Dichter bij diabetes - Bvvde

More documents

Recommendations

Info

4.11 Preventie Hypoglykemie is een belangrijke beperkende factor voor het bereiken en handhaven van een scherpe glykemische instelling. Daarnaast predisponeert regelmatige hypoglykemie tot een steeds frequenter optreden van lage bloedsuikerwaarden. Daarom is het van belang om het ontstaan van hypoglykemie te voorkomen. De volgende preven-tieve maatregelen/adviezen kunnen hierbij waardevol zijn. Educatie geven over symptomen van hypoglykemie. Patiënten met diabetes moeten vooral leren de vroege adrenerge symptomen van hypoglykemie te herkennen en daar naar adequaat te handelen. Bij de hand hebben van snelwerkende suikers (dextro-tabletten) en bij gebruik van insuline bovendien kunnen beschikken over een glucogeninjectie. Educatie geven over de trias insulinebehoefte, koolhydraatinname en lichaamsbeweging. Inzicht bieden in de relatie tussen insulineprofiel en glucosedag-curve. Educatie geven aan naaste verwanten van de patiënt over herkennen en opvang van hypoglykemie. Preventietraining wanneer er sprake is van ‘hypo-unawareness’. Hierbij krijgt de patiënt educatie voor het herkennen van de nieuwe symptomen die met de hypoglykemie verbonden zijn. Het accent ligt op herkenning en gedragsverandering. Kernpunten Hypoglykemie vormt een beperkende factor voor het intensiveren van bloedsuikerverlagende behandeling bij diabetes mellitus. Hypoglykemie kenmerkt zich door het achtereenvolgens optreden van adrenerge en neuroglykopenische symptomen in samenhang met een bloedsuikerwaarde < 3,5 mmol/L. Een episode van doorgemaakte hypoglykemie dient geobjectiveerd te worden door een bloedsuikermeting en geanalyseerd te worden op mogelijke oorzaken. Daarnaast moet geëvalueerd worden hoe de hypo werd gecoupeerd. Bij diabeteseducatie vormen correctie en preventie van hypoglykemie belangrijke aandachtspunten. 5. Complicaties 5.1 Inleiding Door het frequente contact met de patiënten met diabetes mellitus is de praktijkondersteuner soms de eerste zorgverlener die, door anamnese en lichamelijk onderzoek, de eerste aanwijzingen voor diabetesgerelateerde complicaties op het spoor komt. De praktijkondersteuner zal bijvoorbeeld de uitslagen van fundusfotografie, waarin melding gemaakt wordt van diabetische retinopathie of een afwijkende waarde voor microalbuminurie, in het HIS invoegen. Of klachten van patiënten over voetsymptomen aanhoren. De praktijkondersteuner kan de eerste zijn die complicaties aan de grote vaten op het spoor komt door het uitvragen van klachten over pijn in de benen bij langer lopen of pijn op de borst bij lichamelijke inspanning. Het optreden van complicaties bij type-2diabetes betekent in het algemeen dat behandeling van diabetes geïntensiveerd moet worden en dat aanvullende therapieën gestart moeten worden ter vermindering van de klachten en om progressie van complicaties te voorkomen. 5.2 Macrovasculaire complicaties Met de term macrovasculaire complicaties worden alle manifestaties van gegeneraliseerd vaatlijden aan de grote arteriële bloedvaten bedoeld: Angina pectoris/myocardinfarct, cerebrovasculaire accidenten, perifeer vaatlijden (aneurysma aorta, benen). Het betreft bij type2diabetes de gevolgen van versnelde atherosclerose door hypertensie, dyslipidemie en in mindere mate ook hyperglykemie. Daarnaast kan roken het proces extra versnellen. Voor het verminderen
