Rapport da gestiun e quen 2011

2. reala e secundara a Glion
Jamna da project «Scolas a Berna»
L’uniun «Scolas a Berna» organisescha dapi treis onns
mintg’onn denter tschun e siat jamnas da project per
mintgamai tschun classas dil scalem ault. La finamira ei
che giuvenils emprendien d’enconuscher il sistem politic
dalla Svizra, s’interesseschien era el futur per temas
politics e fetschien aschi spert sco pusseivel diever dil
dretg d’eleger e da votar. Scolars e scolaras dalla 3.
reala e secundara han giu la pusseivladad da separticipar
al project dils 28 da mars tochen gl’emprem d’avrel.
En tut haveva ei biebein 100 scolaras e scolars da differentas
parts dalla Svizra. Gliendisdis ei stau l’emprema
sesida cullas autras classas en la quala il president dil
cussegl naziunal (in scolar) ei vegnius eligius. Mintga
classa haveva inoltrau ina iniziativa ch’ei vegnida tractada
il mardis en las differentas cumissiuns. La mesjamna
ha in guid menau la classa tras la casa federala. En sala
dil cussegl naziunal han ils giuvenils saviu far damondas
a cussegliera naziunala Brigitta Gadient.
La gievgia ei stada il punct culminont da quell’jamna
cun la sesida dil cussegl naziunal. Duront quella ei vegniu
votau sur dallas iniziativas e cunterpropostas.
Tschecca pareta fan ils giuvens politichers
16
L’anteriura cussegliera federala Elisabeth Kopp ha representau
il meini dil cussegl federal. L’iniziativa dils
Tuatschins da «legalisar coniv« ei buca vegnida acceptada,
la cunterproposta denton bein. Tenor lezza
astg’ins plantar coniv per diever industrial, denton buca
per consumar el.
Ils giuvenils han giu grond plascher da prender part da
quei project e retschiert ina survesta nunemblideivla co
tut funcziuna ella politica.
Cultura
Museum La Truaisch
25 onns museum
Ils 7 da settember 1986 ha la populaziun festivau
l’avertura dil museum La Truaisch. En quei quart tschentaner
ei semidau fetg bia el museum ed en nossa val. Il
museum ei sesviluppaus e semidaus ed ei daventaus
ina purschida appreziada da nossa populaziun e da nos
hosps. Oravontut apprezieschan nos visitaders
l’exposiziun da cristallas e mineralias. Quellas ein
l’attracziun unica e la calamita principala, ei gie nossa
val, quei che pertucca quei sectur da renum mundial.
Las cristallas ein ina part dalla bellezia da nossa val.
In sguard anavon
Nies museum ei muort sia purschida d’ina cultura alpina,
derasada generalmein ellas alps, ina attracziun fascinonta.
Nus astgein esser loschs da posseder quei
arcun, quella truaisch, culla historia culturala da nos antenats.
Ei vala la peina da cuntinuar en favur da nos
vegnentsuenter che vivan gia oz en tut in auter mund
cultural e da lavur.
Ils scazis dalla natira, las cristallas, dueien esser el center
dalla purschida. Il renum internaziunal ei garant per
quella attracziun e s’auda da nezegiar. Las diversitads
ein il capital dil futur. In artadi dil plazzal dalla NEAT ein
las cristallas ord il tunnel. Quellas ein da bellezia unica,
ina clarezia nundetga, fuormas unicas ed admirablas.
Quellas ein il capital e potenzial da purschida el museum
- lein dir - ellas ein sensaziun e cun la mischeida
dallas preziusadads anfladas da nos versai cavacristallas
indigens fuorman ellas ina diversitad maisudida,
nobla e loscha.
Las exposiziuns specialas dils davos onns han activau
a moda zun simpatica nies museum e carmelau bein
enqualin da far viseta. Ellas dueien oravontut tematisar
pli profundamein e vast historia e cultura dalla val. Pils
proxims onns ei previu las suandontas tematicas: Nossa
scola – Fotos dil fotograf Teofil Schmid-Venzin – Svilup
turistic – Usits – Il fotograf dil vitg Thomas Schmid
– ed auter. Nus lein setener vid il motto: Il museum sto
L