Dichter bij diabetes - Bvvde

vooralsnog niet zinvol; de Gezondheidsraad raadt het ook niet aan. Gezond-heidswinst lijkt
waarschijnlijk, maar de effectiviteit is nog niet aangetoond.
Discussie over screening op populatieniveau
Argumenten voor screening:
Op het moment dat de diagnose type-2-diabetes wordt vastgesteld, is al een aanzienlijk deel
van de capaciteit van de bètacelfunctie verloren gegaan (volgens de UKPDS).
Type-2-diabetes kent een veel langere asymptomatische fase dan type-1-diabetes.
Op het moment van ontdekking door screening is er bij een aanzienlijk deel van de patiënten al
sprake van diabetesgere-lateerde (microvasculaire) complicaties.
Er zijn behandelmogelijkheden voor de langetermijncomplicaties van diabetes mellitus.
Daarmee moet in een vroeg stadium begonnen worden.
Argumenten tegen screening:
Het is nog niet bekend of screening op diabetes mellitus op populatieniveau kosteneffectief is.
Het voordeel van vroege opsporing en behandeling van nog niet gediagnosticeerde maar via
screening ontdekte diabetes is nog niet aangetoond.
Screening heeft nadelen zoals ongemak van de screenings-test, een verkeerde diagnose,
medicalisering van mensen die nog geen patiënt zijn en negatieve maatschappelijke consequenties.
De nuchtere bloedglucose is nog geen ideaal screeningsin-strument, aangezien bij type-2diabetes
in de eerste fase de postprandiale bloedglucose oploopt terwijl de nuchtere glu-cose
nog normaal kan zijn.
7.3.2 Selectieve screening
Bij selectieve screening wordt gecontroleerd bij subgroep(en) van de populatie. Dit is de vorm van
screening die de NHG-standaard Diabe-tes type 2 aanbeveelt. Groepen die voor selectieve screening
in aan-merking komen, zijn patiënten boven de 45 jaar met hypertensie, dyslipidemie of een verhoogde
BMI / buikomvang. Daarnaast mensen van wie nabije verwanten diabetes mellitus hebben, patiënten
met hart- en vaatziekten in de voorgeschiedenis, vrouwen die zwanger-schapsdiabetes doormaakten of
een macrosoom kind (> 4000 gram) gebaard hebben en etnische risicogroepen (vanaf 35 jaar), zoals
mensen van Turkse, Marokkaanse en Surinaams-Hindoestaanse afkomst.
7.3.3 Opportunistische screening
Bij een opportunistische screening is de patiënt op het spreekuur vanwege andere redenen dan
eventueel onderzoek naar diabetes mel-litus. Het spreekuurbezoek wordt als onafhankelijke
aanleiding ge-bruikt om tot screening over te gaan. Bijvoorbeeld kan de nuchtere glucose worden
bepaald bij een patiënt die voor een enkeldistorsie op het spreekuur komt en die een of meer
risicofactoren heeft voor het ontwikkelen van type-2-diabetes. Een dergelijke screening kan nuttig
en kosteneffectief zijn, maar heeft als nadeel een sterke selec-tiebias. Aan de andere kant biedt
deze vorm van screening wel moge-lijkheden, omdat vrijwel elke patiënt ten minste eenmaal per
twee jaar de huisarts consulteert. Er is een grote spreiding in de mate waarin binnen
huisartspraktijken opportunistische screening wordt toegepast.
7.3.4 Case-finding
Case-finding is screening met als doel ziekte te detecteren wanneer daarvoor eventuele
aanwijzingen bestaan en vervolgens behandeling in te zetten. Bijvoorbeeld kan de nuchtere
glucose worden bepaald bij een patiënt die melding maakt van polyurie en dorst of een positieve
familieanamnese heeft voor type-2-diabetes. Ook deze vorm van screening wordt in de NHGstandaard
Diabetes type 2 als zinvol beschouwd.