WOJEWÓDZTWA PODLASKIEGO – SEKTOR ROLNICTWA

More documents

Recommendations

Info

Wojewódzki Urzd Pracy w Biaymstoku Podlaskie Obserwatorium Rynku Pracy i Prognoz Gospodarczych ANALIZA KLUCZOWYCH SEKTORÓW WOJEWÓDZTWA PODLASKIEGO – SEKTOR ROLNICTWA Tabela 27. Sia przetargowa dostawców – producentów maszyn i urzdze rolniczych Czynnik 1. Stopie koncentracji sektora dostawcy (liczba i wielko dostawców) Bardzo maa Maa Sia oddziaywania rednia / umiarkowana 2. Pozycja monopolistyczna dostawcy X 3. Udzia dostawcy w tworzeniu kosztów w gospodarstwie 4. atwo i koszt zmiany dostawcy X 5. Moliwo przejcia przez dostawc roli producenta 6. Uzalenienie od jakoci oferowanych przez dostawców surowców i pófabrykatów 7. Niepowtarzalno oferty produktowej dostawcy X 8. Ostro walki konkurencyjnej w sektorze dostawców X 9. Moliwo negocjowania korzystnych warunków wspópracy (m.in. patnoci) 10. Koszty transportu maszyn/urzdze lub ich czci X ródo: opracowanie wasne na podstawie wyników bada. X X X X X Dua Bardzo dua 4.1.3. Sia przetargowa odbiorców Bardzo istotnym czynnikiem decydujcym o konkurencyjnoci sektora jest struktura dziaajcych w jego ramach podmiotów i ich wzajemnej relacji. W sektorze rolnictwo chodzi gównie o stopie koncentracji produkcji i poday oraz typ zachowa firm przetwórczych – konfrontacja lub kooperacja w rozumieniu prowadzenia wspólnej polityki handlowej czy wymiany dowiadcze i wiedzy z zakresu praktyk handlowych, rozwiza technicznych czy technologicznych. Kooperacja podmiotów sektora prowadzi do umocnienia pozycji bran- y i jej uczestników zarówno na rynku midzynarodowym, jak i na rynku wewntrznym. Skala koncentracji w przemyle spoywczym, typ zachowa firm przetwórczych i przyjta przez nie strategia dziaa, ale te wynikajcy w duym stopniu z tych czynników system wzajemnych powiza przetwórców i producentów rolnych wpywaj w znaczcy sposób na poziom kosztów i cen w sektorze rolnym i na jako surowców rolniczych kierowanych do przetwórstwa. Wzajemne relacje przetwórców z rolnikami maj wyrany wpyw na struktur podziau wartoci wytwarzanej w caym sektorze rolno-spoywczym midzy jego uczestnikami. Bez szczegóowych bada mona stwierdzi, ze w polskim sektorze spoywczym dominuj postawy konfrontacyjne, a w wikszoci podsektorów gospodarki rolno-spoywczej sabe s powizania pionowe producentów rolnych i zakadów przetwórczych. 218 Odbiorcami produktów rolnych s róne rodzaje podmiotów, do których nale m.in. przemys spoywczy, porednicy, 218 B. Nosecka, K. Pawlak, W. Poczta, Wybrane aspekty konkurencyjnoci rolnictwa, op. cit., s. 23. 101
Wojewódzki Urzd Pracy w Biaymstoku Podlaskie Obserwatorium Rynku Pracy i Prognoz Gospodarczych ANALIZA KLUCZOWYCH SEKTORÓW WOJEWÓDZTWA PODLASKIEGO – SEKTOR ROLNICTWA sieci handlowe, konsumenci indywidualni. Wymienione grupy podmiotów tworz poszczególne ogniwa tzw. acucha ywieniowego. Jak twierdz znawcy tematu pomidzy uczestnikami acucha ywnociowego wystpuje znaczca asymetria siy przetargowej. Zdecydowanie wiksze moliwoci oddziaywania maj wielkie sieci handlowe. Natomiast producenci rolni nale zazwyczaj do grupy silnie rozproszonych i sabych aktorów agrobiznesu. 219 Pierwszym ogniwem tego acucha jest przemys spoywczy jako gówny odbiorca produktów rolnych. Pomidzy gospodarstwami rolnymi a przemysem spoywczym istnieje do cisa zaleno. Dobra pozycja rynkowa przedsibiorstw z brany spoywczej zapewnia zbyt producentom ywnoci. Uczestnicy wywiadu wielokrotnie podkrelali t obustronn wspózaleno: „konkurencyjno naszego (podlaskiego) rolnictwa jest uzaleniona od wspópracy producentów i przetwórców. Jeli ta wspópraca jest to naprawd jedni drugich wspieraj.” Sektor spoywczy naley do najwaniejszych i najszybciej rozwijajcych si bran polskiej gospodarki. Udzia tego sektora w wartoci sprzeday caego krajowego przemysu wynosi blisko 24% i jest o ok. 9 punktów procentowych wyszy ni w 15 krajach Unii Europejskiej, gdzie wynosi on rednio 15%. Wród krajów nalecych do UE wyszy ni w Polsce udzia przemysu spoywczego maj tylko Dania (28%) i Grecja (27%). 