qronika+329
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
294 69 77; qronikaqronika@gmail.com
saqarTvelos ekonomikas CamoSlis~
`mTavrobam wlebis manZilze ekonomika, ZiriTadad, turizmis sferos
Camohkida mxrebze, valutis kursi ki - emigrantebis Sromas. Cven gavakeTeT
gancxadeba da axlac igives vimeorebT, rom 2-3 weliwadi kidev turizmis
sruli datvirTvis amoqmedebis imedi ar unda gvqondes~
da proeqtebi. im SemTxvevaSi, Tu
es warmatebiT ganxorcielda, ra
kuTxiT aisaxeba ekonomikur
mdgomareobaze?
_ es proeqtebi maqsimalurad
rom ganxorcieldes da 2021 wlis
biujeti samarTlianad aiTvison,
es Sedegs moitans, daaxloebiT,
2 wlis Semdeg. mTavrobas xels
aravin uSlida, roca xelisuflebis
saTaveSi movida, meore wlidanve
daewyo aseTi tipis proeqtebi.
mogexsenebaT, rodesac daiwyo
proeqti „awarmoe saqarTveloSi”,
misi biujeti 50 milioni
lari gaxldaT, RaribaSvilis
premier-ministrobis dros, ZiriTadad,
es Tanxebi kaxeTze gaica,
gaSenda vazis, atmisa da Txilis
baRebi, wlebis Semdeg ki gvaqvs
Sedegi, wels atamic da Txilic
bevri gavida sazRvargareT. anu
sadac imuSaves, im mimarTulebiT
garkveuli Sedegebi aqvT. vfiqrob,
rom „awarmoe saqarTvelos”
bevrad meti dafinanseba unda
hqonoda _ ara 50 milioni, aramed
500 milioni, rasTan dakavSirebi-
Tac bevrjer gagvikeTebia gancxadeba,
magram _ amaod. soflis
meurneobis ganviTarebisTvis meti
Tanxa unda daixarjos, gaSendes
baRebi da, Sesabamisad, xili
gavides eqsportze. dRevandel
monacemebs Tu gadavxedavT, eqsportze
pirvel adgilze azerbaijania,
meoreze _ ruseTi. azerbaijani
pirvel adgilze avtomobilebis
eqsportis xarjzea, Tumca
avtomobilebis eqsporti biujetSi,
faqtobrivad, arafers
tovebs, mciredi Tanxaa, rasac
gasaformeblad saagentoSi ixdian.
realurad, eqsportis TvalsazrisiT,
ruseTi pirvel adgilzea.
amitom am mimarTulebiT
mniSvnelovania swori nabijebis
gadadgma, rom eqsporti gaizardos.
samTavrobo eqspertebis
nawili acxadebs, rom axla xeli
unda SevuwyoT eqsportis gazrdis
politikas, rac TavisTavad
Caanacvlebs importso. me minda
mkiTxvels avuxsna, rom es pozicia
ar aris swori. davuSvaT, imisTvis,
rom Tqven eqsportis
donis produqcia moiyvanoT, es
iqneba badrijani, bulgaruli Tu
sxva sasoflo agraruli produqti,
igi saTburSi unda gamoiyvanoT
Sesabamisi teqnologiebiT. es
imdenad Zviri jdeba, rom, faqtobrivad,
importirebuli produqciis
fass utoldeba. saqarTveloSi
axali teqnologiebiT
moyvanili produqcia fasebiT
ver gauwevs konkurencias TurqeTSi
moyvanil analogiur produqcias.
amitom ver daveTanxmebi
zogierTi eqspertis mosazrebas,
rom adgilobrivi impotrSemcvleli
produqcia moZvelebulia
da saWiroa mxolod eqsportSemcvleli
produqciis warmoeba.
importSemcvleli produqcia
SeiZleba vizualurad ar iyos
iseTi mimzidveli, rogoric importirebuli
produqcia an
saeqsportod adgilze Seqmnili
produqti, magram genmodificirulobis
mxriv da gemos TvalsazrisiT
ukeTesi iqneba da SedarebiT
iafic adgilobrivi bazrisTvis.
es ar niSnavs imas, rom
ar ganvaviTaroT am kuTxiT sasaTbure
meurneoba. ubralod,
vambobT imas, rom amis paralelurad
glexobas saSualeba unda
mivceT da davexmaroT importSemcvleli
produqciis moyvanaSi.
