Glasnik 41-42 - Hrvatsko građansko društvo Crne Gore-Kotor
Glasnik 41-42 - Hrvatsko građansko društvo Crne Gore-Kotor
Glasnik 41-42 - Hrvatsko građansko društvo Crne Gore-Kotor
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
ačava jedna. Sagrađen sa drvom<br />
borovim i česvinom, zabien<br />
sa čavlima gvozdenim<br />
pokositrenim. Očitujem da<br />
sam podpuno bio plaćen i da<br />
nemam ikakva zahtjeva i to<br />
pod obvezom prisežbe. “Ovu<br />
svjedodžbu je Vidov sin Đildo<br />
Vučinović, rođen 1887. podnio<br />
uz molbu Carsko-Kraljevskom<br />
Poglavarstvu Meljine<br />
,,da bi blagoizvoljelo udijeliti<br />
mu dozvolu za prevažanje<br />
putnika (licenza di battellante)<br />
u području tog C.K. Poglavarstva“.<br />
Nabić Niko, rođen u Dubrovniku<br />
1846. godine, zatražio je<br />
30. svibnja 1912. od pomorskih<br />
vlasti u Boki dozvolu za<br />
prijevoz putnika ,,pošto u Lepetanima<br />
ne obstoje nego dva<br />
vozača obskrbljena sa dozvolom,<br />
a isti su više puta odsutni,<br />
tako da nema ko da putnike<br />
preveze.“ Dobio je dozvolu<br />
za prijevoz putnika, ali sa<br />
unajmljenom lađom ,,Slobodan“<br />
kod vlasnika Frana Vučinovića<br />
iz Lepetana. Guc<br />
,,Slobodan“, dužine 4,10 m,<br />
širine 1,45 i visine 65 cm, izgradio<br />
je Andrija Sessa sa Korčule<br />
20. prosinca 1901. Brodić<br />
od jedne tone bio je sagrađen<br />
od murovine i borovine sa galvaniziranim<br />
zakivcima. Brodograditelj<br />
(Il costruttore navale)<br />
je pod zakletvom potvrdio da<br />
je u potpunosti isplaćen.<br />
I drugim Bokeljima koji su se<br />
bavili ribanjem barke su gradili<br />
korčulanski majstori. Gajeta<br />
Vasa Milinovića iz Risna,<br />
od 2 tone i dugačka 2 metra, a<br />
široka 1,85 m, bila je sagrađena<br />
na Korčuli 1905. godine.<br />
Majstor Stjepan Bonvardo sa<br />
Korčule za račun Đura Like iz<br />
Herceg Novoga godine 1912.<br />
sagradio je barku pod imenom<br />
,,Topla“, dužine 5, 50 m, ,,od<br />
česvine i borova drva, a zabivena<br />
galvaniziranim čavlima“.<br />
Barka je vlasniku bila potrebna<br />
za ribarski obrt i to sa dvije<br />
popunice, parangalima i vršama.<br />
Već spomenuti Vicko<br />
Sessa pok. Antona 1912. godine<br />
sagradio je barku ,,drvetom<br />
česvinom, murovinom i borovinom“<br />
dugu 5 m za račun Todora<br />
S. Zlokovića iz Bijele. Nosila<br />
je ime ,,Senka“. Saznajemo<br />
da su se mreže popunice<br />
tada nabavljale kod tvrtke Vittorio<br />
Grego i kod tvrtke Luigi<br />
Perich, obje u Trstu.<br />
Neki su, pak, kupili gotovu<br />
barku od vlasnika sa Korčule.<br />
Tako je Božo (Natale) Dragomanović<br />
iz Boke 4. travnja<br />
1910. kupio barku ,,Giovanni“<br />
od Vicka Fabrisa sa Korčule za<br />
iznos od 80 kruna.<br />
Za potrebe svjetionika na<br />
školju Sv. Nikola u Budvi<br />
1908. godine bila je naručena<br />
barka kod Lovra Depolo u<br />
Korčuli koji je imao svoj škver,<br />
u dokumentu naslovljen kao<br />
Premiato Cantiere Costruzione<br />
Navale in Curzola. Sam Depolo<br />
radio je za račun I.R. Ratne<br />
mornarice Trsta, Istre i<br />
Dalmacije i za račun I.R. Financijalnog<br />
ureda.<br />
Drvene barke danas nestaju.<br />
Ustupaju mjesto čamcima<br />
proizvedenim od plastike čije<br />
je održavanje, doduše, lakše.<br />
Nije potrebno kalafatavanje,<br />
odnosno uvlačenje stupe (pamučne<br />
pređe) između bočnih<br />
drvenih lajsni da čamac ne bi<br />
propuštao vodu i saniranje<br />
barke iz godine u godinu. Sačuvajmo,<br />
stoga, pored termina<br />
kalafatavanje još nekoliko riječi<br />
iz glosara vezanog za barku.<br />
Kobilica ili kolumba obavezno<br />
od murovine bila bi kičmeni<br />
stub barke. Poprečna rebra na<br />
kobilici su korbe, što zajedno<br />
čini kostur barke. Preko rebara<br />
idu bočne lajsne od borovine,<br />
tzv. madijeri. Tu je zatim<br />
škarmadura u koju je uglavljen<br />
drveni škaram, a štrop ili<br />
kožnik vezuje veslo za škaram.<br />
Na pramcu madijeri su vezani<br />
za kobilicu, a na krmi su poprečne<br />
ivice madijera spojene<br />
srcolikom drvenom stranom,<br />
odnosno zrcalom. Mala barka<br />
ravnoga dna nazivala se batana.<br />
Evo, na kraju, i malo statističkih<br />
podataka. U listopadu<br />
1906. godine u Tivtu je bilo 4<br />
gajete i 9 barki tipa guc; u Lastvi<br />
2 gajete i 9 guceva; u Lepetanima<br />
jedna trabakula, 5<br />
gajeta, 12 guceva, a u Krtolima<br />
67 guceva. Barka tipa pasare<br />
nije zabilježena.<br />
49
Change language