Бэлгийн амьдрал

МОДУЛЬ 10: СЭДЭВ 10
БЭЛГИЙН ЭРҮҮЛ МЭНД БА ЭРҮҮЛ АХУЙ
ҮЙЛ АЖИЛЛАГАА 2
Бэлгийн харилцааны эрүүл ахуй
Бэлгийн харилцааны эрүүл ахуйн тухай үндсэн мэдээллээс танилцуулна. Үйл ажиллагаа 1-д
ажилласан бүлгээрээ бэлгийн харилцааны эрүүл ахуйд өөр юуг нэмж оруулах, юунд анхаарах
талаар бүлгийн ажил хийнэ. Бүлэг тус бүр бэлгийн дур таашаал авахын тулд бэлгийн эрүүл
мэндтэй холбоотой анхаарах ямар асуудлууд байдгийг тодорхойлно.
Үйл ажиллагааг хийж гүйцэтгэсний дараа бүлгийн нэг гишүүн ажлаа танилцуулна. Давхардсан
санаа байвал өмнөх үйл ажиллагааны нэг адил алгасна. Дараа нь ямар асуудлаар бүгд санал
нийлэх, ямар асуудлаар санал нийлэхгүй байгааг хамтран ярилцана. Санал үл нийлэх зүйлсийн
талаар хүмүүс хаанаас мэдээлэл авдаг, тэдгээрийн талаар зарим хүмүүс яагаад өөр өөр үзэл
бололтой байдгийг асууж хамтран ярилцана.
Багш бүлгийн ажлыг дүгнэж дутуу үлдсэн, засч залруулах зүйлийг хэлж өгнө.
БАГШИД ӨГӨХ ЗӨВЛӨМЖ
Багш бэлгийн харилцааны эрүүл ахуйг сахихын ач холбогдлыг танилцуулж дүгнэнэ.
ДҮГНЭЛТ
Дараах асуултын дагуу ярилцаж, тухайн сэдвийг дүгнэнэ.
--
Энэ сэдвийн хүрээнд ямар шинэ зүйлийг мэдэж авсан бэ?
--
Энэ сэдвийг судалснаар танд ямар зүйл хамгийн ач холбогдолтой санагдсан бэ?
--
Сурч мэдсэн зүйлээс юуг нь үе тэнгийнхэн, хүмүүс сайн мэдэж аваасай гэж бодогдсон
бэ? Яагаад?
--
Мэдсэн зүйлээ та амьдрал дээр хэрхэн ашиглах вэ?
--
Та түүнийг байнга анхаарч дадал хэвшил болгохын тулд юу хийх хэрэгтэй гэж бодож
байна?
НӨӨЦ ХЭРЭГЛЭГДЭХҮҮН 10.1
ХӨХӨӨ ӨӨРӨӨ ШАЛГАХ ТУХАЙ
Хөхний хавдар түгээмэл байдаг учир хөхөндөө үзлэг тогтмол, зөв хийж сурах нь чухал байдаг.
Шилжилтийн наснаас эхлэн цэвэрших нас хүртэл болон түүнээс хойш хугацаанд ч хөхөнд
өөрчлөлт гарч байдаг байна. Эдгээр нь хэвийн зүйл юм. Зарим эмэгтэйд хөхөөр өвдөх, хавдах,
бэрсүүтэх, хөхний товчноос шингэн зүйл гарах зэрэг хэвийн бус өөрчлөлт гардаг. Хэдийгээр
эдгээр шинж тэмдэг нь хөхний хорт хавдрын бус үед тохиолдож болох ч эмэгтэйчүүд үүнд
маш ихээр санаа зовдог. Биений юм үзэгдэхийн өмнөх үед хөхний эдэд илүүдэл шингэн
хуримтлагддаг учраас хөхний хэмжээ бага зэрэг томорч, хөндүүр болох нь бий. Энэ шингэн
шимэгдэхэд хөх хэвийн хэмжээндээ орох нь сар бүр тохиолдож болно.
Хөхөндөө үзлэг хийх аргачлал:
--
Бүсэлхийгээ хүртэл нүцэглээд толинд хар. Гараа биеийн дагуу унжуулсан, 2 гараа толгойны
ард авсан, эсвэл 2 гараа ташаандаа авсан байдлаар толинд цээжээ харан хөхөн дээрээ
ямар нэг хонхорхой, овгор, ургацаг эсвэл арьсан дээр ямар нэг өөрчлөлт байгаа эсэхийг
хар.
--
Зүүн гараа толгойныхоо ард авч баруун гарынхаа хурууны өндгөөр хөхөө зөөлөн тэмтэрч
үз. Хурууны өндгөөр хөхний товчийг тойруулан тойрог, шулуун, эсвэл од маягаар төвөөс
зах руу гурван чиглэлийн аль нэгийг сонгон тэмтэрч шалгана.
--
Хөхний толгойг долоовор ба эрхий хуруугаар зөөлөн чимхэн ямар нэг зүйл, шингэн ялгадас
гарч байгаа эсэхийг үз.
--
Хөх ба суганы хонхор хоорондын зай буюу хөхний хэсэг, нөсөө, хөхний товч хавиар шалгах
хэрэгтэй. Хэрэв нэг хөхөө хангалттай шалгасан гэж үзвэл нөгөө хөхөө дээрх байдлаар
шалгана.
Нуруугаараа дээш харж хэвтээд зүүн мөрнийхөө доор дэр ивэн зүүн хөх орчмын хэсэг, нөсөө,
хөхний товчийг тэмтэрч үзнэ. Дараа нь баруун хөхөө дээрхийн адил үзнэ.
Хэвийн бус ямар өөрчлөлтүүд илэрч болох вэ?
--
Янз бүрийн бэрсүү тэмтрэгдэх.
--
Хөхний арьс улайж барзайх, хөндүүрлэж хавдах.
--
Хөхний аль нэг хэсэгт хэлбэр нь өөрчлөгдөн арьс хонхойх.
--
Хөхний товч татагдан цааш хонхойх.
--
Хөхнөөс цусархаг буюу идээрхэг ялгадас гарах.
Ямар насны хүмүүс хөхөө шалгах ёстой вэ?
Бүх насны эмэгтэйчүүд хөхний хавдраар өвдөж болох ба нас ахих тутам энэ өвчнөөр өвдөх
эрсдэл нэмэгдэнэ. Хөхний хорт хавдраар өвдөж болзошгүй эрсдэлтэй хүмүүст:
--
Эгч, ээж нь 50-иас өмнөх насандаа хөхний хорт хавдраар өвчилж байсан.
--
Нэг хөхөнд нь хорт хавдар илэрч байсан хүмүүс.
--
Хүүхэд төрүүлж байгаагүй эмэгтэйчүүд.
--
Анхны хүүхдээ 35-аас дээш насандаа төрүүлсэн.
--
Анхны биений юм нь хэт эрт ирсэн.
--
50-иас хойш насандаа цэвэршсэн эмэгтэйчүүд хамаарна.
Хэр давтамжтай, хаана, хэзээ хийх ёстой вэ?
Ихэнх эмэгтэйчүүд усанд орж байх үедээ хөхөө шалгах нь зохистой гэж үздэг. Учир нь савантай
гөлгөр арьсан дээр ямар нэг өөрчлөлт амархан мэдэгддэг байна. Сард тогтмол нэг өдөр буюу
биений юм дууссанаас хойш 2-3 хоногийн дараа шалгавал хөх зөөлөрч хэвийн байдалдаа
76 77