ჟურნალის ელექტრონული ვერსია - ფაკულტეტი - საქართველოს ...

იმ თავისებურებებზე, რაც ადრინდელი კვლევისას გამოვლინდა და რაც მათიშეწყვილების ძირითად ნიშანფაქტორად იქნა მიჩნეული. წარმოგიდგენთ მათ:უპირველეს ყოვლისა, ეს არის დაწყვილებული ქალაქების ტერიტორიულისიახლოვე – ზემოჩამოთვლილი წყვილების საქალაქო დასახლებათა შორის მანძილი 4კმ-დან 15 კმ-მდე ფარგლებში მერყეობს. ამ გარემოების მიუხედავად, შეწყვილებულისაქალაქო დასახლებები ინარჩუნებენ თავის ტერიტორიულ საზღვრებს და არ ერწყმიანერთმანეთს;შეწყვილებული ქალაქები ერთმანეთთან და შესაბამისი რაიონის სხვადასახლებებთან დაკავშირებულია განვითარებული საგზაო (საავტომობილო,სარკინიგზო) კომუნიკაციებით და მათ შორის ხორციელდება ინტენსიურისატრანსპორტო კავშირები. ეს უზრუნველყოფს როგორც მეწყვილე ქალაქებს შორისმოსახლეობის აქტიურ გადაადგილებას, ასევე მიმდებარე სოფლების მოსახლეობისმათთან მიმოსვლას.ჩატარებული ანკეტური გამოკვლევების ანალიზმა გვაჩვენა, რომ შეწყვილებულქალაქებს შორის აქტიური სატრანსპორტო კავშირის საფუძველზე ხორციელდებაინტენსიური ყოველდღიური დასახლებათაშორისი კომუნიკაცია. ესაა როგორცშრომითი ქანქარასებრი მიგრაციები, ისე მოსახლეობის რეგულარული გადაადგილებამომიჯნავე ქალაქში სავაჭრო-კულტურული და სხვა სახის მომსახურების მიღებისმიზნით.გამოვლინდა, რომ აღნიშნული მიგრაციული ნაკადების ინტენსივობა დამიმართულება დამოკიდებულია მეწყვილე ქალაქების სოციალურ-ეკონომიკურპროფილზე, მათში არსებული სამრეწველო თუ სავაჭრო-კულტურული ობიექტებისსიმძლავრეზე, ასევე ისტორიულად ჩამოყალიბებულ ადგილობრივ ტრადიციებზე.ანალიზით დადგინდა, რომ, როგორც წესი, ერთ-ერთი საქალაქო დასახლება უფრომეტი ძალით იზიდავს მეორეს. ამასთან, მისი მიზიდულობის ძალას განსაზღვრავს არაიმდენად მისი სიდიდე (მოსახლეობის რაოდენობა და ტერიტორიის ფართი) ანსტატუსი, არამედ ეკონომიკური პროფილი და მასში დასაქმების ადგილებისრაოდენობა. მაგალითად, დაბა კაზრეთში არსებულ სს ,,მადნეულსა” და შპს„კვარციტში“ 2000-მდე კაცია დასაქმებული და მათში შრომითი მიგრანტების ხვედრითიწილი 53%-ს შეადგენს. ამიტომ ქ. ბოლნისი, მიუხედავად იმისა, რომ ის რაიონულიცენტრია და მოსახლეობის რაოდენობითაც აღემატება დაბა კაზრეთს, იმყოფება მისიშრომითი მიზიდულობის ველში. ანალოგიური ვითარებაა ქარელი–აგარისა დასიღნაღი–წნორის წყვილებშიც.ზოგადად, შრომითი ქანქარასებრი მიგრაციები მნიშვნელოვან როლს ასრულებსდასაქმების მხრივ დომინანტური პოზიციის მქონე საქალაქო დასახლებებისყოველდღიურ ცხოვრებაში. აღმოჩნდა, რომ მათ ტერიტორიებზე განთავსებულსამრეწველო საწარმოებში შრომითი მიგრანტების ხვედრითი წილი შეადგენს მათიპერსონალის 35,5%-დან 65,7%-მდე [იხ. დიაგრამა N2].64