De Utrechtse munten ten tijde van bisschop David van Bourgondië

UTRECHTSE MUNTEN DAVID VAN BOURGONDIË 23
niet zeer nauwkeurig te zijn bijgehouden. Er zijn aanwijzingen dat tenminste
één commissie ontbreekt.
In de tabel hierachter worden de gegevens van de commissies samengevat.
Enkele van deze teksten zijn indertijd volledig of in excerpt gedrukt door Enklaar
14
; deze gaf ook een overzicht van de gegevens betreffende alle gouden
muntsn, dat echter niet geheel nauwkeurig en volledig is. Van sommige stukken
zijn regesten afgedrukt in Muller's catalogus van het bisschoppelijke archief 15
.
Aan de in acten voorkomende gegevens betreffende gewicht en gehalte is hier
een omrekening in grammen van het bruto-gewicht van iedere munt en van het
gewicht aan fijn goud, c.q. zilver dat deze bevatten moesten, toegevoegd. In de
acten wordt het gewicht uitgedrukt in stukken per mark Troois; het gehalte van
gouden munten wordt gegeven in karaten de Engelse nobel gerekend voor fijn
(d.w.z. 23f karaat als fijn goud beschouwd), van de zilveren aanvankelijk meestal
in penningen koningszilver (d.w.z. 23/24 als fijn zilver beschouwd), later in
penningen fijn zilver.
Behalve de genoemde commissies zijn in het register bovendien ingeschreven
een aantal zg. recesbrieven, acten waarin de bisschop verklaart dat de muntmeester
over een bepaalde periode de verschuldigde sleischat heeft voldaan.
Ook hierin wordt geen specificatie van de geslagen munten gegeven; slechts
wordt een enkele maal het totale afgedragen bedrag genoemd. De reeks loopt
met enkele kleine hiaten, die het gevolg kunnen zijn van tijdelijke stilstand in de
werkzaamheden, door tot midden 1487; daarna zijn geen recesbrieven meer ingeschreven.
Uit deze gegevens kan de reeks van de bisschoppelijke muntmeesters worden
afgeleid. De eerste aanstelling wordt in 1457 gegeven aan Danys van Levendael
(ook Lievedael of Leefdael). Of deze ook reeds onder Davids voorganger, bisschop
Rudolf van Diepholt, de munt beheerde, is niet bekend. In 1467 treedt
in zijn plaats op zijn broer, Lodewijk van Levendael. Maar in 1472 wordt
Danys opnieuw aangesteld, om in 1477 wederom door Lodewijk te worden vervangen.
Lodewijk van Levendael verkreeg 13 sept. 1481 toestemming om het muntmeesterambt
tijdelijk te doen waarnemen door Gerrit Claeszoon van Haarlem,
die verantwoordelijk was voor de bisschoppelijke munten van 1482. De in het
stuk aangeduide reden dat het hem „nyet gelegen is onse munte voirs. selve
voirt te bedienen", zal wel in de politieke situatie van deze jaren te zoeken zijn.
1 4
1 5
Bijdragen en Mededeelingen Historisch Genootschap te Utrecht Al (1928), p. 27-52. De daar
aangekondigde algemene studie is niet verschenen. Een kort résumé in RBN 76 (1924), p.
86-90.
S. Muller Fzn., Regesten van het archief der bisschoppen van Utrecht (722-1528), Utrecht
1917-1922.