Nederlands in het buitenland Buitenlands in het Nederlands

I t a l i ë
‘Bamboots’ vernomen. Volgens Houbraken werd hij geplaagd door
een ‘benaude borst, ’t geen hem den moet uitbluste’. Daarom zou hij
zichzelf verdronken hebben in een waterput. ‘Dus is het klugtspel
van ’s mans leven in een treurgeval verkeert’, becommentarieert
Houbraken, en hij voegt het verhaal toe hoe Van Laer en vier
Nederlanders in Rome een priester, die hen bestraffend had toegesproken
omdat zij vlees aten tijdens de vasten, in het water gegooid
hadden. ‘En het is opgemerkt, en nagespoort dat de zelve alle vyf
hun einde in ’t water hebben gevonden.’
Van Laer schiep in Rome een nieuw soort schilderij met realistische
volkstaferelen. Dit realisme riep aanvankelijk nogal wat kritiek
op. Zo verweet de schilder Salvator Rosa de volgelingen van Van
Laer dat zij ‘flodderbroeken, haveloze bedelaars en verwerpelijke viezigheden’
schilderden. De schilders die zich om Van Laer heen verzameld
hadden, werden naar hem de Bamboccianti genoemd, en een
schilderij in het nieuwe genre heette bambocciata. Dit bambocciata
werd in het Frans bambochade, en dit woord werd in vele talen, waaronder
het Nederlands, de soortnaam voor geschilderde volkstaferelen.
En zo is de Italiaanse bijnaam van een Nederlander in zowel het
Italiaans als het Nederlands tot soortnaam geworden.
46