saxelovnebo mecnierebaTa Ziebani #1 (38), 2009 ART SCIENCE ...
saxelovnebo mecnierebaTa Ziebani #1 (38), 2009 ART SCIENCE ...
saxelovnebo mecnierebaTa Ziebani #1 (38), 2009 ART SCIENCE ...
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
oliko JRentirusuli kinovesternis `namdvilikavkasielebi~(lermontovis ekranizaciis ideur-esTetikuri aspeqtebiqarTul kinoSi)XX saukunis 10-ian wlebSi gazeT `kavkazSi~ daibeWdamixeil lermontovis dabadebidan 100 wlisTavisadmi miZRvnilifilosofiuri eskizi `lermontovis niRabi~.Aam statiis avtoriiyo gamoCenili qarTveli mwerali da moazrovne grigolrobaqiZe.gr. robaqiZis ganmartebiT, lermontovis niRbis arsi, Tavadpirovnebis gaorebaSi da demonizmSi mdgomareobs, romlermontovis gaoreba gamaognebelia yvelasTvis: `daundoblobisda mzakvrobis demons, Tan erTvis maTgan yvelaze saSineliampartavnebis demoni... sammagi demoniT Sepyrobili lermontoviiRupeba... gadaWriT vamtkiceb, rom lermontovis `saidumlo~mis `niRabSi~ imaleba~, _ SeniSnavda statiis avtori da Imsoflio omis globaluri, qaoturi movlenebis fonzenicSeanuri Tvalsazrisidan gamomdinare gvTavazobs `niRbis~koncefcias: `niRbiani adamiani malavs ra sakuTar Tavs, amasTanaveeswrafvis sxvad qcevas, gardasaxvas sxva `med~, _ werdarobaqiZe da dasZenda, rom kacobriobis istoria `cru gaorebis~mauwyebelia: `lermontovi gadaeSva samyaroSi da aRmoCndasamyaros istoriis miRma... fatalizmi xdeba lermontovisstiqiis ganuyreli elementi da aqedanaa misi uSiSaroba~. 1robaqiZiseuli SefasebiT, lermontovma, rogorc istoriulmapirma, xorci ver Seisxa (ver gansxeulda), amitomac igiistoriis miRma darCa, ver iqca maradisobis ganmWvretelad(vizionerad).Dmisma dasabamiseulma sulma ver moiZia istoriuli`sxeuli~, ver pova gansxeuleba (ganxorcieleba). sulieriwinaaRmdegobebiT `damZimebulma~ mweralma Seqmna demonurida romantikuli gmiri _ peCorini, romelsac yvelganganxeTqileba Seaqvs da ngrevaSi ikmayofilebs am daundoblobisJins. turgenevi lermontovis Sesaxeb werda: `lermontovisgaregnobaSi iyo raRac tragikuli da SemaZrwunebeli, pirquSida avis momaswavebeli Zala~.20-ian wlebSi gabolSevikebuli ruseTidan devnilireJisorebi qarTul kinematografSi agrZeleben moRvaweobas.isini xSirad mimarTavdnen qarTuli klasikuri literaturisekranizaciebs. MmaT Soris gamoirCeoda ivane perestianis `samisicicxle~ (g. wereTlis `pirveli nabijis~ mixedviT), `tarielmklavaZis mkvlelobis saqme~ (e. ninoSvilis `Cveni qveynisraindis~ mixedviT) da sxv. kinoreJisorma vladimer barskimyazbegis roman `moZRvris~ (1922) gadaRebis Semdeg, lermontoviscnobili romanis `Cveni drois raindis~ ekranizaciaganaxorciela _ 1926-1927 wlebSi seriuli TanmimdevrobiTreJisorma gadaiRo `Tavadis asuli meri~, `bela~, `maqsimmaqsimiCi~ (lermontovis romani moicavs sxvadasxva novelebs,romlebic erT ciklad erTiandeba).vladimer barskim daamTavra moskovis saimperatoroteqnikuri saswavlebeli. 1892 wlidan moRvaweobda ruseTisTeatrebSi, rogorc reJisori da msaxiobi. bolSevikurirevoluciis Semdeg saqarTvelos bevrma rusma xelovanma _literatorebma, poetebma, mxatvrebma da reJisorebma SeafaresTavi, maT Soris iyo vladimer barskic. igi 1917-1921 wlebSijer Tbilisis saxalxo saxlSi, Semdeg, 1921-1928 wlebSi,`saxkinmrewvSi~ muSaobda reJisorad. 1928 wlidan moRvaweobda`TurqmenfilmSi~, `uzbekkinoSi~, `sovkinoSi~.Mmas gansakuTrebuliRvawli miuZRvoda Turqmenuli da uzbekuri kinematografisCamoyalibebaSi. 1925 wels barskim iTamaSa erT-erTi mTavariroli (golikovi) sergei eizenSteinis cnobil film `javSnosanpotiomkinSi~.barskis ekranizaciebSi, lermontovis gmirebi kavkasiisegzotikur garemoSi moqmedeben, mTavari gmiris _ peCorinis _tragizmi da fatalizmi kavkasiis pirvelqmnil wiaRsukavSirdeba. robaqiZis ganmartebiT, lermontovisTvis yvelaze`sabediswero~ da yvelaze `mZime,~ _ es aris misi usazRvrogaoreba: sikeTesa da borotebas, sinaTlesa da sibneles Soris.es ki gamoxatavs im `orWoful~ angelozTa suliermdgomareobas, romlebic pirvandel samyaroSi RmerTisa da62 63