Raamwerk NT2

Voorwoord
Het Raamwerk NT2 maakt onderdeel uit van de reeks producten die in opdracht van het ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschappen is ontwikkeld in
het kader van het project ‘Naar een portfolio NT2’. Scholen - ROC’s, maar ook andere aanbieders van NT2-onderwijs aan volwassenen - kunnen hiermee een
start maken om de portfoliomethodiek NT2 in te voeren. Met behulp van deze methodiek kunnen nieuwkomers en oudkomers begeleid worden bij het
verwerven van dié vaardigheden in het Nederlands die nodig zijn voor een succesvolle integratie in Nederland. De portfoliomethodiek stelt hen daarbij in de
gelegenheid om de resultaten van hun NT2-leerproces te documenteren door gedurende het leerproces voortdurend bewijzen te verzamelen van het
taalvaardigheidsniveau dat ze op dat moment bereikt hebben. Door deze ‘documenterende’ functie van het portfolio beschikken NT2-leerders vanaf het begin
van hun NT2-traject over een document waarmee zij ‘derden’ -gemeenten, arbeidsbemiddelaars, trajectbegeleiders, werkgevers, opleiders- een actueel beeld
kunnen geven van het bereikte taalvaardigheidsniveau. Als referentiekader -oftewel ‘standaard’ dan wel ‘meetlat’- functioneert daarbij het Common European
Framework of Reference (CEF): een Europese standaard voor taalvaardigheidsniveaus. Door het gebruik van deze internationaal gehanteerde standaard kan
het portfolio NT2 ook dienen om beheersingsniveaus in andere talen dan het Nederlands te documenteren. Dat betekent dat de NT2-kwalificaties die in het
portfolio worden beschreven via dit Europese referentiekader kunnen worden vergeleken met de vaardigheidsniveaus die de eigenaar in andere talen, in of
buiten Nederland, heeft bereikt.
Twee soorten overwegingen liggen aan de basis van de opdracht van het ministerie van OCenW voor de ontwikkeling van de portfoliomethodiek NT2.
In de eerste plaats zijn dat de bepalingen in de Wet Educatie en Beroepsonderwijs (WEB) met betrekking tot de examinering van de eindtermen van de
opleidingen NT2 I en NT2 II. Op dit moment kan die examinering uitsluitend plaatsvinden door middel van het Staatsexamen NT2. Het ministerie overweegt
om naast dat staatsexamen ook een instellingsexamen NT2 in te voeren: een examen dat onder verantwoordelijkheid van het bevoegd gezag van de ROC’s
wordt afgenomen. De opzet van dat instellingsexamen zou overeen moeten komen met de opzet van de examens moderne vreemde talen in het voortgezet
onderwijs: een combinatie van een schoolexamen in de vorm van een examendossier en een centraal examen. Het examendossier zou daarbij gaan bestaan uit
die onderdelen van het portfolio NT2 die aantonen dat de kandidaat de eindtermen van opleiding NT2 I of NT2 II heeft bereikt. In het kader van het project
‘Naar een Portfolio NT2’ is een advies geformuleerd omtrent de inhoud en opzet van het instellingsexamen NT2 en de wijze waarop de kwaliteit van zo'n
instellingsexamen geborgd kan worden. Zolang daarover geen ministeriële besluitvorming heeft plaatsgevonden, blijft het staatsexamen NT2 de enige manier
waarop NT2-leerders een diploma NT2 kunnen behalen.
Naast de behoefte aan een model voor een instellingsexamen NT2, waren er nog andere overwegingen van het ministerie van OCenW om te besluiten een
portfoliomethodiek NT2 te laten ontwikkelen. Directe aanleiding daarvoor zijn de ervaringen met de uitvoering van de Wet Inburgering Nieuwkomers, de
WIN. Daaruit blijkt dat er bij alle betrokkenen -nieuwkomers, gemeenten en ROC’s- behoefte bestaat aan een instrument waarmee de opbrengst van het NT2onderwijs
binnen inburgeringstrajecten valide en betrouwbaar gemeten kan worden. De Profieltoets NT2, het instrument dat de minister voor dat doel laat
ontwikkelen, blijkt niet goed genoeg aan te sluiten bij actuele ontwikkelingen in het inburgeringsbeleid en het NT2-onderwijs. Er is behoefte aan instrumenten
die beter passen in de gewenste ontwikkelingen in de richting van maatwerk en geïntegreerde trajecten en die geschikt zijn voor zowel nieuwkomers als
oudkomers. Vooral voor NT2-leerders met een laag of zeer laag opleidingsniveau blijken de bestaande, gestandaardiseerde instrumenten niet goed genoeg te
voldoen. Bovendien leidt het grote verloop onder deelnemers aan inburgeringstrajecten tot de vraag naar een instrumentarium dat niet alleen aan het einde van
het traject kan worden gebruikt, maar dat het ook mogelijk maakt de vorderingen van de inburgeraar vanaf het begin via ‘continue assessment’ te meten en te
documenteren.
Portfolio NT2: Raamwerk NT2, september 2003
bron: Common European Framework of Reference for Languages, Council of Europe 2001
4