21.07.2019 Views

qronika+285

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

294 69 77; qronikaqronika@gmail.com<br />

`putini stalinis gegmis<br />

20 ivnisisa da 8 ivlisis mov-<br />

koka wereTeli<br />

lenebze msjelobisas formas<br />

ufro met yuradRebas vaqcevT,<br />

vidre Sinaarss da mizanmimarTulad, Segnebulad an sruliad<br />

gulubryvilod da Seugneblad gverdiT vtovebT politikur<br />

procesebSi saqarTvelos marTlmadidebeli eklesiis mmarTve-<br />

li instituciis _ sapatriarqos rols. procesebSi eklesiis<br />

xiluli Tu faruli CarTuloba, metic _ misi mokavSireoba<br />

saxelmwifoSi destabilizaciis procesSi, raoden savalaloc<br />

ar unda iyos, ar xdeba romelime politikuri Zalis sasarge-<br />

blod an sawinaaRmdegod, es xdeba qarTuli saxelmwifos<br />

winaaRmdeg da warmoadgens rusuli, konkretulad ki putinis<br />

imperialisturi politikis realizebas. raoden savalaloa,<br />

rom am procesSi minawileobs is institucia, romelic qarTu-<br />

li saxelmwifosa da simarTlis sadarajoze unda idges.<br />

guram lursmanaSvili:<br />

`eklesiisTvis<br />

aseTi saSineleba<br />

TviT udides<br />

amjerad SevecadoT gavcdeT im<br />

suraTs, romelsac vxedavT da ver<br />

vaanalizebT da procesebis arss<br />

CavwvdeT. am Temaze „qronika+~-s<br />

Teologi guram lursmanaSvili<br />

esaubra:<br />

_ 20 ivnissa da mis Semdgom ganviTarebuli<br />

movlenebis Sefaseb-<br />

isas TiTqmis yvela cdilobs,<br />

gverdi auaros Zalian mniSvnelo-<br />

van sakiTxs _ eklesias da mis<br />

rols am procesebSi, Tu ufro<br />

davkonkretdebi, eklesiis politikur<br />

berketad gamoyenebas. piradad<br />

CemTvis gasagebia am koni-<br />

unqturis Sinaarsi, magram rogor<br />

SeiZleba amocana amoxsna, prob-<br />

lema gadawyvito, Tu pirobis<br />

umTavres mocemulobas ugulebelyof,<br />

es gaugebaria. rogor xe-<br />

dav am process?<br />

_ gavrilovis Camosvlam, mar-<br />

Tlmadideblurma kongresma da,<br />

zogadad, bolo periodSi ganvi-<br />

Tarebulma movlenebma bevr rameze<br />

dagvafiqra. realurad, Cvens geopolitikur<br />

mdgomareobaSi myofi<br />

qveynisTvis, maSin rodesac hibriduli<br />

omisTvis ruseTis mxridan<br />

araproporciuli Zalaa gamoyenebuli,<br />

aseT sakiTxebze, gansakuTrebiT<br />

eklesiis politikur berketad<br />

gamoyenebaze, saxelmwifos calke<br />

mimarTuleba da gegma unda<br />

hqondes. samwuxarod, CvenTan ara-<br />

Tu saxelmwifo, Jurnalistebic ki<br />

xSirad ar interesdebian amgvari<br />

TemebiT, sxva politikuri Zalebi<br />

ki moWarbebuli farisevlobiT<br />

gamoirCevian, radgan sWirdebaT eklesia<br />

da maTi saeklesio procesebSi<br />

CarTuloba „damloce mamaos”<br />

formatSi mimdinareobs. vsargeblob<br />

SemTxveviT da madlobas mogaxsenebT<br />

am sakiTxebiT dainteresebisa<br />

da gaSuqebisTvis.<br />

_ gmadlobT, Tumca vxedav, rom<br />

viTareba savalaloa da, marTlac,<br />

Cveni politikuri cxovrebis am<br />

mniSvnelovan<br />

mimarTulebaze<br />

TiTqmis aravin saubrobs.<br />

_ diax, asea. an saubroben saku-<br />

Tari politikuri dRis wesrigidan<br />

gamomdinare. bolo periodSi imanac<br />

gaiJRera, rom putini „marTlmadidebluri<br />

vatikanis” aSenebas<br />

apirebs, rac piradad CemTvis siaxle<br />

namdvilad araa. zogadad, Cemi<br />

azri isaa, rom putinis mier warmarTuli<br />

saeklesio politikisa da<br />

ara mxolod gasaRebi stalinuri<br />

mmarTvelobis sistemaSi unda veZeboT.<br />

