównoważonego rozwoju” (styczeń 2002)
zostało ujęte to tak: Strategiczne ukierunkowanie na badania dla ludzi sięga w swojej
rozpiętości od badań nad genomem i badań w dziedzinie zdrowia przez mieszkalnictwo
i budownictwo, przyszłe systemy drogowe i produkcyjne po intensywną dyskusję na temat
konsekwencji etycznych i społecznych nowych technologii 31 (…) Przy ukierunkowaniu
badań na model zrównoważonego rozwoju szczególne znaczenie zyskują następujące
aspekty: (...) ukierunkowanie badania według obszarów potrzeb, (...) włączenie aktorów
społecznych w proces rozwoju i wyjaśnienia kwestii badawczych oraz uwzględnienie
możliwych, długofalowych skutków innowacji. (...). Oczywiste staje się tym samym duże
pole napięć, w którym badania poruszają się w ramach zrównoważonego rozwoju, przy
czym znakomite znaczenie przypisuje się podejściom inter- i transdyscyplinarnym” 32 .
Społeczny rozwój w kierunku zrównoważonego rozwoju nie może powieść się bez
innowacyjnych koncepcji edukacyjnych i szeroko zakrojonej komunikacji 33 , ponieważ
realizacja tego modelu wymaga również jego akceptacji i wsparcia w społeczeństwie.
34 Oznacza to z jednej strony, że aspekty zrównoważonego rozwoju (w odniesieniu
do grupy docelowej i odpowiednie dla niej) muszą być komunikowane, prezentowane
i przekazywane, i że z drugiej strony wiedza musi być „przeobrażana” w gotowość,
zdolność i aktywność działania (kompetencja kształtowania): Edukacja ma między
innymi przekazywać wiedzę i kompetencje, które umożliwiają uczestnictwo i aktywne
kształtowanie zrównoważonego, trwałego życia i gospodarowania. Celem jest wspieranie
dyspozycji do samostanowiącego i autonomicznego działania, a nie tylko zwykłe
ćwiczenie sposobów zachowań. Edukacja na rzecz zrównoważonego rozwoju ma rozwijać
i wspierać potencjał twórczy jednostki, jej umiejętność komunikacji i współpracy
31 BMBF – Bundesministerium für Bildung und Forschung (2002): Bericht der Bundesregierung
zur Bildung für eine nachhaltige Entwicklung, Bonn (BMBF, Referat Öffentlichkeitsarbeit), S. 11.
32 Ibidem, S. 12.
33 O. Parodi, Personal Sustainability – Including Body and Soul: The Karlsruhe School of Sustainability,
in: Sustainable Development – The Cultural Perspective. Concepts – Aspects – Examples,
eds. G. Banse, G. Nelson, O. Parodi, Berlin 2011 (in print).
34 Odsyłamy do powiązań cywilno-społecznych, których nie można tutaj omówić H. Badura, Die
Informationsgesellschaftspolitik Europas und der Stellenwert des Menschen, in: Visionen der
Informationsgesellschaft 2016, Hgs. G. Banse, A. Kiepas, Berlin 2008, S. 107-117.
43