KUANGELIUMS VAN MATTHEÜS - Tresoar

62 DE VERTALING DRS
„ heremijt; ie wil onder die luden wesen. 1c hen gënesen
„ als ie dat volc sye." Ende Eulogius sprac, „ Laet di
„ ghenogen. Ie sel di brengen onder een grote scare van
„ broederen." Doe riep die malaetsche mensche mit misbaer,
„ Wapen! wat sel mijns gkeworden? Ie en ean dijn
„ aensicht niet ghedogen. Wat soude mi dan dijn ghelike f
„ Wapen! dattu di niet en scaemste? Brenfhe mi weder
„ daer ie was"
En dit is genoeg voor de zulken mijner lezers, die
in het Oud-Nederlandsch niet bedreven zijn, om hun te
toonen, dat men het enkelvoud du bezigde, wanneer men
tot één persoon sprak; en het meervoud gi, wanneer de
rede was tot meer dan één. Dit veranderde echter langzaam,
toen men tot zekere personen, ook dan wanneer
er slechts één aanwezig was, gi, vos, als pluralis reverentiæ
begon te rigten. Het is hier mijne taak niet aan
te wijzen, waar deze verandering haar eerste begin nam,
noch langs welke wegen en trappen zij haar volle beslag
kreeg. Doch toen liet daar toe kwam, waren de gevolgen
de zelfde als in de bovengenoemde talen. Gi was het
woord der hoffelijkheid tot één persoon. Met du sprak
men God aan; met du zijnen gemeenzamen vriend en
zijne minnares, en omgekeerd; met du zijn kind. Du was
het pronomen van verachting voor hem, wien anders volgens
de regels der wellevendheid gi toekwam. Het berigt
van Kiliaen is hoogst onvolledig, wanneer hij zegt: „ Hæc
„ vox du cum indignatione profertur, nisi fiat senno ad
„ ter maximum aut supremum aliquem, nempe ad deum,
„ i'egem, principem. Non tantum autem apud Teutones
„ ignominosum est quemquam du appellare, verum etiam
„ apud Italos, Hispanos, Gallos. Veteres tamen Teuto-
„ nes du non ghy in singulari numere usurpasse certissi-
„ mum est." Hij verzwijgt het gebruik van du in de
ïiefde en de vriendschap. De voorbeelden van Plantijn,
die in 1573, en dus bijkans 30 jaren vroeger dan Ki-