10.05.2013 Views

De la chacra al fogón - Pratec

De la chacra al fogón - Pratec

De la chacra al fogón - Pratec

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

26<br />

YAKU KAWSAY<br />

Los Yaku kawsay son productos que necesitan ser tratados con mucho cariño y ser<br />

cuidados de todo daño o m<strong>al</strong>trato. Son <strong>al</strong>imentos con <strong>al</strong>to contenido de agua, como<br />

tubérculos y raíces y por lo tanto más perecibles.<br />

<strong>De</strong>spués de <strong>la</strong> cosecha se acostumbra separar y escoger (akl<strong>la</strong>y) los tubérculos, para<br />

después guardarlos (<strong>al</strong>lchakuy).<br />

Para esto se construyen depósitos (rankil<strong>la</strong>) en <strong>la</strong>s esquinas internas de <strong>la</strong> casa, utilizando<br />

p<strong>al</strong>os, soguil<strong>la</strong>s (soga de maguey o cabuya) o de ichhu. Se usa ichhu para <strong>la</strong><br />

cama y materi<strong>al</strong>es como c<strong>al</strong> y muña que acompañarán a <strong>la</strong> papa guardada.<br />

armazón<br />

(p<strong>al</strong>os)<br />

tubérculos<br />

(papa)<br />

A los tubérculos <strong>al</strong>macenados en <strong>la</strong> rankil<strong>la</strong> se espolvorea c<strong>al</strong>; entre <strong>la</strong>s capas de<br />

papa se coloca muña y hojas de euc<strong>al</strong>ipto para protegerlos de <strong>la</strong> gusanera.<br />

Cartil<strong>la</strong> N° 671, Volumen 14. Por Américo Núñez Conde. Comunidad campesina de<br />

Quispi<strong>la</strong>ccta, Puncupata, Ayacucho.<br />

c<strong>al</strong><br />

hoja<br />

muña o<br />

euc<strong>al</strong>ipto<br />

paja

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!