Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
668 18 Sallustio<br />
De coniuratione<br />
Catilinae 21<br />
Guida alla traduzione<br />
ANALISI<br />
Ora traduci tu<br />
T16 Promesse ai congiurati<br />
Interrogato dai congiurati, Catilina promette grandi vantaggi dalla partecipazione<br />
alla congiura.<br />
Postquam accepere 1 ea homines, quibus 2 mala abunde omnia erant, sed neque res neque<br />
spes bona ulla, tametsi illis quieta movere magna merces videbatur, tamen postulavere<br />
plerique, ut proponeret, quae condicio belli foret, quae praemia armis peterent,<br />
quid ubique opis aut spei haberent. 3 Tum Catilina polliceri tabulas novas, proscriptionem<br />
locupletium, magistratus, sacerdotia, rapinas, alia omnia, quae bellum atque<br />
lubido victorum fert; praeterea esse 4 in Hispania citeriore Pisonem, in Mauretania cum<br />
exercitu P. Sittium Nucerinum, consili sui participes; petere consulatum C. Antonium,<br />
quem sibi collegam fore speraret 5 , hominem et familiarem et omnibus necessitudinibus<br />
circumventum; 6 cum eo se consulem initium agundi facturum 7 . Ad hoc maledictis increpabat<br />
omnis bonos, suorum unum quemque nominans laudare 8 : admonebat alium<br />
egestatis, alium cupiditatis suae, compluris periculi aut ignominiae, multos victoriae<br />
Sullanae, quibus ea praedae fuerat. 9 Postquam omnium animos alacris videt, cohortatus<br />
ut petitionem suam curae haberent 10 , conventum dimisit.<br />
1. accep˙re = accep˙runt . Nel brano vi sono altri perfetti<br />
in -˙re ?<br />
2. Attenzione al dativo di possesso, perché in italiano<br />
non può essere mantenuto. Come lo rendi?<br />
3. quid... haberent signifi ca lett. «che cosa di forza e<br />
di speranza avessero in ogni luogo».<br />
4. Mentre poco sopra pollic˙ri è un infi nito storico,<br />
esse è dovuto al discorso indiretto, come se fosse<br />
retto da un dicebat.<br />
5. quem... speraret è una relativa al congiuntivo per<br />
attrazione modale: ti ricordi in quali condizioni<br />
può avvenire l’attrazione modale? E in che cosa<br />
consiste l’‘attrazione’?<br />
6. omnibus... circumventum: «stretto da necessità<br />
economiche di ogni genere», perciò facilmente<br />
corruttibile.<br />
7. Sott. esse: da che cosa è retto questo infi nito futuro?<br />
8. Questo infi nito storico, coordinato con i due imperfetti<br />
increpabat e admonebat, è un esempio<br />
della variatio molto praticata da Sallustio. Osserva<br />
un esempio di variatio presente nell’ultima frase.<br />
9. quibus... fuerat: «per i quali quella (la vittoria di<br />
Silla) era stata (fonte) di preda».<br />
10. ut... haberent: espressione con il dativo di fi ne,<br />
equivalente all’italiano …………………………….. .