veps preide geschriften

— 10 —
Dit had men kunnen vermijden en hiermee kom ik tot een tweede
bezwaar.
Voor wie is de Arabische tekst bestemd, gedrukt met eene letter 1 )
die een hoogen dunk geeft van de liberaliteit der Koloniale Regeering,
maar die onwülekeurig doet vragen, waarom toch ook niet de Fransche
bewerking geheel gedrukt is met dezelfde letter als het „MINHÄDJ
AT-TALIBIN" op den omslag? Natuurlijk niet voor de ambteNaren
die immers geen Arabisch verstaan. Voor Orientalisten dan? Zeker
zou Mr. v. d. Berg hen, voornamelijk dezulken, die in den fiqh belang
stellen, door uitgaaf zeer aan zieh verplicht hebben, wanneer het
waar was, wat hij (Preface VIII) zegt: „Exception faite du Mokhtacar.
aueun des livres que je viens de mentionner n'a encore ete traduit
ni meme publie." Het tegendeel is echter waar: de beste commentaren
op den Mochtacar zoowel als onze Minhädj zelf zijn op uitstekende
wijze uitgegeven en in hau den van alle belangstellenden,
lk zelf heb een exemplaar der Qairosohe uitgaaf van den Minhädj
(gedrukt A° 1293 der Hidjra) van Sumatra's Westkust ontvangen,
met mededeeling dat die druk daar zeer bekend is. Dit had v. d.
Berg moeten weten, want het maakt zijne Arabische uitgaaf geheel
overbodig. Welk Orientalist zai zieh de dure uitgaaf van v. d. Berg
aanschaffen, daar hij voor wellicht 1 /10 van den prijs eene andere
koopen kan?
En men wane niet dat die door moslims bezorgde uitgaven minder
nauwkeurig zijn dan wij ze zouden wenschen. Dit möge soms het
geval zijn met Oostersche drukken van boeken over andere vakken
van wetenschap of belletrie, die minder verspreid zijn en voor welker
uitgaaf het materiaal wel eens onvoldoende is; van de fiqhboeken
geldt dit niet. Immers de fiqh werd algemeen beoefend, zoodat de
handschriften der beroemdste werken verre van zeldzaam zijn. Deze
gewijde wetenschap hing niet zooals de meeste profane van de
gunst der grooten naar de wereld af; wat vroegere geslachten daarin
arbeidden, ging voor de latere niet verloren. Het recht verstand
van deze fiqhteksten levert dan ook oneindig minder zwarigheid op
dan dat van eenig ander genre der Arabische letterkunde. Het begrijpen
van een boek als de Minhädj met behulp van een commentaar
is een werk van geduld, niet van scherpzinnigheid. Ik kan
dan ook bij ervaring verklaren, dat de Egyptische uitgaven van Ibn
Qasim en Badjoeri voortreffelijk zijn en dat die van den Minhädj
1) Had men die letter ook maar voor den titel gebruikt. Nu is deze geschreven
(het woord kalligraphie zou ironisch klinken) door eene hiertoe geheel onbevoegde
hand. Men vergelijke eens hiermede den Arabischen titel van de onlangs bij Brill
versehenen „Proverbes et Dictons du Peuple Arabe" van Landberg.