Download het volledig rapport (238 p.) - KCE

14 Evaluatie van de referentiebedragen KCE reports vol. 17A
DEEL 4: THEORETISCHE EN METHODOLOGISCHE ASPECTEN
BIJ DE ONTWIKKELING VAN FINANCIERINGSSYSTEMEN
In het kader van dit evaluatieonderzoek is onderzocht wat de voor- en nadelen zijn van
verschillende financieringssystemen van ziekenhuizen, en hoe het systeem van referentiebedragen
in dat kader geplaatst kan worden. Belangrijkste vaststelling is dat geen enkel financieringssysteem
rekening kan houden met alle factoren die een impact kunnen hebben op de uitgaven. Er bestaat
een grote variabiliteit die inherent is aan de medische opvang (karakteristiek van de patiënt,
belang van de medische beslissing in elke stap van het proces) en die het onmogelijk maakt om
alle factoren te integreren.
Fianciering: prospectief, retrospectief, of een combinatie van de twee?
Prospectieve financiering
Gemengd model
Een prospectieve financiering leidt tot een betere controle van de uitgaven en spoort
gezondheidswerkers aan om te zoeken naar een behandelingswijze die voor hun patiënten de
gunstigste kosten-baten verhouding oplevert.
Om de ziekenhuizen te wapenen tegen de risicoÊs van uitgavenoverschrijding per patiënt ten
overstaan van het voorziene bedrag voor zijn opname, moet het ziekenhuis dit risico kunnen
verdelen over de verschillende uitgaven, de verschillende patiënten en de verschillende
ziektegroepen. Het is ook onontbeerlijk dat het ziekenhuis dit risico kan delen met de financier
voor de ten laste neming van de outliers, uitzonderlijke uitgaven, bijzondere missies
Een prospectieve financiering garandeert niet dat het verleende zorgniveau adequaat is en de
zorgkwaliteit voldoende is. Anderzijds houdt de prospectieve financiering ook onvoldoende
rekening met kostengenererende factoren (niveau van ernst, specialisatie, sociale factoren),
waardoor het risico bestaat dat patiënten met dergelijke karakteristieken worden afgewezen en
de zorgtoegankelijkheid van die patiënten wordt geschaad. Gezien het risico van prospectieve
financiering voor de zorgkwaliteit en -toegankelijkheid, moet er een beleid worden ontwikkeld
dat de kwaliteit en de toegankelijkheid bevordert en moeten de potentieel nadelige effecten van
forfaitaire financiering (daling van de kwaliteit, selectie, overcodering.) worden geëvalueerd.
Om te profiteren van de voordelen van een prospectief systeem zonder de nadelen ervan te
ondervinden, wordt een systeem aanbevolen van gedeelde risicoaansprakelijkheid tussen de
ziekenhuizen en de financiers, m.a.w. een combinatie van het systeem van prospectieve
financiering en gedeeltelijk behoud van de retrospectieve financiering.
Het gedeeltelijk behoud van de retrospectieve financiering kan verschillende vormen aannemen :
behoud van een deel van de financiering per prestatie, bijkomende financiering voor de
ÿ outliers , behoud buiten budget van bepaalde uitzonderlijke uitgaven (zeldzame en uiterst dure
geneesmiddelen), structurele uitgaven of uitgaven voor bijzondere functies van het ziekenhuis
(sociale missies, spoedgevallen ).
Het aandeel van prospectieve financiering kan des te groter zijn naarmate men de behoeften, die
het budget verondersteld is te dekken, precies wil meten, naarmate er een groot risico is op
onterecht gebruik van de middelen, en naarmate de risicoÊs (van overschrijding van het per
patiënt voorziene bedrag) kunnen gespreid worden over een groot aantal patiënten, en tot slotte
naarmate er concurrentie is tussen de ziekenhuizen, waardoor het risico op door prospectieve
financiering geïnduceerde kwaliteitsdaling vermindert.
Een prospectief financieringssysteem a priori en a posteriori ?
Een a priori prospectieve financiering kan twee vormen aannemen: facturering van een forfait per
patiënt/APR-DRG bij het ontslag van de patiënt of facturering van een forfait per patiënt op basis
van de weging van de case-mix van het ziekenhuis.