_ am yvelafris paralelu-
rad, mcirdeba xelfasebis raodenoba,
umuSevrTa ki _ izrde-
ba. eqspertTa nawili miiCnevs,
rom kidev erT „loqdauns” Cve-
ni qveynis ekonomika ver gau-
Zlebs. im SemTxvevaSi, Tu saWiro
gaxda sagangebo mdgomareobis
SemoReba, ra kuTxiT aisaxeba es
ekonomikaze?
_ gazafxulze oqtombris meore
talRaze vwuxdiT da Cveni
SiSi gamarTlda. Tu „loqdauns”
gamovacxadebT, es ekonomikisTvis
sruli katastrofa iqneba. anu
Cveni prognozi, rom saqarTvelos
ekonomika 5-dan 7%-mde davardeboda,
Sesruldeba. mTavrobas
am kuTxiT optimisturi
prognozi aqvs, rom ekonomikuri
vardna 4.9%-mde iqneba, me ki minda
maT vuTxra, rom mxolod 1-2
qveyana Tu moaxerxebs imas, rom
2021 wlis bolos miuaxlovdes
2019 wlis Tavis maCvenebels. Tum-
`ukrainam, romelic xorblis beRlad miiCneva,
prognozirebulze naklebi mosavali miiRo,
aqedan gamomdinare, calsaxad SegviZlia
vTqvaT, rom ianvris bolodan
purproduqtebze fasebi gaizrdeba. gazrdili
simindis fasi ki, Sesabamisad, xorcpoduqtebze
fasebis zrdas gamoiwvevs~
ca savaluto fondma 5%-iani zrda
gviwinaswarmetyvela, romelic
ver Sesruldeba, radgan dRevandeli
mocemulobiT da im
procesebis gaTvaliswinebiT, rac
axla xdeba, es SeuZlebelia. umu-
SevarTa ricxvi imaze gacilebiT
metia, rasac statistikis erovnuli
samsaxuri aqveynebs. Zalian
damaxinjebulia monacemebi. is,
rom Cvens qveyanaSi umuSevrobis
maCvenebeli 12%-ia, es sruli siyalbea,
realuri maCvenebeli gacilebiT
metia. realobasTan ase-
Ti acdena imiT aris ganpirobebuli,
rom Tu, magaliTad, adamiani
Tevzaobs, qaTami an goWi
daurbis ezoSi, mezobels miexmara
saqmeSi da sadili aWama da sxva
_ dasaqmebulad iTvleba. swored
am meTodologiiT sargebloben
da yvelam kargad viciT, rom es
realobas ar Seesabameba. dasaqmebis
mxriv seriozuli problemebis
winaSe vdgavarT, 8 wlis ganmavlobaSi
ver gadawyda iseTi
mtkivneuli problemebi, rogoric
aris umuSevroba, fasebis
zrda da valutis kursi. rac Seexeba
„loqdauns”, arsebobs varaudi,
rom arCevnebis Semdgom periodSi
xelisuflebam es sakuTari
politikuri miznebisTvis gamoiyenos.
jer kidev ivlisSi gavakeTe
gancxadeba, rom seqtembridan
mTavroba SezRudvebsa da Caketvebze
daiwyebda fiqrs. maSin
ZiriTad faqtorad aRebuli iyo
is gaTvla, rom msoflio masStabiT
meore talRa daiwyeboda,
amas moyveboda kvlav umuSevar-
Ta zrda, erToblivi moTxovnis
Semcireba da dRis wesrigSi dadgebda
mosaxleobisTvis Tanxebis
darigeba. amisTvis ki axali
sesxebi da daxmarebebi gaxdeboda
saWiro. aRniSnuli daxmareba
rom miiRos mTavrobam da bankebic
daavaldebulos, SeRavaTebze
wavides msesxeblebTan, amisTvis
saWiroa „loqdaunebi” da SezRudvebi.
dRevandeli gadmosaxedidan
amas rom davamatoT saarCevno
procesi, darwmunebuli var,
noemberSi mTavroba aucileblad
daiwyebs SezRudvebs, SeiZleba
gaaCeros transporti, metro,
rac iribad niSnavs samsaxurebis
gaCerebas. onlainreJimze gadava
swavlis procesi. mxolod vaWrobis
servisi, mSenebloba da produqciis
Seqmna onlain reJimSi
namdvilad ver imuSavebs. amitom
SesaZloa, xelisuflebam safrangeTis
magaliTi gamoiyenos, sadac
daketes kafeebi, saskolo dawesebulebebi,
Tumca qarxnebi ar
dauketavT, miuxedavad kovidinficirebulebis
rekorduli maCveneblisa.
maT ician, rom qarxnebis
daketva ukiduresad uaryofiTad
aisaxeba ekonomikaze.