_ ras gulisxmob?<br />

_ stalinsave ekuTvnis „marTlmadidebluri<br />

vatikanis” idea. masve<br />

ukavSirdeba „msoflio kreba”, kongresebi,<br />

„saerTo-marTlmadidebluri”<br />

Sekreba da a. S., rasac<br />

ruseTi dResac aqtiurad iyenebs.<br />

mTeli am ablabudis gaxsna da dalageba<br />

vcadoT.<br />

_ vcadoT, friad saintereso<br />

iqneba, Tundac bevri ramis<br />

gasaazreblad.<br />

_ sxva drosac aRgviniSnavs, rom<br />

stalini iyo is pirovneba, romelmac<br />

sabWoTa kavSirSi religiuri<br />

politika Secvala da marqsistuli<br />

aTeizmidan „stalinuri marTlmadidebloba”<br />

Seqmna, anu eklesia,<br />

rogorc rusuli uSiSroebis mier<br />

momzadebuli da anaforebSi gaxveuli<br />

agentebis struqtura, romelic<br />

ara qristes, aramed kremlisturi<br />

ideologiuri manqanis usityvo<br />

morCili unda yofiliyo. eklesiisTvis<br />

aseTi saSineleba TviT<br />

udides mdevnelebsac ki ar gaukeTebiaT.<br />

gardamtexi meore msoflio<br />

omis periodi gamodga. 1943<br />

wels stalinsa da mitropolit sergi<br />

starogorodskis Soris konkordati<br />

gaformda.<br />

_ amave periods ukavSirdeba<br />

saqarTvelos eklesiasTan evqa-<br />

ristiuli kavSiris aRdgena.<br />

_ diax. stalinuri marTlmadidebloba<br />

fesvebs idgamda. 1945<br />

wels omi dasrulda da gamarjvebuli<br />

stalinisTvis pirveli metoqe<br />

oficialuri vatikani da, Sesabamisad,<br />

romis kaTolike eklesia aRmoCnda.<br />

mizezi martivia, _ stalins<br />

surda misi gavlenis sfero msoflio<br />

masStabiT kidev ufro gaezarda,<br />

rasac ideologiuri wyaro<br />

sWirdeboda. amaSi metoqed ki romis<br />

kaTolike eklesia isaxeboda,<br />

romelsac dasavleT evropasa da<br />

laTinur amerikaSi milionobiT<br />

mrevli da morwmune hyavda. realurad,<br />

Tundac igive marTlmadideblebsa<br />

da kaTolikeebs Soris dRemde<br />

arsebobs e. w. Sereuli komisiebi,<br />

dialogebi, sadac mxareebi argumentirebulad<br />

msjeloben, kama-<br />

Toben, SeTanxmebebs aRweven, ver<br />

Tanxmdebian da a. S. rac jansaRi da<br />

normaluri procesia. am yvelafrisgan<br />

ki sruliad gansxvavebuli<br />

midgoma Camoayaliba stalinma.<br />

_ anu?<br />

_ stalinma sam frontze gaSala<br />

muSaoba: pirveli, _ saSineli si-<br />

Zulvilis ena kaTolikeebisadmi,<br />

romis papisa Tu oficialuri vatikanisadmi,<br />

anu zRaprebze dayrdnobili<br />

„antiekumenisturi” brZola;<br />

meore, _ rogorc ruseTs sCvevia,<br />

ganmaTavisufleblis rolis<br />

morgeba, e. i. moskovs unda exsna ka-<br />

mdevnelebsac ki<br />

ar gaukeTebiaT~<br />

Tolike mrevli vatikanisa da romis<br />

papis „Tavgasulobisgan”; mesame,<br />

_ mogexsenebaT, es postmsoflio<br />

omis epoqaa, sadac stalini<br />

gamarjvebulia. radikalurad sxva<br />

viTarebaSia italia, Sesabamisad,<br />

saerTaSoriso sivrceSi rusuli<br />

mxare vatikanisgan faSistebis mxardaWeraze<br />

gamudmebiT apelirebs.<br />

1945 wlis 15 marts karpovi stalins<br />

saerTaSoriso qristianuli<br />

kongresis gamarTvis Sesaxeb esaubra,<br />

romlis mizanic iyo arakaTolike<br />

eklesiebis vatikanis winaaRmdeg<br />

gaerTianeba, romelic<br />

msoflio winamZRvrobaze ayenebda<br />

pretenziebs.<br />

_ moica, es karpovi vin iyo?<br />

_ stalinma rom religiuri<br />

politikis gadaxedva daiwyo, mere<br />

Seiqmna eklesiis saqmeTa sabWo,<br />

romelmac eklesiasTan dakavSirebuli<br />

yvela saqme Caibara. sabWos<br />

