bekijken - digitale bibliotheek voor de Nederlandse letteren

31
mysties, is in deze realistiese toon een prachtargument voor de stelling dat sommige
stokpaardjes (c'est le cas de le dire) zelfs een ernstige geest potsierlik kunnen
maken.
De lonely dog Mellors, die hier vervangen wordt door een eenzame hengst, en
Connie Chatterley die hier Lou Witt heet, maar zich tot konklusie in geheelonthouding
moet terugtrekken, eigenlik uitsluitend omdat Lawrence de moed miste tot deze
laatste konsekwentie: haar de rol te geven van Pasifaë - het is niet alleen een droevig
verhaal, een beetje bête en irritant, een beetje kinderachtig en ‘overdone’, het zou,
met al die freudiaanse komplexen en die konversaties à la Heimburg of Werner,
bepaald oninteressant zijn, als het tenslotte niet viel onder een andere kwalifikatie,
onder het goed-hollandse woord ‘krankjorem’. Noch Lou Witt noch haar hysteriese
moeder zijn waard dat de wereld om haar draait, en zoiets toch is ook hier ongeveer
de bedoeling van Lawrence. Evenals Connie vertegenwoordigen deze twee wezens
de Vrouw; en zie waar de ellende begint, als de onbevredigende man niet volmaakt
verminkt wordt, als in het geval Clifford: de man hier, die het tegen de hengst St.
Mawr moet afleggen, Rico Carrington, blijft in menig opzicht het belangwekkendste
personage van deze bezetting. Hij wordt overigens nog behoorlik door het paard
gemolesteerd; hij heeft dan ook ietwat uitpuilende blauwe ogen en is eigenlik te
knap en te goedgekleed; maar ondanks deze ernstige fouten blijft het misschien
voorbarig om te besluiten tot zijn minderwaardigheid, waar deze hoofdzakelik moet
blijken uit het feit dat hij geen bizonder ruiter is. Vandaar ook, binnen de logika van
dit boek, een verpletterend overwicht van twee grooms, Phoenix en Lewis, die mèt
de hengst het Mellors-element vertegenwoordigen en waarvan de tweede dan ook
door de hysteriese mama ten huwelik wordt gevraagd. De hysteriese mama heeft
n.l. hààr invloed gekonstateerd op intellektuele aanbidders: she could make Mind
kiss her hand. En als zij over de Dood kwam na te denken, waarbij men immers
vanzelf op het idee ‘God’ komt, dan had zij ook over die God zo haar ideetjes
gekregen: she felt that she could make Him kiss her hand. Met dergelijke
argumenten, en op de goedkope manier die in dit boek regel is, zou men nog menige
andere fabel kunnen bewijzen: ook de superioriteit van de mier op de oli-
E. du Perron, De smalle mens