Tumca, samwuxarod, CvenTan qarxnebis
guguni naklebadaa im gagebiT,
rasac qarxana hqvia. mrewvelobis
mxriv Zalian sustad ganviTarebulebi
varT. Cveni ekonomika,
romelSic mosaxleoba masobrivad
iyo CarTuli, turizmis
seqtori gaxldaT. mTavrobam
wlebis manZilze ekonomika, ZiriTadad,
turizmis sferos Camohkida
mxrebze, valutis kursi ki
_ emigrantebis Sromas. Cven gavakeTeT
gancxadeba da axlac igives
vimeorebT, rom 2-3 weliwadi
kidev turizmis sruli datvirTvis
amoqmedebis imedi ar unda
gvqondes.
_ mTavroba bolo Tveebis
ganmavlobaSi turizmis seq-
torisTvis molodinebs qmnida,
gvpirdeboda, rom frenebs gaxs-
nida, jer ivlisidan Semdeg
agvistodan, oqtombridan da
axla acxadeben, rom noemberSi
gaxsnian frenebs. am dapirebebis
fonze turistul sferoSi
dasaqmebulebma valebis saSu-
alebiT SeinarCunes naqiravebi
farTebi, maisamde ki gadauvades
gadasaxadebi farTebis mepatroneebma,
magram Semdeg mouwi-
aT gadaxda. faqtobrivad,
mTavrobam es xalxi gadaagdo.
_ kidev rom gamocxaddes „loqdauni”,
es CamoSlis ekonomikas.
Tu noemberSi gamoacxadeben sagangebo
mdgomareobas, ar gamovricav,
rom noembrisa da dekembris
ekonomikuri zrda Tu
iqna, „loqdauni” 14%-mde kvlav
Camoagdebs. am yvelaferTan er-
Tad gasaTvaliswinebelia is mdgomareoba,
rac Cvens regionSia,
vgulisxmob somxeT-azerbaijanis
oms. aris niSnebi, rom SesaZloa,
iranic CaerTos procesebSi. aqedan
gamomdinare, Cvens regionSi
arasatabiluri situaciaa. yvelaferi
kargad romc damTavrdes,
investiciebis kuTxiT mainc
rTuli mdgomareoba gveqneba,
radgan regionSia zogadad problemebi.
am nawilSi politikuri
TvalsazrisiT gasaTvaliswinebelia
ruseTis faqtoric. Tu Cvens
mTavrobas realurad surs gvi-
Cvenos, rom mosaxleobaze, zrunavs,
pirvel rigSi, problemuri
sesxebis sakiTxi unda moagvaros.
kerZod, uzrunvelyos sabanko sakiTxebi
ise, rom vadagadacilebul
sabanko sesxebze, romlis
momsaxurebac ar SeuZlia mosaxleobas,
Sewydes jarimebisa da
procentebis daricxva (SegaxsenebT:
aseTi sesxebis umravlesoba
aris wliuri 36%-iani!!!). dafiqsirdes
davalianeba da mieces movaleebs
saSualeba, „dafiqsirebuli”
davalianeba dafaros grafikiT,
romelic gadanawildeba
xangrZlivi drois periodze SeTanxmebisamebr.
eqspertebi aRniSnaven
erovnul meurneobaSi pozitiuri
tendenciebis gaZlierebasa
da ekonomikis mdgradobas.
amis dasturad mSp-s zrdas asaxeleben,
anu Tu aprilSi Semcirda
16.6%-iT, ivnisSi _ 7.7%-iT,
agvistoSi _ 5.3%-iT da a. S. cifrebiT,
ra Tqma unda, vardna SeCerebulia
da zrda SeiniSneba.
minda, mosaxleobas Sevaxseno
rom CvenTan cifrebis ekonomikis
garda arsebobs realuri ekonomika.
isini erTmaneTisgan TiTqmis
radikalurad gansxvavebuli arian.
mSp-s zrda karga xania, ar asaxavs
pirdapirproporciulad mosaxleobis
keTildReobas.
am ukanasknelis gansasazRvrad
ukeTesi sazomia Sromis mwarmoebluroba,
romelic niSnavs drois
karkveul erTeulSi Tundac
saaTSi warmoebuli produqciisa
da momsaxurebis raodenobas. SegaxsenebT,
rom 2012 wels numbeos
indeqsiT saqarTvelos mosaxleoba
keTildReobiT msoflio
qveynebs Soris gaxldaT 61-e adgilze,
xolo 2020 wels 121-ze gadavinacvleT.
N27 (329) 3.11-9.11.2020 w.
29