van macrovasculaire complicaties zijn de volgende interventies dan ook van cruciaal belang: behandeling van verhoogde bloeddruk en dyslipidemie en stoppen met roken. Bij het overlijden van 75% van de patiënten met type-2-diabetes spelen macrovasculaire complicaties een rol. Anders gezegd: een belangrijk deel van de patiënten bereikt door vroegtijdig overlijden door macrovasculaire complicaties niet het stadium waarop microvasculaire complicaties het leven ingrijpend kunnen bepalen, zoals ernstige nefropathie die nierdialyse noodzakelijk maakt. Bij 20% van de patiënten met type-2-diabetes ontstaat een macrovasculaire complicatie voordat de diagnose diabetes mellitus is gesteld. Gesteld wordt dat het risico op het krijgen van een myocardinfarct voor een diabetespatiënt even hoog is als voor een niet-diabetespatiënt die al een myocardinfarct heeft doorgemaakt. 5.3 Diabetische voet De diabetische voet is een verzamelterm voor een spectrum van veranderingen aan de voet die in het verloop van de diabetes mellitus kunnen optreden. De diabetische voet wordt in de CBOrichtlijn gedefinieerd als ‘een verscheidenheid aan voetafwijkingen die ontstaan ten gevolge van neuropathie, macroangiopathie, ijimited joint mobility’ en andere gevolgen van metabole stoornissen, die meestal in combinatie voorkomen bij patiënten met diabetes mellitus’. Door de combinatie van deze aspecten neemt de diabetische voet onder de complicaties een aparte positie in. Ongeveer 25% van de patiënten met diabetes mellitus ontwikkelt uiteindelijk voetproblemen. Bij 3-10% van de diabetespatiënten wordt een voetulcus aangetroffen (prevalentie). De ‘life time’prevalentie voor het ontwikkelen van voetulcera is voor diabetespatiënten ongeveer 15%. Diabetische voetulcera hebben een slechte genezingstendens, met een genezingsduur van twee tot vijf maanden. Patiënten die eenmaal een ulcus hebben doorgemaakt, lopen een hoger risico op een recidief ulcus. Bij één eerder doorgemaakt ulcus is er 25% kans op een recidief. Bij één op de vijftien patiënten komt het ooit tot een amputatie. Door de aanwezigheid van diabetes mellitus is de kans op amputatie twintig keer hoger dan in de populatie zonder diabetes. Bij uitgebreidere amputaties, zoals een onder- of bovenbeenamputatie, bedraagt de mortaliteit 10% en daalt de vijfjaarsoverleving tot beneden de 30%, vooral door andere macrovasculaire complicaties. In 1995 waren er in Nederland ten minste 19.500 patiënten met een diabetisch voetulcus (circa 3% van de totale diabetespopulatie). Verhoogd risico op complicaties bij diabetische voet Bij de volgende patiëntencategorieën is er sprake van een verhoogd risico op het ontwikkelen van diabetische voetcomplicaties: ouderen: gemiddeld 75 jaar; diabetesduur: gemiddeld 9 jaar; aanwezigheid cardiovasculaire problematiek; retinopathie met visusvermindering; perifeer arterieel vaatlijden (afwezige perifere pulsaties); diabetische neuropathie (vooral de sensorische/autonome neuropathie); alleen wonen; eerder doorgemaakt voetulcus. 5.3.1 Pathofysiologie Hyperglykemie, dyslipidemie, hypertensie en roken versnellen atherosclerose en leiden tot diabetische angiopathie. De verschillende componenten van de diabetische neuropathie (zie hoofdstuk 5.7) dragen ook bij aan het ontstaan van voetcomplicaties bij diabetes mellitus. Door zenuwschade aan de
Page 1 and 2: Dichter bij diabetes
Page 3 and 4: ook op macroniveau beheersbaar te h
Page 5 and 6: 7.3 Screening......................
