ฉบับสมบูรณ์ - สถาบันพระปกเกล้า

สถาบันพระปกเกลา : การศึกษาเพื่อเสริมสรางความซื่อตรงในสังคมไทย
เสนอ : ศูนยสงเสริมและพัฒนาพลังแผนดินเชิงคุณธรรม
1.1) เด็กรับเอาวัฒนธรรมอยางตรงไปตรงมา ไมมีปฏิกิริยาตอบโตหรือ
กลั่นกรองวัฒนธรรมแตอยางใด (Passive Recipient)
1.2) วัฒนธรรมมีความมั่นคงถาวร (Stable Culture) คงเสนคงวา
(consistent content) ไมขัดแยงกัน
1.3) กระบวนการขัดเกลาทางสังคมมีความสัมพันธกับกระบวนการ
ปฏิสัมพันธทางสังคมอื่นๆ อยางเปนเหตุเปนผลกัน แยกออกจากกันไดยาก และเกื้อหนุนการ
คงอยูของวัฒนธรรมอยางเปนระบบ
แนวคิดนี้มุงแสดงใหเห็นถึงพลังในเชิงอนุรักษของสังคม โดยพัฒนามา
จากวิชามานุษยา (Anthropology) ที่ศึกษาสังคมขนาดเล็ก มีเสถียรภาพสูง ไมเปลี่ยนแปลง
หรือเปลี่ยนแปลงแตนอย จึงทําใหมองเห็นภาพของการขัดเกลาทางสังคมในรูปของ
กระบวนการ ซึ่งทําใหสังคมดํารงอยูตามแบบฉบับเดิม
2) การขัดเกลาทางสังคม เปนกระบวนการควบคุมแรงดลสวนบุคคล
(Impulse control)
แนวคิดนี้มองวา กระบวนการขัดเกลาทางสังคม เปนกระบวนการจํากัด
ขอบเขตแรงกระตุนทางธรรมชาติของบุคคลที่ติดตัวมาแตกําเนิด ซึ่งหากปลอยใหมีผลตอ
พฤติกรรมโดยลําพังแลว อาจทําใหเกิดความระส่ําระสายในสังคมได กระบวนการทางสังคม
จึงทําหนาที่หลอหลอมใหบุคคลผันแปรพฤติกรรม ที่เกิดจากแรงกระตุนธรรมชาตินั้น ไป
ในทางที่สังคมยอมรับได
แนวคิดนี้มีที่มาจากทฤษฎีจิตวิเคราะห (Psycho-Analysis) ซึ่งมองวามนุษยมี
ความตองการทางธรรมชาติตาง ๆ ซึ่งมีมาแตกําเนิดกอนที่จะมาเปนสมาชิกของสังคม เชน
ความกาวราว หรือตัณหาของบุคคล ซึ่งบุคลิกภาพนี้ฟรอยด (Freud: นักทฤษฎีจิตวิเคราะห)
เรียกวา “อภิอัตตา” (Super Ego)
แนวคิดนี้เชื่อวาการควบคุมดวยการขัดเกลาทางสังคมไมใชวาจะกระทําไดผล
แกทุกคนเสมอไป แตโดยเฉลี่ยแลวสังคมประสบความสําเร็จในการปองกันมิใหคนสวนใหญ
ในสังคมแสดงออกซึ่งพฤติกรรม อันเกิดจากแรงกระตุนทางธรรมชาติสวนบุคคล ซึ่งกอใหเกิด
ความระส่ําระสายในสังคม
59