Nederlands in het buitenland Buitenlands in het Nederlands

V oorwoord
In hoeveel landen van de wereld wordt Nederlands gesproken? Of
beter: in hoeveel landen wordt Nederlands onderwezen?
Bij een aantal landen ligt dat voor de hand. Nederland en België
natuurlijk, plus de landen die aan deze koninkrijken grenzen, al was
het maar vanwege de handelscontacten. Het is ook vanzelfsprekend
dat je Nederlands kunt leren in landen waarmee historische banden
bestaan, zoals Suriname, de Nederlandse Antillen, Indonesië, Zuid-
Afrika enzovoorts. Maar hoe ver kun je teruggaan? Zoals bekend
roerden de Hollanders de trom in New York toen deze wereldstad
nog Nieuw Amsterdam heette, maar betekent dit dat er nu nog
Amerikanen zijn die Nederlands willen leren? Zeker, die zijn er. Aan
maar liefst 26 universiteiten in de Verenigde Staten wordt Nederlands
onderwezen. Aan vijf universiteiten is het een hoofdvak. De
lessen worden door zo’n veertig docenten gegeven. Ze werden vorig
jaar door ruim 650 Amerikaanse studenten gevolgd.
De Verenigde Staten zijn wat dit betreft geen uitzondering. In
Engeland gaat het om ruim 750 studenten, in Frankrijk om circa
2350 studenten en in Duitsland komt hun aantal boven de drieduizend.
Er zijn meer Duitsers die Nederlands studeren dan andersom.
De lijst is veel langer te maken. Nederlands wordt wereldwijd
namelijk in maar liefst 43 landen onderwezen. In al die landen zijn er
mensen die zo door onze taal en cultuur geboeid zijn, dat zij er veel
tijd, geld en energie in steken.
Vooral Nederlanders vinden dat vaak vreemd. Waarom zou een
Noor, een Rus of een Spanjaard de moeite nemen Nederlands te
leren? Wat schiet hij daar nou mee op? Voor studenten die in N e­
derland of Vlaanderen stage komen lopen is dat een vreemde, soms
teleurstellende ervaring. ‘Wij proberen een vraag in correct Nederlands
te stellen, maar krijgen antwoord in het Engels!’ is een veelge­
hoorde verzuchting.
Dit boekje laat zien dat het Nederlands allang een exportartikel is,
dat onze taal al eeuwen de wrereld rondreist. Het Nederlands heeft in
vele talen sporen achtergelaten, soms een enkel woord, soms vele
tientallen woorden. Andersom hebben vele talen woorden achtergelaten
in het Nederlands.
5