220 Na uwag zasuguje równie fakt, e w ostatniej dekadzie polski przemys spoywczy rozwija si znacznie szybciej ni jego otoczenie rynkowe. 221 Warto zwróci uwag, e wejcie Polski do UE okazao si bardzo silnym impulsem dla rozwoju handlu zagranicznego produktami rolnospoywczymi. Najwysze saldo obrotów zagranicznych wystpuje w sektorze mleczarskim, drobiarskim, tytoniowym i misnym. Analiza konkurencyjnoci polskiego przemysu spoywczego wskazuje na do wysok pozycj na rynku unijnym i wiatowym. Do najbardziej konkurencyjnych dziaów polskiej gospodarki ywnociowej nale sektory: misny, mleczarski, owocowo-warzywny, cukierniczy, wtórne przetwórstwo zbó oraz produkcja wyrobów tytoniowych. ródem przewag konkurencyjnych s przede wszystkim przewagi kosztowo-cenowe. Jest to moliwe gównie dziki niszym cenom produktów rolnictwa, niszym kosztom pracy (wynagrodzenia pracowników przemysu spoywczego ksztatuj si poniej przecitnego wynagrodzenia w przemyle) i pozostaych czynników produkcji, jak równie dziki niszym marom przetwórczym. 222 Pozycja konkurencyjna tego sektora zostaa uksztatowana ju w okresie przedakcesyjnym i w pierwszych latach czonkostwa w Unii Europejskiej kiedy to zosta on gruntownie zmodernizowany i obecnie naley do najnowoczeniejszych sektorów w kraju. Dobra jest równie jego sytuacja ekonomiczno-finansowa. 223 Sektor spoywczy charakteryzuje si ok. 65% udziaem podmiotów maych, zatrudniajcych do 9 osób. Systematycznie zwiksza si jednak odsetek firm zatrudniajcych powyej 249 219 J. Wilkin, Uwarunkowania rozwoju polskiego rolnictwa w kontekcie europejskim i globalnym. Implikacje teoretyczne i praktyczne, Referat przygotowany na VIII Kongres Ekonomistów Polskich: „Polska w gospodarce wiatowej – szanse i zagroenia rozwoju”, 29-30 listopada 2007, s. 23. 220 Sektor spoywczy w Polsce, Departament Informacji Gospodarczej, Polska Agencja Informacji i Inwestycji Zagranicznych S.A., Warszawa 2011, s. 5 [Dokument elektroniczny]. Tryb dostpu http://www.paiz.gov.pl/files/?id_plik=17188 [Data wejcia 01-10-2012]. 221 Konkurencyjno i znaczenie rolnictwa oraz sektora rolno-spoywczego w województwach Polski Wschodniej, op. cit. s. 23. 222 Sektor spoywczy w Polsce, op. cit. s. 5. 223 Konkurencyjno i znaczenie rolnictwa oraz sektora rolno-spoywczego w województwach Polski Wschodniej, op. cit., s.24. 102
Page 2 and 3:
ANALIZA KLUCZOWYCH SEKTORÓW WOJEW
Page 4 and 5:
Wojewódzki Urzd Pracy w Biaymstoku
Page 6:
Page 9 and 10:
Page 11 and 12:
Page 13 and 14:
Page 15 and 16:
Page 17 and 18:
Page 19 and 20:
Page 21 and 22:
Page 23 and 24:
Page 25 and 26:
Page 27 and 28:
Page 29 and 30:
Page 31 and 32:
Page 33 and 34:
Page 35 and 36:
Page 37 and 38:
Page 39 and 40:
Page 41 and 42:
Page 43 and 44:
Page 45 and 46:
Page 47 and 48:
Page 49 and 50:
Page 51 and 52: Wojewódzki Urzd Pracy w Biaymstoku
Page 101: Wojewódzki Urzd Pracy w Biaymstoku
Page 153 and 154:
Page 155 and 156:
Page 157 and 158:
Page 159 and 160:
Page 161 and 162:
Page 163 and 164:
Page 165 and 166:
Page 167 and 168:
Page 169 and 170:
Page 171 and 172:
Page 173 and 174:
Page 175 and 176:
Page 177 and 178:
Page 179 and 180:
Page 181 and 182:
Page 183 and 184:
Page 185 and 186:
Page 187 and 188:
Page 189 and 190:
Page 191 and 192:
Page 193 and 194:
Page 195 and 196:
Page 197 and 198:
Page 199 and 200:
Page 201 and 202:
Page 203 and 204:
Page 205 and 206:
Page 207 and 208:
Page 209 and 210:
Page 211 and 212:
Page 213 and 214:
Page 215 and 216:
Page 217 and 218:
Page 219 and 220:
Page 221 and 222:
Page 223 and 224:
Page 225 and 226:
Page 227 and 228:
Page 229 and 230:
Page 231 and 232:
Page 233 and 234:
Page 235 and 236:
Page 237 and 238:
Page 239 and 240:
Page 241 and 242:
Page 243 and 244:
Page 245 and 246:
Page 247 and 248:
Page 249 and 250:
Page 251 and 252:
Page 253 and 254:
Page 255 and 256:
Page 257 and 258:
show all

WOJEWÓDZTWA PODLASKIEGO – SEKTOR ROLNICTWA

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

Delete template?

Save as template?