TÀI LIỆU BỒI DƯỠNG HỌC SINH GIỎI SINH HỌC 10,11 - KHTN BIÊN SOẠN PHAN MẠNH HUỲNH (LƯU HÀNH NỘI BỘ)

Tài liệu bồi dưỡng HSG-SH10
THPT Lê Quý Đôn
- Sinh sản hữu tính ở nấm men:
+ Tế bào lưỡng bội giảm phân tạo thành 4 bào tử hoặc nhiều hơn 4 bào tử đơn bội có thành
dày được bao bọc bên trong tế bào mẹ gọi là nang (túi).
+ Khi túi vỡ các bào tử đơn bội được giải phóng sau đó sẽ kết hợp với các bào tử đơn bội
khác giới tính tạo thành tế bào lưỡng bội nảy chồi mạnh mẽ
- Sinh sản vô tính ở nấm sợi:
Bào tử vô tính tạo thành chuỗi trên đỉnh của các sợi nấm khí sinh hoặc được tạo thành bên
trong các túi (nang). Loại bào vô tính khác gọi là bào tử áo có vách dày
- Sinh sản hữu tính ở nấm sợi:
+ Nấm lớn(nấm rơm): Bào tử phát sinh trên đỉnh của đảm gọi là bào tử đảm
+ Bào tử túi:nằm trong một túi,một số túi được chứa trong thể quả chung lớn hơn
+ Bào tử tiếp hợp: được bao bọc bởi một vách dày, màu sẫm giúp chúng kháng được kháng
được nhiệt độ cao và khô hạn của môi trường
+ Bào tử noãn: Là bào tử lớn có lông và roi được tạo thành ở một số nấm thuỷ sinh
CÂU HỎI CUỐI BÀI
Câu 1. Nếu không diệt hết nội bào tử, hộp thịt hộp để lâu ngày sẽ bị phồng, bị biến dạng, vì
sao?
– Hầu hết các vi khuẩn có hại có thể bị tiêu diệt ở nhiệt độ 60 - 700C hay cao hơn nếu được
đun nấu trong ít nhất 10 phút. Các bào tử khó bị tiêu diệt hơn nên cần khoảng nhiệt độ 100 -
1200C trong ít nhất 10 phút. Thịt đóng hộp nếu không được diệt khuẩn đúng quy trình, các nội
bào tử mọc mầm phát triển và phân giải các chất, thải ra CO2 và các loại khí khác làm cho hộp
thịt bị phồng lên, biến dạng.
Câu 2. Trình bày các hình thức sinh sản của vi sinh vật nhân sơ?
a. Phân đôi:
– Vi khuẩn sinh sản chủ yếu bằng cách phân đôi. Khi hấp thụ và đồng hóa chất dinh dưỡng, tế
bào vi khuẩn tăng kích thước do sinh khối tăng và dẫn đến sự phân chia, ở giai đoạn này màng
sinh chất gấp nếp (gọi là mêzôxôm).
– Vòng ADN của vi khuẩn sẽ lấy các nếp gấp trên màng sinh chất làm điểm tựa đính vào để
nhân đôi, đồng thời thành tế bào hình thành vách ngăn để tạo ra 2 tế bào vi khuẩn mới từ một tế
bào.
b. Nảy chồi và tạo thành bào tử:
– Một số vi khuẩn sinh sản bằng ngoại bào tử (bào tử được hình thành bên ngoài tế bào sinh
dưỡng) như vi sinh vật sinh dưỡng mêtan (Methylosinus) hay bằng bào tử đốt (bào tử được hình
thành bởi sự phân đốt của sợi dinh dưỡng) ở xạ khuẩn (Actinomycetes).
– Vi khuẩn quang dưỡng màu tím (Rhodomicrobium vannielii) có hình thức sinh sản bằng
phân nhánh và nẩy chồi. Tất cả các bào tử sinh sản đều chỉ có các lớp màng, không có vỏ và
không tìm thấy hợp chất canxiđipicôlinat.
Câu 3. Trình bày các hình thức sinh sản của vi sinh vật nhân thực?
a. Sinh sản bằng bào tử:
– Nhiều loài nấm mốc có thể sinh sản vô tính bằng bào tử kín (bào tử được hình thành trong
túi), như nấm Mucor hay bằng bào tử trần như nấm Penicillium, đồng thời có thể sinh sản hữu
tính bằng bào tử qua giảm phân.
b. Sinh sản bằng cách nảy chồi và phân đôi:
– Một số nấm men có thể sinh sản bằng cách nẩy chồi như nấm men rượu (Saccharomyces),
phân đôi như nấm men rượu rum (Schizosacharomyces).
– Các tảo đơn bào như tảo lục (Chorophyta), tảo mắt (Euglenophyta), trùng giày (Paramecium
caudatum) sinh sản vô tính bằng cách phân đôi hay sinh sản hữu tính bằng cách hình thành bào tử
chuyển động hay hợp tử nhờ kết hợp giữa 2 tế bào.
Câu 4. Nêu những điểm khác biệt chính giữa hình thức sinh sản phân đôi ở vi khuẩn với
nguyên phân?
Cùng có sự nhân đôi ADN và phân chia tế bào mẹ thành 2 tế bào con nhưng giữa hình thức
Trang 47
GV: Phan Mạnh Huỳnh