13.07.2015 Views

Ciencies - Academia de la Llingua Asturiana

Ciencies - Academia de la Llingua Asturiana

Ciencies - Academia de la Llingua Asturiana

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

El terremotu <strong>de</strong> Lorca (Murcia). Asturies, un escenariu sísmicu perestremáuIZQUIERDAMapa <strong>de</strong> sismicidá <strong>de</strong> <strong>la</strong> Penínsu<strong>la</strong> Ibérica(Institutu Xeográficu Nacional).DERECHAMapa <strong>de</strong> les p<strong>la</strong>ques tectóniques na rodiada<strong>de</strong> <strong>la</strong> Penínsu<strong>la</strong> Ibérica.Les consecuencies <strong>de</strong> los terremotos conviértensecon daqué frecuencia, per unosdíes, en portada <strong>de</strong> los medios escritos,monopolicen los espacios informativos y alimentenles conversaciones <strong>de</strong> cafetería y ascensor.Inclusive lleguen a resultanos familiares lesimáxenes <strong>de</strong> los edificios esbarrumbaos. <strong>de</strong> lescarreteres <strong>de</strong>struyíes, <strong>de</strong> les resquiebres nel terrén,o lo que yepeor, <strong>de</strong> les sosvíctimes. Ocasionalmente,los maremotossuperenen protagonismu a los anteriores, baxo <strong>la</strong> forma<strong>de</strong> foles imparables que ponen baxo amenazaa mediu mundu cruciando mares y océanos.En poques xornaes, l’ava<strong>la</strong>ncha periodística vaquedando pospuesta –si nun <strong>de</strong>sapaez– a referenciespequeñes nes secciones d’informacióninternacional. Suel ser asina porque, por suertepa nós, los mayores y más <strong>de</strong>structivos terremotosorixínense a miles <strong>de</strong> quilómetros, amosandopreferencia por costes alloñaes, como lesasiátiques o sudamericanes.Sicasí, una tar<strong>de</strong> primaveral d’un electoralmes <strong>de</strong> mayu y a una hora tan españo<strong>la</strong> comoles cinco <strong>de</strong> <strong>la</strong> tar<strong>de</strong>, <strong>la</strong> tierra tembló baxo Lorca,tercer ciudá más pob<strong>la</strong>da <strong>de</strong> <strong>la</strong> comunidá murciana.Un terremotu<strong>de</strong> magnitú 4,5,con epicentruallugáu a menos<strong>de</strong> cinco quilómetros<strong>de</strong> <strong>la</strong> ciudá, captaba l’atención informativa<strong>de</strong> <strong>la</strong> xornada al ocasionar daños diversosnes edificaciones <strong>de</strong> mayor antigüedá, amestaoa <strong>la</strong> consiguiente llerza <strong>de</strong> los sos habitantes. Loque pudo quedar nuna crisis sísmica <strong>de</strong> reducidaimportancia convirtióse al cabu d’una hora ycuarenta y dos minutos –al producise un nuevuNa Penínsu<strong>la</strong> Ibérica rexístrense unos 4.000terremotos al añu, allugaos principalmente nelsur, y en menor midida, nos Pirineos y Galiciasismu <strong>de</strong> magnitú 5,1–, nuna auténtica traxedia:nueve finaos, <strong>de</strong>cenes <strong>de</strong> mancaos y miles<strong>de</strong> persones ensin l<strong>la</strong>r. Metanes tan <strong>de</strong>so<strong>la</strong>dorpanorama y como tantes vegaes asoce<strong>de</strong>, dalgunesanónimes pero gran<strong>de</strong>s histories –como<strong>la</strong> d’esa ma que protexó <strong>la</strong> vida <strong>de</strong> los dos fíoshasta l’últimu aliendu– revitalicen tolo <strong>de</strong>más.Nunos pocos <strong>de</strong> segundos y <strong>de</strong> sutaque,imáxenes asemeyaes a les <strong>de</strong> Xapón, Haití oSumatra recuéyense nuna cercana Murcia. Palos más familiarizaos co<strong>la</strong> temática (sismólogos,xeólogos, etc.) trátase d’un ‘pequeñu’ terremotu,mui alloñáu <strong>de</strong> les elevaes magnitúes algamaespolos sismos que suelen abrir los noticiarios.Ensin embargu, les sos consecuencies –quelos espertos mi<strong>de</strong>n en términos <strong>de</strong> ‘intensidá’–foron quiciabes enforma importantes; cuandomenos penriba <strong>de</strong> lo que yera d’esperar.Lorca yá sufrió en más d’unatrentena d’ocasiones lesconsecuencies <strong>de</strong> seísmos<strong>de</strong>structores¿POR QUÉ SE PRODUXO UN TERREMOTU ENLORCA?Ye frecuente que na zona sureste <strong>de</strong> <strong>la</strong> Penínsu<strong>la</strong>Ibérica se produzan terremotos, dalgunosd’ellos, amás <strong>de</strong> percibise po<strong>la</strong> pob<strong>la</strong>ción puenprovocar <strong>de</strong>llos daños. Al observar el mapa <strong>de</strong>los mayores seísmos documentaos, n’Españaconséñase que, los más d’ellos, tán concentraosna zona SE (Fig. 1). Dalgunos d’ellos son perconocíospoles sos consecuencies fatales, casu<strong>de</strong> los ocurríos en Granada en 1431, Arenas <strong>de</strong>Rey en 1884 o Dúrcal en 1954, qu’afararon granparte <strong>de</strong> les ciudaes.Na Penínsu<strong>la</strong> Ibérica rexístrense unos 4.000terremotos al añu, allugaos principalmente nelsur, y en menor midida, nos Pirineos y Galicia.Na so mayoría nun se sienten po<strong>la</strong> pob<strong>la</strong>ción, sibien con una recurrencia añal se produz dalgún<strong>de</strong> magnitú superior a 4, mentres que cada 25-30 años se <strong>de</strong>senca<strong>de</strong>na ún que supera’l valor6, siendo consi<strong>de</strong>raos yá eventos d’importancia.La rexón murciana constitúi, xunto co<strong>la</strong> metáoriental d’Andalucía, l’área <strong>de</strong> mayor actividásísmica peninsu<strong>la</strong>r. Por exemplu, <strong>la</strong> ciudá <strong>de</strong> Lorcayá sufrió en más d’una trentena d’ocasionesles consecuencies <strong>de</strong> seísmos <strong>de</strong>structores, resultandomui dañada polos terremotos <strong>de</strong> losaños 1759, 1674 y 1818.La esplicación d’esta concentración <strong>de</strong> terremotosrequier una curtia consi<strong>de</strong>ranza pre-/18/ <strong>Ciencies</strong> 1 (2011)(2011) <strong>Ciencies</strong> 1 /19/

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!