Page 7 and 8: 1. Over diabetes mellitus Deel 1: W
Page 9 and 10: 1.3 Type-1-diabetes Diabetes mellit
Page 11 and 12: De prevalentie van gestoorde postpr
Page 13 and 14: Casus 2.1 Beoordeling van een pati
Page 15 and 16: het opgeslagen vet vrijgekomen vrij
Page 17 and 18: HDL-cholesterol hoger dan t,o mmol/
Page 19 and 20: hyperglykemisch non-keto-tisch synd
Page 21 and 22: Belangrijk is om bij een dergelijk
Page 23 and 24: loedglucosewaarden gefunctio-neerd
Page 25 and 26: Synchroon hieraan stijgt de bloedgl
Page 27 and 28: Figuur 4.3 Glucagen-set. De werkzam
Page 29: van de bloedglucose in relatie tot
Page 33 and 34: Figuur 5.1 Sensibiliteitsonderzoek
Page 35 and 36: Casus 5.2 Ongemakkelijke voeten Mev
Page 37 and 38: Tabel 5.2 Stadia van eiwituitscheid
Page 39 and 40: van het net-vlies waarmee we het sc
Page 41 and 42: Figuur 5.7 Diabetische proliferatie
Page 43 and 44: 5.7 Diabetische neuropathie 5.7.1 I
Page 45 and 46: 6.2 Angststoornissen Bij diabetespa
Page 47 and 48: 6.5 Cognitief disfunctioneren Bij p
Page 49 and 50: Bij type-2-diabetes is er een leeft
Page 51 and 52: 7.3.5 Multiple of multiphasic scree
Page 53 and 54: geprikt. Van de mensen die geprikt
Page 55 and 56: Casus 7.3 Nuchtere glucose, HbA1c e
Page 57 and 58: door de International Federation of
Page 59 and 60: Niet zelden zal naast het geven van
Page 61 and 62: veren voor de meer complexe voeding
Page 63 and 64: vaker cardiovasculaire complicaties
Page 65 and 66: NHG-standaard worden hierover ook n
Page 67 and 68: er is sprake van het metabool syndr
Page 69 and 70: Kernpunten Behandeling van diabete
Page 71 and 72: 10.2 Orale bloedglucoseverlagende m
Page 73 and 74: verhoogd cardiovasculair risico. De
Page 75 and 76: Met welke mogelijke bijwerkingen di
Page 77 and 78: vanuit de plaats van inspuiten. Bij
Page 79 and 80: metformine + sulfonylureum + 1 dd l
Page 81 and 82:
Intercurrente ziekten die met overg
Page 83 and 84:
Tabel 10.6 Overzicht van de in Nede
Page 85 and 86:
Tabel 10.7 Gevestigd behandelalgori
Page 87 and 88:
analoog voor de nacht) voor het avo
Page 89 and 90:
Figuur 11.1 Door TNO goedgekeurde g
Page 91 and 92:
het interpreteren van de meting; re
Page 93 and 94:
Figuur 12.2 De top drie van cardiov
Page 95 and 96:
wordt een ACE-remmer toegevoegd, me
Page 97 and 98:
trigliceridengehalte en een verlaag
Page 99 and 100:
Multifactoriële benadering om het
Page 101 and 102:
praktijkondersteuner mag volgens de
Page 103 and 104:
13.5 Protocollair werken Protocolle
Page 105 and 106:
expertise en ervaring van de huisar
Page 107 and 108:
Procedure jaarcontrole Vraag system
Page 109 and 110:
15. Educatie 15.1 Inleiding Er word
Page 111 and 112:
onderling goed worden afgestemd wel
Page 113 and 114:
6Uitgangspunten van motivational in
Page 115 and 116:
Evaluatie van geleverde zorg Voor
Page 117 and 118:
het om georganiseerde zorg waarbij
Page 119 and 120:
wordt uitgevoerd door ZonMw en het
Page 121 and 122:
Site van het College voor Huisartse
Page 123 and 124:
www.lifescaneurope.com/benl/diabete
Page 125 and 126:
Tijdschrift voor praktijkondersteun
Page 127 and 128:
het type diabetes bij deze patiënt
Page 129 and 130:
Casus 4.3 Glucose wil de hele dag m
Page 131 and 132:
9 Specifieke patiëntengroepen Casu
Page 133 and 134:
avondeten aanpakken met een snelwer
Page 135 and 136:
diabetesverpleegkundige? Wordt er v
show all

Dichter bij diabetes - Bvvde

Create successful ePaper yourself

Delete template?

Save as template?