Ciencies - Academia de la Llingua Asturiana

Dellos apuntes sobro’l patrimoniu xeolóxicu asturLA XEOLOXÍA COMO RECURSU NATURAL YFORMATIVUNa actualidá, ún de los principales recursosd`Asturies ye ensin dubia’l rellacionáu cola soguapura y variedá paisaxística. Y esta variedá tadafechu rellacionada cola bayura y variedá xeolóxicadel sustratu asturianu. N’efeutu, a pocoqu’ún se fixe, poco tien que ver el paisaxe de losPicos d’Europa, llabráu sobro ún de los más nomaosmacizos caliares a nivel mundial, col de losmontes del occidente, onde dominen les roquesde calter silíceo, pizarres, cuarcites y arenisques.Pero, pel mediu, cuntamos colos paisaxes delPonga, cuchielles y valles llabraos nuna variedáde calices, cuarcites y pizarres, o la Cuenca Carbonífera,na montaña central. Na costa, pasa lomesmo: nuevamente les diferencies nel sustratuufiértennos mui diferentes imáxenes, dende losacantilaos calizos del oriente a los silíceos al oestedel Cabu Peñes.Toes estes roques tienen una hestoria llargay complicada que nun ye solo la d’Asturies, sinónque ye compartida cola de tol occidente delcontinente européu y de la costa oriental del losEstaos Xuníos. Pa poder cuntánosla, les roquestienen que poder salir na superficie del terrénde mou que podamos veles con determín y describilescon procuru. N’Asturies, el llibru ta bienabiertu, porque anque la mayor parte del territoriuta percubiertu de vexetación, tanto noscantiles como na cordelera les roques déxensever muncho bien, tanto que de magar mediaosdel sieglu pasáu, xeólogos y abondos estudiantesde xeoloxía de toa Europa vienen a enseñary deprender la profesión nesta rexón, asinacomo en Galicia y nel norte de Lleón. La bayuraxeolóxica asina entendida amuésase pola cantidáy variedá d’aspeutos peculiares que puenvese en munches llocalidaes y puntos d’interésxeolóxicu espardíos per tol territoriu: ún pue verCantidá y variedá d’aspeutosd’interés puen vese en munchosllugares y puntos d’interésxeolóxicun’Arnao un arrecife de coral fósil de 380 millonesd’años, güelgues de pisaes de dinosauriosde fai 180 millones d’años, minería romana, paisaxesmodelaos polos glaciares fai 30.000 añosy un llargu etcétera. D’esta manera, Asturies,xunto col norte de Lleón y Galicia, vien a ser unllugar de privilexu pal estudiu y el deprendizaxede la xeoloxía a tolos niveles, con tolos fierros paser, como ye dafechu, ún de los meyores sitiospa formar profesionales de la meyor calidá.Mina d’oru de Boinás (Conceyu Miranda) nel añu 2007, llueu de finada la esplotación./14/ Ciencies 1 (2011) (2011) Ciencies 1 /15/