xelmZRvanelobda uSiSroebis komitetis<br />

generali karpovi.<br />

_ gasagebia, gavagrZeloT...<br />

_ marTlmadideblebis garda<br />

kongresSi monawileobas miiRebdnen<br />

anglikanuri, ZvelmorwmuneTa,<br />

protestantuli da meTodisturi<br />

eklesiebi evropidan da aSS-dan,<br />

aseve koptebi egviptidan, somxebic<br />

da sxva qristianuli aRmsareblobebi.<br />

am forumze unda „daecvaT”<br />

kaTolikuri swavleba da daegmoT<br />

moZRvreba, rom dedamiwaze romis<br />

papi qristes vikaria, aseve papis<br />

ucdomelobis dogma da gansakuTrebiT<br />

nacistebisadmi misi mxardaWera.<br />

ise, kongresi vaxseneT<br />

da magaliTad ramdenime wlis win<br />

TbilisSi zarzeimiT Catarebuli<br />

„saojaxo kongresic” gamaxsenda,<br />

sadac evropa-amerikidan mowveuli<br />

`stalini iyo is pirovneba, romelmac sabWoTa<br />

kavSirSi religiuri politika Secvala da<br />

marqsistuli aTeizmidan `stalinuri<br />

marTlmadidebloba~ Seqmna, anu eklesia,<br />

rogorc rusuli uSiSroebis mier<br />

momzadebuli da anaforebSi gaxveuli<br />

agentebis struqtura, romelic ara qristes,<br />

aramed kremlisturi ideologiuri manqanis<br />

usityvo morCili unda yofiliyo~<br />

sxvadasxva qristianuli konfensiis<br />

warmomadgenlebi Tavad „evropa-amerikis”<br />

zneobrivad dacvas<br />

cdilobdnen. sxvaTa Soris, am<br />

dros seminariis studenti viyavi<br />

da administracia pirdapir mogviwodebda<br />

studentebs masze daswrebisken.<br />

Temas davubrundeT: am procesebSi<br />

ar unda gagvikvirdes anglikanuri<br />

eklesiis CarTuloba.<br />

jer 1945 welia, CerCilma ki 1946<br />

wlis 5 marts fultonSi Tavisi<br />

cnobili sityva warmoTqva, rac<br />

civi omis dasawyisad miiCneva. sainteresoa,<br />

rom garkveuli drois<br />

Semdeg britanelma diplomatebma<br />

Sesabamis uwyebebs acnobes, rom<br />

ruseTis eklesia cdilobda mar-<br />

Tlmadidebluri samyaros centrad<br />

gaxdomas, raSic sabWoTa mTavroba<br />

exmareboda.<br />

_ magram istorulad cnobilia,<br />

rom gafrTxilebaTa miuxedavad,<br />

anglikanurma eklesiam kremlTan<br />

TanamSromloba mainc gaagr-<br />

Zela.<br />

_ swored am TanamSromlobis<br />

gamoc iyo saqarTvelosa da anglikanuri<br />

eklesiebis egzomi daaxloeba<br />

XX saukunis meore naxevar-<br />

Si. Sedegi vaxseneT da am „stalinuri<br />

marTlmadideblobis” Sedegia<br />

is antikaTolikuri isteria, rac<br />

saqarTveloSi garkveuli jgufebis<br />

mier mizanmimarTulad vrceldeba.<br />

is mTlianad cdeba polemikur,<br />

Teologiur, qristianul, mar-<br />

Tlmadideblur Tundac adamianur<br />

formebs da bevrad mZime Sedegebs<br />

iRebs, rom vatikanSi Turme bavSvebs<br />

cocxlad swiraven, papi cdilobs,<br />

qarTveloba da marTlmadidebloba<br />

wagvarTvas, ekumenizmiT<br />

undaT Cveni ganadgureba da a. S.<br />

_ ho, saocari, saSiSi zRapre-<br />

bi, romelic gonierma adamianma ar<br />

unda daijeros, Tumca, cxadia,<br />

rom CvenSi amas bevri ijerebs...<br />

_ ki, samwuxarod, asea. dasawyis-<br />

Si „marTlmadidebluri vatikani”<br />

vaxseneT, romlis mowyobasac putini<br />

apirebs. es stalinuri ideaa.<br />

konkretulad, 1947 wlis 14 Tebervals<br />

karpovma komunisturi partiis<br />

centralur komitets moaxsena,<br />

rom moskovis sapatriarqos avtoritetma<br />

iseT niSnuls miaRwia,<br />

18<br />

18 N24 (285) 16.07-22.07.2019 w.

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!